Παπασπύρου Νίκος

Σε διάσημο σαιξπηρικό έργο, ο νεότερος υιός λέει στον αδελφό και διάδοχο του θρόνου ότι βλέπει στιλέτα στα μάτια των ανθρώπων, όσο πιο κοντά στον βαθμό του αίματος (δηλαδή της συγγένειας) τόσο πιο αιματηρά στις σκέψεις. Αυτή είναι η κατάσταση σήμερα (ή μάλλον, προχθές, διότι τα μαχαίρια είναι πλέον ορατά) στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. […]

Οι εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι οι πρώτες των τελευταίων δεκαετιών που διεξάγονται δίχως δικομματικό πολιτικό σκηνικό. Με την κυβερνητική παράταξη να έχει καταγάγει νίκες σε δύο εθνικές εκλογές και την αντιπολίτευση κατακερματισμένη. Κατά το παρελθόν οι εκλογές αποτέλεσαν σταθερά πεδίο κεντρικής πολιτικής αναμέτρησης. Η αντιπολίτευση συσπειρωνόταν και οι πολίτες καλούνταν να δώσουν ένα […]

Πριν από ένα μήνα ακριβώς σχηματίστηκε ισχυρή πλειοψηφία, που έδωσε κυβερνητική εντολή στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ενα ζήτημα που συζητείται εσχάτως είναι αν αυτή η εντολή συνεπάγεται και αποδέσμευση από επιδιώξεις πολιτικών συναινέσεων. Με τη σκέψη ότι οι τελευταίες θα νόθευαν την εντολή (λόγω συμβιβασμών) ή θα καθυστερούσαν την υλοποίηση (λόγω κωλυσιεργίας). Το ζήτημα δεν επιδέχεται […]

Συζητείται το ενδεχόμενο να αυξηθεί το κατώφλι για τη συμμετοχή εκλογικού σχηματισμού στην κατανομή των εδρών από 3% σε 5%. Δικαιολογείται κάτι τέτοιο, δεδομένου ότι η κυβερνησιμότητα διασφαλίζεται ήδη με το (ιδιαίτερα αυξημένο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα) bonus του πρώτου κόμματος; Το ζήτημα είναι σύνθετο. Δεν λαμβάνουμε θέση, εισφέρουμε όμως ορισμένες νέες σκέψεις. 1. Σημαντική […]

Τα εκρηκτικά αποτελέσματα των εκλογών σχετικά με τις επιδόσεις του κόμματος των «Σπαρτιατών» εγείρουν ζητήματα για το πολιτικό μας σύστημα. Η δημοκρατία μας πρέπει να ανταποκριθεί με νηφαλιότητα, αλλά και αποφασιστικότητα. Καταρχάς, δεν δικαιολογείται μεμψιμοιρία. Οι νομοθετικές παρεμβάσεις σχετικά με πολιτικά κόμματα των οποίων η ηγεσία έχει καταδικαστεί για σοβαρά αδικήματα με πολιτειακή απαξία, ήταν […]

Το αποτέλεσμα των εκλογών, εν πολλοίς προεξοφλημένο, δείχνει την πλειοψηφική απαίτηση του εκλογικού σώματος για λιγότερη αβεβαιότητα. Το μείζον επομένως ερώτημα είναι πώς μπορούμε να έχουμε σταθερότητα σε ένα περιβάλλον απρόβλεπτων κρίσεων. 1. Η μεγαλύτερη πρόκληση αφορά το κράτος. Εχουμε ένα κράτος που ενώ διαθέτει πεπερασμένους πόρους πολυπραγμονεί. Οι αρμοδιότητες διασταυρώνονται, η αποτελεσματικότητα τελματώνει. Χρειάζονται […]

