Πέπη Ραγκούση

Ο Γιάννης, ο Δημήτρης και οι άλλοι Από προχθές διακινείται από ιστότοπο ενταγμένο σε συγκεκριμένο κομματικό χώρο το απολυτήριο του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Για να τρίψουν και καλά στα μούτρα των φιλελέδων μπουρζουάδων ότι δεν ήταν «άριστος», σε κάποια μαθήματα είχε βαθμό δέκα στα είκοσι. Σώνει όμως πια με τις κομματικές γραμμές και τη γραμμική σκέψη. […]

Από τον «κάμπο» στην Κοπεγχάγη Στιγμιότυπο πρώτο. Ερχεται από μακριά. Από τα μέσα, περίπου, του 20ού αιώνα. Τότε που ο μέγας λαρισαίος φωτογράφος Τάκης Τλούπας κατέγραφε με τον φακό του τη ζωή των αγροτών, των κτηνοτρόφων, των ξωμάχων του θεσσαλικού κάμπου. Εχω στον νου – και στην καρδιά μου – μια φωτογραφία με μια ομάδα εργατών γης, […]

Ενα μεσημέρι στης Ακρόπολης τα μέρη Στην ηλικία μου – αυτή που είναι τέλος πάντων – δεν θυμάμαι ποτέ να έχει γίνει τόσος ντόρος με την Ακρόπολη όσος τους τελευταίους μήνες. Ισως ούτε τότε που η Μελίνα σήκωσε ψηλά το λάβαρο της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα ή όταν εγκαινιάστηκε το Μουσείο Ακρόπολης. Βέβαια, εκείνες τις εποχές, […]

Ητανε δυο, ήτανε τρεις, ήτανε χίλιες δεκατρείς Ανέκαθεν είχαμε, ως λαός, ένα ιδιαίτερο ταλέντο στο να προσαρμόζουμε τον χρόνο στις επιθυμίες μας. Υπάρχει δηλαδή πιθανότητα να πέφτει η 25η Μαρτίου Τρίτη και τη Δευτέρα να μην είναι η χώρα out of order ώστε να συγκροτήσουμε βαρβάτο τετραήμερο; Ή να πέφτει η 28η Οκτωβρίου Τετάρτη και […]

Μπιρόνια και τοπιναμπούρ Το ακούω, το ξανακούω, το διαβάζω, το ξαναδιαβάζω. Να ανοίξει, λέει, η εστίαση, να σταματήσουν τα πάρτι και τα επαναστατικά «ώπα, είπα, λέω» στις πλατείες. Και να που αναμένεται, επισήμως πλέον, η επαναλειτουργία καφέ, μπαρ και εστιατορίων την επομένη του Πάσχα. Και; Τι φαντάζονται κάποιοι, οι περισσότεροι, ότι θα γίνει; Οτι θα […]

Το τηλεοπτικό πλάνο ήταν από το λύκειο στον Εύοσμο της Θεσσαλονίκης όπου τις τελευταίες μέρες έχει εκτυλιχθεί το θέατρο του παραλόγου. Ο μαθητής με την πλάτη γυρισμένη στην κάμερα. Η ρεπόρτερ τον ρωτάει γιατί δεν θέλει να κάνει το self test ώστε να παρακολουθεί κανονικά τα μαθήματά του. Η απάντηση έρχεται αυθόρμητα αλλά ο νεαρός […]

Οι «κουρασμένοι» δεν κουράζονται ποτέ Κουράστηκα, κουράστηκες, κουράστηκε, κουραστήκαμε, κουραστήκατε, κουράστηκαν. Σε όλα τα πρόσωπα, σε ενικό και σε πληθυντικό. Και σε όλους τους τόνους. Είναι η λέξη που ακούσαμε κατά κόρον τις τελευταίες μέρες. Κουράστηκε, σου λέει, ο κόσμος, οι νέοι, τα παιδιά, οι μαθητές, οι φοιτητές, οι καθηγητές, οι καταστηματάρχες, οι πωλητές – μόνο […]

Τσάμικα Η επέτειος της 25ης Μαρτίου, τουλάχιστον για τη δική μου γενιά, ήταν πάντα κάπως πιο απόμακρη από αυτήν της 28ης Οκτωβρίου. Ηταν, βλέπετε, η χρονική απόσταση, δεν υπήρχαν ζωντανές μνήμες, οι γονείς και οι παππούδες μας δεν είχαν να μας πουν βιώματα όπως από τον πόλεμο του ’40 και την κατοχή. Οι αναφορές μας […]

