Τήνιος Πλάτωνας

Μια παλιά συκοφαντία εναντίον θεολόγων είναι ότι σπαταλούσαν χρόνο συζητώντας πόσοι άγγελοι χωράνε στην κεφαλή μιας καρφίτσας. Επειδή κινδυνεύουμε οι οικονομολόγοι να κατηγορηθούμε για αντίστοιχες ματαιότητες, ας σπεύσω να δηλώσω: «Στην εξαγγελία δασμών, στο Διάγγελμα της Ημέρας της Ανεξαρτησίας, χωράει αριθμός λαθών Οικονομικής Θεωρίας που δεν επιδέχονται μέτρηση».    Συνεπής στις παραδόσεις, σπεύδω να αυτοδιαψευστώ, […]

Μια ματιά στην εξέλιξη των εισοδημάτων παγκοσμίως εξηγεί την εκλογική απήχηση του προέδρου Τραμπ: Κατάφερε να εκφράσει την αγανάκτηση των σχετικά χαμένων της παγκοσμιοποίησης, της παλιάς βιομηχανικής τάξης που έβλεπε τις θέσεις εργασίας στη βαριά βιομηχανία να μετακομίζουν προς αυτούς που παράγουν τα νέα βιομηχανικά προϊόντα στην Κίνα. Τους έπεισε με το παλιό αφήγημα του […]

Το Κέντρο είναι αγαπημένος γεωγραφικός προσδιορισμός του πολιτικού μας συστήματος, αλλά μόνο ως πρώτο συστατικό. Από δεξιά της (κεντρο)δεξιάς ως αριστερά της (κεντρο)αριστεράς διατρέχουμε το ιδεολογικό φάσμα. Το Κέντρο-σκέτο είναι απόν. Κόμματα του Κέντρου αποκηρύσσονται μετά βδελυγμίας, ή παραλείπονται ως νεανικά στραβοπατήματα. Κεντρώοι πολιτικοί με θέσεις πέραν του παραδοσιακού δίπολου συγκεντρώνουν πυρά από όλους. Στην […]

Σε Οικονομικό Τμήμα ενός από τα Πανεπιστήμια που δεν άγγιξε η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, πριν λίγα μόνο χρόνια σε εξέταση Μακροοικονομίας τέθηκε μια παλιά ερώτηση-SOS: «Πώς μετράμε τον πληθωρισμό;». Διψήφιος αριθμός φοιτητών απάντησε «Πηγαίνουμε από σπίτι σε σπίτι και ρωτάμε ποιος κατοικεί εκεί». Λογική απάντηση, αλλά μόνο στο ερώτημα «Πώς μετράμε τον πληθυσμό;». Πληθωρισμός και […]

Η σειρά «Succession» παραφράζει τη διαδοχή του Βασιλιά Ληρ. Ομως, το πιο ενδιαφέρον έργο, στον κόσμο και στην Ελλάδα, είναι ο εκδημοκρατισμός του Ληρ. Καθώς η γενιά της έκρηξης των γεννήσεων πλησιάζει στην έξοδο, η αποκαθήλωσή της επηρεάζει όλους. Το κείμενο αυτό σχολιάζει τις διεθνείς εξελίξεις και εξετάζει πώς αυτές διαφέρουν στην Ελλάδα. Τα διεθνή. […]

Στις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις του επόμενου δωδεκαμήνου οι ψηφοφόροι πρέπει να προσπεράσουμε την οργή για να διαλέξουμε αυτούς που θα κυβερνούν και αυτούς που θα αντιπολιτεύονται κατά την επόμενη δεκαετία. Αυτό ισχύει στο εθνικό επίπεδο, στο περιφερειακό και στο ευρωπαϊκό. Η «οικονομική θεωρία της δημοκρατίας» καταλήγει ότι, προσπαθώντας να σαγηνεύσουν τον μεσαίο ψηφοφόρο, τα προγράμματα […]

Η ανακοίνωση του εργασιακού νομοσχεδίου σημαίνει το τέλος της αναμονής και την αρχή της έντονης αντιπαράθεσης. Οι εμπλεκόμενοι έχουν ήδη στοιχηθεί – λίγοι υπέρ και περισσότεροι κατά.  Οι αντιδράσεις τους λίγους θα εκπλήξουν. Πώς λοιπόν να κρίνει τον αγώνα ο καλόπιστος θεατής και βάσει ποιων κριτηρίων.  Ποιος είναι ο πήχης και πού είναι τοποθετημένος; Τα σλόγκαν […]

Πριν ακόμη καλά καλά καταλάβουμε ότι είχαμε Εκθεση Πισσαρίδη, ο Αγιος Βασίλης μας φέρνει αντι-Εκθεση Πισσαρίδη (ή κατ’ άλλους Εκθεση αντι-Πισσαρίδη). Ισως μάλιστα και πολλές, αφού ο αντι-Πισσαρίδης αποδεικνύεται πολυγραφότερος από τον κανονικό (ΓΣΕΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ίσως άλλοι). Στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας ανθίζουν πολλά λουλούδια – ακόμη και χωρίς την προτροπή του Mαο Τσετούνγκ της δεκαετίας […]

Φαίνεται ότι φτάνει η ώρα των κεφαλαιοποιητικών συντάξεων στην Ελλάδα. Όχι απλώς ως πολυτελές έξτρα για τυχερούς, αλλά ως οργανικό τμήμα της συνολικής κοινωνικής προστασίας. Οι πρώτες νύξεις για την ανάγκη τους στην Ελλάδα μετρούν ήδη πολλές δεκαετίες. Μια μακρά περίοδος επώασης, όμως, κρύβει παγίδες. Ένας νέος θεσμός ποτέ δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι παρά […]