Ι. Το δίλημμα της ακυβερνησίας και η αποδοκιμασία του λαού Στις χθεσινές εκλογές ο ελληνικός λαός ψήφισε με προέχον κριτήριο τη σταθερότητα. Το μόνο που ενώνει τους αντιπάλους μου, τόνισε ο Πρωθυπουργός, είναι η αντιπαλότητα προς τη ΝΔ. Επομένως, υποστήριξε, δεν υπάρχει άλλη βιώσιμη πρόταση. Το δίλημμα που παρουσιάστηκε στον λαό ήταν: Μητσοτάκης ή Τσίπρας, […]

Μας χωρίζουν μία εβδομάδα και λίγες ημέρες από τις εκλογές. Η κυβέρνηση επιδιώκει τη συσπείρωση των οπαδών της, υποστηρίζοντας ότι τίποτε δεν ενώνει τα άλλα κόμματα, παρά μόνο η απόρριψη του αρχηγού της ΝΔ. Και άρα ότι δεν υπάρχει βιώσιμη, εναλλακτική κυβερνητική πρόταση. Αλλα κόμματα τονίζουν ότι η κρίση εμπιστοσύνης και η αδυναμία ανόρθωσης του […]

Αύριο διαλύεται η Βουλή και η χώρα εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο. Ωστόσο, η πολιτική αντιπαράθεση, αν και έντονη ήδη, διεξάγεται σε ρηχά νερά. Μεταξύ αφορισμών και σκανδαλολογίας. Με μικρό έως ανύπαρκτο αντίκρισμα στην κυβερνητική πολιτική, τη λειτουργία των θεσμών ή τη ζωή των πολιτών. Δίχως απάντηση για τους βασικούς μετεκλογικούς βηματισμούς. Εδώ μπορεί να δοθεί […]

Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων αντικατοπτρίζει τις παθογένειες τόσο της ελληνικής οικονομίας όσο και του πολιτικού μας συστήματος. Πολλά μπορούν να λεχθούν για τα κριτήρια δανειοδότησης και τον εναγκαλισμό με το κράτος, πάνω στα οποία στηρίχθηκε η οικονομική ανάπτυξη των δεκαετιών 1950-1960, και οι προβληματικές της δεκαετίας του 1980. Η ευμάρεια στη δεκαετία του […]

Πριν από τέσσερις μήνες, σε τούτες τις σελίδες, υποστηρίξαμε ότι η καθυστέρηση διαλεύκανσης (τότε!) στην υπόθεση των υποκλοπών έχει καταστεί τροχοπέδη στην ομαλή λειτουργία του πολιτικού μας συστήματος. Διαβρώνει τους όρους εμπιστοσύνης που είναι αναγκαίοι στην κανονικότητα. Απειλεί εντέλει να διαμορφώσει έναν νέο φαύλο κύκλο τοξικότητας που θα εγκλωβίσει τον δημόσιο βίο. Σε αυτή την […]

Με χθεσινή απόφαση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καταδίκασε την Ελλάδα διότι η κ. Μπακογιάννη στερήθηκε το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη. Ο λόγος είναι ότι η Βουλή δεν ήρε τη βουλευτική ασυλία υπουργού και βουλευτή, εναντίον του οποίου η κ. Μπακογιάννη είχε υποβάλει μήνυση για εξύβριση και συκοφαντική δυσφήμηση σχετικά με ανάρτησή του στο […]

Οσα δυσώδη πληροφορούμαστε από τις Βρυξέλλες προκαλούν βαθιά θλίψη και προσκαλούν σε περισυλλογή. Ο αγώνας για την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς είναι διαρκής και η καταδίκη της διαφθοράς απόλυτη και δίχως αστερίσκους. Οπως επίσης σταθερή πρέπει να είναι και η υποστήριξή μας σε θαρραλέους θεσμούς που δεν διστάζουν ενώπιον της εξουσίας. Που δεν […]

Μεγάλη πληγή στον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνίες αντιμετωπίζουν τα δικαιώματα είναι η επιλεκτικότητα. Για παράδειγμα, άλλοι δίνουν έμφαση στην καταπολέμηση των διακρίσεων και άλλοι στην οικονομική ελευθερία. Παραγνωρίζοντας ότι η ελευθερία είναι ενιαία. Και ότι η κοινωνική προκατάληψη που συνήθως βρίσκεται πίσω από τις πρώτες συχνά συμβιώνει με τα οργανωμένα συμφέροντα που στραγγαλίζουν […]