Ο homo universalis πήρε τ’ όπλο του. Ξέρετε, ο τύπος ανθρώπου που τον αφήσαμε στην Αναγέννηση και τον βρήκαμε, εδώ και λίγα χρόνια, στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Αυτός που κατά περίσταση και ανά δύο ημέρες γίνεται γιατρός, νομικός, πολιτικός αναλυτής, συνταγματολόγος, οικονομολόγος, επικοινωνιολόγος, πολεοδόμος, στατιστικολόγος, διεθνολόγος, σημειολόγος. Τώρα και υπέρτατος κριτής σε ένα υπερεθνικό My […]

Χρονικό προαναγγελθέντος συνθήματος Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στις 8 Ιουλίου 2019 ανακοινώθηκε η σύνθεση της πρώτης κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και την άλλη μέρα ορκίστηκαν οι νέοι υπουργοί. Ανάμεσά τους η Λίνα Μενδώνη που ανέλαβε το υπουργείο Πολιτισμού. Ε, μετά, όπως καταλαβαίνετε, καλοκαίρι ήταν,  τρέξαμε να το προλάβουμε. Μέσα Σεπτεμβρίου μαζευτήκαμε, […]

Ουμπέρτο, εσύ έφυγες νωρίς Σαν προχθές, πριν από πέντε χρόνια, έφυγε από τη ζωή ο Ουμπέρτο Εκο, μία από τις πιο επιδραστικές φυσιογνωμίες της εποχής μας. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι ενώ τα μυθιστορήματά του («Το όνομα του ρόδου», «Το εκκρεμές του Φουκώ», «Το μοναστήρι της Πάρμας», «Μπαουντολίνο» κ.ά.) είναι στην πρώτη σειρά των μπεστ σέλερ, […]

Τοπία στην ομίχλη Το θέατρο είναι ο χώρος που έχει πληγεί περισσότερο την περίοδο της πανδημίας. Σε αυτήν τη ζοφερή κατάσταση έρχεται να προστεθεί το γαϊτανάκι των καταγγελιών περί άσκησης λεκτικής ή σωματικής βίας. Σε έναν χώρο τόσο ανταγωνιστικό και σκληρό, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον τραμπουκισμό και την ένταση μοιάζει με τοπίο στην ομίχλη. […]

Οικογενειακές φωτογραφίες Παρακολουθώ τα νέα επεισόδια στο σίριαλ «Δημήτρης Κουφοντίνας». Ενα σίριαλ που κρατά εδώ και 19 χρόνια περίπου και ανέβασε τις θεαματικότητές του επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Κάποιοι βέβαια φρόντισαν για αυτό. Αυτοί που ήθελαν όχι μόνο να αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον αλλά και να ξαναγυαλίσουν τα χαλκώματα της εγχώριας τρομοκρατίας. Να τους ξαναδώσουν την απατηλή […]

Η Εκάβη και ο Γιώργος Ο Καζαντζάκης έχει γράψει ότι ερχόμαστε από την άβυσσο, οδεύουμε προς την άβυσσο και το ενδιάμεσο είναι αυτό που το λέμε ζωή. Ο Καραγάτσης, από την άλλη, πίστευε ότι ερχόμαστε από το χάος, καταλήγουμε στο χάος και το ενδιάμεσο είναι, επίσης, χάος. Ο «καζαντζακικός» και ο «καραγατσικός» τύπος Ελληνα θα […]

Δεκαεννέα Δεκεμβρίου σήμερα. Εξι μέρες πριν από αυτό, το ό,τι τέλος πάντων, που φέτος θα ονομάσουμε Χριστούγεννα. Μια επίφαση γιορτής που προσπαθούμε, με κακοκρυμμένη αγωνία, να συντηρήσουμε ποστάροντας στολισμένα δένδρα στα σόσιαλ μίντια και ανταλλάσσοντας εμπειρίες για ατελέσφορα delivery και click away. Υπό τον φόβο της αναζωπύρωσης που καταστέλλει εντός μας εκείνο το «αχ» με […]

Τα Λαυρεωτικά Από το 2015 που ο Αλέξης Τσίπρας ανέλαβε την ηγεσία της χώρας, έως τις εκλογές του 2019, οι διακοπές του «άρχοντα της Κουμουνδούρου» αποτελούσαν επτασφράγιστο μυστικό. Περίεργο βέβαια, διότι έως τότε τα στιγμιότυπά από τις «στιγμές χαλάρωσης» του «γελαστού αγοριού» ήταν σαν από οικογενειακό άλμπουμ, ανοιχτό στον λαό. Η φωτογραφία του από εκείνη […]

Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο Το 2000 ο σουηδός σκηνοθέτης Ρόι Αντερσον γύρισε το «Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο» που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ των Καννών. Μια ταινία χωρίς πλοκή, από τις πλέον δυστοπικές που έχω δει. Περιστατικά, ασύνδετα μεταξύ τους, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που παραπέμπει στην παραμονή ή την επαύριον της τελευταίας […]

Η Μπουένα… «Κάποια στιγμή το καλοκαίρι του 1945, η Μπουένα Σαρφατή βγήκε από το σπίτι της. Εβραία, τριάντα ετών, Σαλονικιά πάππο προς πάππο, η Μπουένα είχε μόλις γυρίσει στη Θεσσαλονίκη έχοντας διαφύγει στο βουνό, πολεμώντας αρχικά με τον ΕΔΕΣ, μετά με το ΕΑΜ και, τελικά, δραπετεύοντας στην Παλαιστίνη. Ο αδερφός της Ελιάου, η αδερφή της […]

Μαρία απ’ τη Σπάρτη, Ορέστη απ’ τον Βόλο* Το είχα παρατηρήσει από εκείνα τα χρόνια που τα αγωνιστικά καριοφίλια βροντοβαρούσαν στα διάσελα και τα ρουμάνια του αντιμνημονιακού έπους. Οταν το 61,31% των Ελλήνων ζητούσαν πίσω την αξιοπρέπειά τους – δηλαδή, ήθελαν τα δανεικά μας να είναι και αγύριστα. Τότε, λοιπόν, ο κάθε νιος και η κάθε […]

Δύσκολη εβδομάδα για να είσαι τρολ Αν γκουγκλάρεις τη λέξη τρολ, το Ιντερνετ θα σου προτείνει δύο ερμηνείες. Η μία αναφέρεται στα γιγάντια, ανθρωποφάγα ξωτικά της σκανδιναβικής μυθολογίας που ζουν στα δάση και κυκλοφορούν μόνο τη νύχτα. Η δεύτερη, στα γνωστά τρολ του Διαδικτύου. Ο όρος άρχισε να χρησιμοποιείται στα τέλη της δεκαετίας του 1980, […]

Συνταγή μιντιακής σούπας Παίρνουμε μισή (ούτε καν μια ολόκληρη) κολοκύθα που μας περίσσεψε από το Χάλοουιν. Την ψιλοκόβουμε και τη μαρινάρουμε σε ένα μείγμα από κομματική εμπάθεια, παραταξιακή στοχοποίηση, διοικητικά απωθημένα, ιδεοληπτικό αλαλαγμό, διαστρέβλωση στοιχείων – οι δόσεις δεν έχουν σημασία, «όσο πάρει» η συνείδηση του καθενός. Την αφήνουμε όλη τη νύχτα στη μαρινάδα. Την επόμενη […]

Μία φωτογραφία χίλιες λέξεις Δεν συμφωνώ πάντα με αυτό που λέει ο τίτλος. Ως «άνθρωπος των λέξεων» θέλω να πιστεύω ότι γνωρίζω καλά τις αποχρώσεις τους και ότι κάποιες φορές χρειάζονται πολλές φωτογραφίες για να αποδώσουν το σύνολο των σημαινομένων μιας λέξης. Ωστόσο, η φωτογραφία του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτρη Μπουραντώνη, ύστερα από […]

Μια τόσο κοντινή Ιστορία Ογδόντα χρόνια από εκείνο το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου. Αυτό που διδαχτήκαμε στο σχολείο, τραγουδήσαμε στις μαθητικές γιορτές, διαβάσαμε στον «Μικρό Ηρωα» που μας είχε φυλαγμένο ο περιπτεράς, είδαμε στον κινηματογράφο – σε τεχνικολόρ εκδοχή, με τη Βουγιουκλάκη, την Καρέζη, τη Λάσκαρη ντυμένες και χτενισμένες με τη μόδα του 1970 και «επικολλημένες» […]

Υπάρχουν ιδανικοί αυτόχειρες; Ενας άνθρωπος 41 ετών αυτοκτόνησε. Κάτι ούτως ή άλλως τραγικό που, στην επικράτεια του Διαδικτύου, γίνεται σχεδόν «οικογενειακή υπόθεση». Πριν πληροφορηθούμε καλά-καλά το γεγονός αυτό καθαυτό, διαβάσαμε πώς επηρέασε το θυμικό του μέσου χρήστη των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Ο ένας συγκινήθηκε, η άλλη συγκλονίστηκε, ένας τρίτος έπεσε σε περισυλλογή, μια τέταρτη δάκρυσε […]