Ανεξάρτητα από τη θέση στην οποία τοποθετείται κάθε πολίτης στο πολιτικό φάσμα, δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει ότι η αβεβαιότητα που διατηρείται σχετικά με το ζήτημα της παρακολούθησης του τηλεφώνου του κ. Ανδρουλάκη αποτελεί πλέον τροχοπέδη στη λειτουργία του πολιτικού μας συστήματος και την πρόοδο της χώρας. Η ίδια η Πρόεδρος της Δημοκρατίας χρησιμοποίησε τον […]

Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι η προηγούμενη εβδομάδα ήταν τοξική σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου. Βλέποντας τα πράγματα από ορισμένη χρονική απόσταση, οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι η αρχική απαράδεκτη δήλωση για την υπουργό Παιδείας αποτέλεσε απλώς τη θρυαλλίδα ενός πολωτικού κλίματος, που επισκίασε τη συζήτηση για το νομοσχέδιο περί ΑΕΙ. Και δεν αναφέρομαι στην αναπαραγωγή από […]

Με την ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής, ολοκληρώθηκε η νομοθετική πρωτοβουλία για την ανώτατη εκπαίδευση. Όπως κάθε μεταρρύθμιση, έχει επικριτές και υποστηρικτές. Ωστόσο, το κύριο αποτύπωμα της διαδικασίας δεν ήταν η ορθολογική συζήτηση για το περιεχόμενό, τους στόχους, τις επιφυλάξεις και τις αντιπροτάσεις. Στο προσκήνιο ήταν η πολιτική αντιπαράθεση, το ύφος και το ήθος. Αφορμή […]

Μετά τις καλοκαιρινές διακοπές η χώρα θα εισέλθει σε προεκλογική περίοδο. Ο Πρωθυπουργός θα εξαγγείλει στη ΔΕΘ το πρόγραμμά του για τη νέα τετραετία, υποσχόμενος έναν συνδυασμό σταθερότητας και μεταρρυθμίσεων. Θα επιδιώξει, υποθέτουμε, να αντιδιαστείλει αυτή την προοπτική, από την αστάθεια και την ακυβερνησία. Ωστόσο, στη διαδρομή προς τις εκλογές, εκ των πραγμάτων θα ανακύψουν […]

Η αδόκητη απώλεια της Φώφης Γεννηματά μας έχει όλους συγκλονίσει – φίλους, αντιπάλους, ακόμη και αδιάφορους πολίτες που τιμούν την αξιοπρεπή προσπάθεια ενός ανθρώπου, μιας γυναίκας, να δημιουργήσει και να προσφέρει, έχοντας παράλληλα να αναμετρηθεί με ένα δυσοίωνο πεπρωμένο. Η δύναμη ψυχής που επέδειξε διαχειριζόμενη το οικογενειακό και προσωπικό της δράμα, δεν μας εμποδίζει να προβούμε […]

Η επιδίωξη προσέγγισης του μεσαίου χώρου από την αξιωματική αντιπολίτευση είναι, παρά ίσως τις υπερβολές σε επίπεδο συμβολισμών, μία ορθολογική πολιτική επιλογή. Θέτει ωστόσο κρίσιμα ζητήματα και προκλήσεις, με τις οποίες η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και οι άλλες πολιτικές παρατάξεις, πρέπει να αναμετρηθούν. Η πρώτη και σημαντικότερη πρόκληση είναι να πεισθεί ο ψηφοφόρος ότι αυτή […]

Η συγκρότηση της κυβερνήσεως αποτελεί συνταγματική ευθύνη του Πρωθυπουργού. Αυτός αποτελεί τρόπον τινά τον φορέα της εμπιστοσύνης της Βουλής προς την κυβέρνηση και, στα δικομματικά συστήματα, αυτός αναδέχεται τη λαϊκή εντολή. Αλλά και σε επίπεδο συγκυρίας, δεν αμφισβητείται ο συντονιστικός ρόλος του Πρωθυπουργού και η πρωτοβουλία των κινήσεων. Από την άλλη πλευρά, για τους ίδιους […]

Την επομένη των εκλογών του 2019 τα σημερινά κυβερνητικά στελέχη δεν θα μπορούσαν ούτε στους χειρότερους εφιάλτες να διανοηθούν ότι σε δύο χρόνια θα έπρεπε να διαχειριστούν την απρόσκοπτη λειτουργία νοσοκομείων και ασθενοφόρων μετά τη θέση σε αναγκαστική αναστολή εργασίας δεκάδων χιλιάδων ανεμβολίαστων υπαλλήλων. Αντίστοιχα, χωρίς φυσικά να εξισώνω τα ζητήματα, και τα στελέχη της […]

Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουμε τις συνέπειες της αρνήσεως εμβολιασμού από τα συγκριτικά στοιχεία μεταξύ περιοχών που πλήττονται από το τέταρτο κύμα. Ετσι, διαβάζουμε ότι στο συντηρητικό, ρεπουμπλικανικό και αγροτικό Αρκάνσας των ΗΠΑ πλήρως εμβολιασμένο είναι το 35% του πληθυσμού, ενώ στο Βερμόντ των βόρειων ακτών του Ατλαντικού το 67%. Και οι δύο […]

Ας υποτεθεί ότι είχε καθυστερήσει η διαθεσιμότητα των εμβολίων για ορισμένους μήνες και μας είχε βρει απροετοίμαστους το τέταρτο κύμα. Και ότι είχε μεγαλύτερη θνητότητα. Τότε δεν θα συζητούσαμε για υποχρεωτικό εμβολιασμό του πληθυσμού, εκλιπαρώντας για εμβόλια; Αυτή η υπόθεση εργασίας εξηγεί τη σημασία μίας προφυλακτικής προσέγγισης στα πράγματα και αντίστοιχης προσαρμογής των εκατέρωθεν δικαιωμάτων […]

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους αποτελεί μια πραγματικότητα με την οποία έχουμε έρθει σε επαφή, ιδίως τους τελευταίους μήνες. Από την ηλεκτρονική παρακολούθηση μιας δικαστικής υπόθεσης και τη λήψη της αποφάσεως έως τον προγραμματισμό του εμβολιασμού και τη λήψη του σχετικού πιστοποιητικού, έχουμε μια απτή απόδειξη του οφέλους για τον πολίτη. Η εξάλειψη της υποχρέωσης […]

Τυχόν θέσπιση υποχρεωτικού εμβολιασμού συγκεκριμένων κατηγοριών επαγγελματιών (π.χ. στον τομέα της υγείας) είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα. Δύο προϋποθέσεις τίθενται: Πρώτον, βάσει τεκμηριωμένων επιστημονικών δεδομένων ο εμβολιασμός να είναι αναγκαίος για την ασφαλή επιτέλεση της οικείας υπηρεσίας ή έργου. Δεύτερον, το εμβόλιο να είναι αντικειμενικά ασφαλές, δηλαδή να μην υπάρχει στατιστική πιθανότητα εμφάνισης δυσανάλογου αριθμού […]

Την προηγούμενη εβδομάδα, με αφορμή τα επεισόδια στη Νέα Σμύρνη, παρακολουθήσαμε τόσο τη ρητορική της πόλωσης, όσο και τα εγκώμια στην ενότητα. Εχουμε υποστηρίξει σε τούτες τις σελίδες ότι ο διχαστικός λόγος πλήττει τους θεσμούς. Πολλοί ωστόσο φρονούν ότι συντηρεί το δικομματικό σύστημα. Η σκέψη είναι ότι μέσα από την πόλωση καθίστανται σαφείς οι διαχωριστικές […]