Ο ναυτικός, η Τσιγγάνα  και τα λεμόνια Τον «Ναυτικό με το τσιμπούκι» τον θυμάστε; Με το «σκαμμένο», αγέρωχο πρόσωπο και τη γαλάζια, γερακίσια ματιά που μοιάζει να ατενίζει μια βόρεια θάλασσα, κάτι απ’ τα νησιά Λοφότεν; Την «Τσιγγάνα με τις γαρίδες»; Σέξι και μαργιόλα, με την μπλούζα να γλιστράει ανέμελα και να αφήνει γυμνό τον […]

Η καλοσύνη των ξένων «Αχός βαρύς ακούγεται, πολλά τουφέκια πέφτουν / μήνα σε γάμο ρίχνονται μήνα σε χαροκόπι; / Μηδέ σε γάμο ρίχνονται μηδέ σε χαροκόπι / Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια»… Οπου Δέσπω, νύφες και εγγόνια, το αρματολίκι των σόσιαλ μίντια που έπιασε διάσελα, ραχούλες και ρουμάνια και σήκωσε τα […]

Ενα από τα αγαπημένα μου παιδικά τραγούδια έλεγε «Στου Μανώλα την ταβέρνα έπεσε μια τουφεκιά. Μπαμ! Και τρυπήσαν τα βαρέλια και χυθήκαν τα κρασιά. Φσσς!». Μεγαλώνοντας, εκστασιαζόμουν με τη φωνή της Βίκυ Λέανδρος όταν τραγουδούσε «Once upon a time there was a tavern…». Και όταν μεγάλωσα, στην ταβέρνα του Σαμπάνη στα Πατήσια μαθαίναμε την αλφαβήτα […]

«Αυτοπροστασία ή καραντίνα» ήταν το μότο του Κυριάκου Μητσοτάκη στο διάγγελμα της Πέμπτης. Και πριν βάλει τελεία στη φράση του, η αντιπολίτευση του πληκτρολογίου ξεκίνησε τον διαδικτυακό καλαματιανό. «Μα πώς είναι δυνατόν να μεταθέτει την ευθύνη στους πολίτες;» και «Ζητάει από εμάς να κάνουμε αυτό που δεν έκανε η κυβέρνησή του» και άλλα διάφορα που […]

Σύμφωνα με τον αμερικανό συγγραφέα Τόμας Πίντσον, αν καταφέρεις να κάνεις τον άλλον να ρωτάει τις λάθος ερωτήσεις, δεν θα πρέπει να ανησυχείς για τις απαντήσεις. Θεωρητικά, είναι όλες σωστές. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα κόλπο, ένα τρικ της αντιπολίτευσης – όχι και πολύ ηθικό βέβαια – σε οποιαδήποτε χώρα και σε οποιαδήποτε συνθήκη. Φτάνει να […]

Ως εισαγωγή, ένα περιστατικό που συνέβη πριν από τρία τέσσερα χρόνια. Οταν ήδη το γκουγκλάρισμα είχε μπει για τα καλά στη ζωή μας έτσι ώστε η ξώφαλτση πληροφορία να αντικαταστήσει την ουσιαστική γνώση. Ενας φίλος με καταγωγή από την Κύπρο, λοιπόν, είχε ανεβάσει στον λογαριασμό του τον στίχο του κύπριου ποιητή Κώστα Μόντη «Οταν διάβασα […]

Δεν είναι μόνο οι γραφικές καρικατούρες των σόσιαλ μίντια. Ούτε μόνο ο Μπαλάφας, ο Κραουνάκης, ο Λέκκας, ο Θαλασσινός και κάποιοι άλλοι – κυρίως του έντεχνου. Οι θεωρίες συνωμοσίας, όπως συνηθίσαμε να λέμε το λάβαρο της μπουρδολογίας απέναντι στην τεκμηρίωση της επιστήμης, την αντιπαράθεση της υποκειμενικής γνώμης με την αντικειμενική γνώση, είναι πλέον ένα γενικευμένο φαινόμενο. […]

Στο μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου «Φλόγα και άνεμος» – που μέσα από τον συγκερασμό μυθοπλασίας και αρχειακού υλικού «ζωντανεύει» τη θυελλώδη σχέση της Κυβέλης με τον Γιώργο Παπανδρέου – υπάρχει ένα κεφάλαιο με τίτλο «Βαλεντίνη». Πρόκειται για τη δισεγγονή της θρυλικής ηθοποιού που ο συγγραφέας την περιγράφει ως «Μια Ντολόρες ντελ Ρίο των Αθηνών». Η Βαλεντίνη Ποταμιανού […]