Στην πανδημία η επιστήμη και η τεχνογνωσία πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο. Η διαχείρισή της έχει να αντιμετωπίσει μία πρωτόγνωρη αβεβαιότητα, διαρκώς εξελισσόμενα δεδομένα και ανάγκη ταχείας επανεκτίμησης. Και έναν ιό που είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός στην πολιτική επικοινωνία και τη λογική του καφενέ. Και φυσικά το διακύβευμα είναι η δημόσια υγεία. Σε μία σοβαρή […]

Με την κατάγνωση των ποινών ολοκληρώθηκε σε πρώτο βαθμό η δίκη της Χρυσής Αυγής. Πέρα από τα πρόσωπα και τα πράγματα, τέτοιες δίκες έχουν μείζονα θεσμική και συμβολική διάταση. Αποδίδουν την ενεργοποίηση της ποινικής δικαιοσύνης σε φαινόμενα βίας που απάδουν προς τις αρχές οργάνωσης των κοινωνιών μας και τα οποία ουδεμία νομιμοποίηση μπορούν να λάβουν […]

Καταγγελίες, παρακολουθήσεις, αποκαλύψεις επανέφεραν το γκρίζο πέπλο που ενίοτε καλύπτει τη δημόσια ζωή του τόπου μας. Τα ζητήματα που ανακύπτουν είναι πολύπλοκα, όχι μόνο ως προς τον δικονομικό χειρισμό αλλά και ως την ουσιαστική αξιολόγηση. Ενα όμως είναι βέβαιο. Η πλήρης διαλεύκανση είναι αναγκαία, είτε σε πολιτικό, είτε, κατά περίπτωση, σε δικαστικό επίπεδο. Σκιές δεν […]

Χθες και προχθές η Βουλή ασχολήθηκε με τη διεύρυνση του πεδίου διερευνώμενων αδικημάτων που ενδεχομένως τελέστηκαν από πρώην υπουργό. Η διαδικασία αναδεικνύει σοβαρά ζητήματα της ισχύουσας συνταγματικής ρύθμισης για την ποινική ευθύνη υπουργών. Ζητήματα με τα οποία δεν ασχολήθηκε η πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος. Εκ πρώτης όψεως το θέμα εμφανίζεται τεχνικό, αν όχι τυπικό. Στο […]

Η επιτυχής έως σήμερα αντιμετώπιση της πανδημικής απειλής οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού που διαθέτει η χώρα μας, στην οργάνωση υψηλού επιπέδου ομάδων εργασίας και στην ανάθεση συντονιστικού ρόλου σε πρόσωπα που μπορούν να εμπνεύσουν δημόσια πίστη. Αυτή η παράμετρος υπήρξε από την πρώτη στιγμή καθοριστική, ακόμη και για να διασκεδαστούν […]

Το lockdown αποτελεί αναμφίβολα έναν δραστικό περιορισμό της ελευθερίας κίνησης και, γενικότερα, της συνταγματικής ελευθερίας. Ωστόσο πρόκειται για περιορισμό θεμιτό. Δεν είμαστε άσχετα με το πρόβλημα πρόσωπα, αλλά εν δυνάμει φορείς με ρεαλιστική πιθανότητα να τον μεταδώσουμε σε τρίτους. Περαιτέρω, έχουμε αυξημένη υποχρέωση αλληλεγγύης προς ιδιαίτερα ευπαθείς ομάδες που τελούν σε μείζονα κίνδυνο. Επίσης ο […]

Η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει το ύπατο πολιτειακό αξίωμα σε μία τεταμένη περίοδο, ενώπιον προκλήσεων με τις οποίες οι γενιές μας δεν έχουν βρεθεί αντιμέτωπες. Πριν από έναν αιώνα η Ευρώπη, και η Ελλάδα, είχαν να αντιμετωπίσουν ευρύτερες προσφυγικές ροές, αποτέλεσμα και αυτές πολέμων και, φευ, αιτίες νέων. Οχι πολύ νωρίτερα, μεγάλες επιδημίες μάστιζαν […]