Κάποιοι διαβλέπουν συγκρούσεις για το Aσφαλιστικό. Η επιστήμη είναι πιο προχωρημένη στην ανάλυση μιας άλλης μορφής προσκρούσεων – αυτών μεταξύ αστρικών σωμάτων, όπως, π.χ., αστεροειδών. Τι θα μπορούσε να διδάξει η εμπειρία αιώνων της αστρονομίας; Στο Aσφαλιστικό εμπλέκονται δύο πλανήτες: ο Πλανήτης-Οικονομία και ο Πλανήτης-Συντάξεις. Οι αντιλήψεις των κατοίκων τους προχωρούν συνήθως παράλληλα. Στον Πλανήτη-Οικονομία οι […]

Η υπογεννητικότητα – που ήλθε ορμητικά ξανά στη δημοσιότητα – προϋποθέτει ένα σωστό επίπεδο γεννητικότητας το οποίο διαφέρει από αυτή που προκύπτει αυθόρμητα. Δηλαδή οι αποφάσεις των άμεσα ενδιαφερόμενων (κυρίως νεαρές γυναίκες με εγωιστικά κίνητρα) υπολείπονται του «ορθού», το οποίο γνωρίζουν μετά πεποιθήσεως «σοφοί» (κυρίως ηλικιωμένοι άνδρες με πατριωτικό φρόνημα). Το πώς αποφασίζεται το «ορθό» παραμένει ασαφές […]

Οι νεοφιλελεύθεροι είναι ευτυχισμένοι άνθρωποι. Ζουν σε ένα παγγλωσιανό κόσμο – τον καλύτερο και ευτυχέστερο δυνατό. Το κάνουν μετά λόγου γνώσεως, αφού γνωρίζουν ότι οι αυτοματισμοί της αγοράς φροντίζουν τάχιστα για την εξασφάλιση Συνεχούς Νιρβάνα. Οτιδήποτε διαταράσσει το ειδυλλιακό κλίμα μεταφράζεται πάραυτα σε ευκαιρία πλουτισμού για κάποιον ή βιοποριστική λύση για κάποιον άλλο και έτσι εξουδετερώνεται […]

Τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ακολούθησε οικονομική καταστροφή. Τον Δεύτερο, ανόρθωση. Η διαφορά οφείλεται στην οικονομική αντίδραση στο τέλος των δύο πολέμων. Ο πρώτος τέλειωσε με μια συνθήκη αντεκδίκησης, αντλώντας αποζημιώσεις από τους φερόμενους ως φταίχτες προκειμένου να ανακτήσουν μεγαλεία οι νικητές. Κεντρικό του όραμα η ανασύσταση του ειδυλλιακού καλοκαιριού του 1911. Πριν ακόμη τελειώσει ο […]

Μια πρωτοτυπία του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που δεν σχολιάστηκε όσο έπρεπε είναι ότι, μαζί με προβολές που εξετάζουν τη βιωσιμότητα, κατατέθηκε και μελέτη επάρκειας. Η «επάρκεια» – πόσο εξυπηρετούνται οι ανάγκες των συνταξιούχων – είναι ο λόγος ύπαρξης συντάξεων και οφείλει να είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της βιωσιμότητας. Αλλιώς, ο ευκολότερος τρόπος να θεραπευτεί ένα έλλειμμα είναι να περικοπούν […]

Η πολιτική στην Ελλάδα, αλλά όχι μόνο εδώ, διακατέχεται από διπολικό σύνδρομο – πότε ασχολείται με την ανάπτυξη, πότε με την κοινωνία. Η οικονομική και κοινωνική πολιτική είναι τοποθετημένες σε διαφορετικά «κουτιά», τα κλειδιά των οποίων τα έχουμε αναθέσει σε διαφορετικούς ανθρώπους και ανοίγουν σε διαφορετικές περιστάσεις, που περιέργως τείνουν να συγχρονίζονται με εκλογές. Ο κόσμος […]

Το ελληνικό αναπτυξιακό πρότυπο προκαλεί τον θαυμασμό διεθνώς. Ο λαός που τετραγώνισε τον κύκλο εντοπίζει προστιθέμενη αξία εκεί όπου άλλοι, λιγότερο έξυπνοι, είχαν προ πολλού εγκαταλείψει την προσπάθεια. Το ζητούμενο είναι με ποιον τρόπο να υπάρχουν εισοδήματα χωρίς να υπάρχει παραγωγή. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα η κατασκευή κατοικιών έχει σταματήσει από το 2006. Παρά ταύτα, […]

H τελευταία λέξη της μόδας είναι το Magic Mirror – o μαγικός καθρέφτης. Ενας καθρέφτης συνδυάζεται με έξυπνη οθόνη και επεξεργαστή. Αυτό του επιτρέπει να δείχνει το είδωλο μαζί με άλλες πληροφορίες. Μια βασική του χρήση ο εξωραϊσμός μιας σέλφι. Το είδωλο καταγράφει την ομορφιά του πρωτοτύπου, αλλά μπορεί και να την επαυξήσει. Στις πιο έξυπνες […]

Περπατώντας στη Χώρα των Θαυμάτων η Αλίκη δήλωσε αναποφάσιστη – δεν ήξερε πού να πάει. Τότε παρουσιάστηκε ανεβασμένος σε ένα δένδρο ο Γάτος του Τσεσάιρ, με ένα χαμόγελο από αυτί σε αυτί. Η συμβουλή του δεν ήταν, στ’ αλήθεια, καθόλου χρήσιμη: είπε ότι αν δεν ξέρει πού θέλει να πάει, τότε όλοι οι δρόμοι είναι σωστοί. […]

Tα ψηφοδέλτια εντόπισαν πλήθος συμπολιτών οι οποίοι (σε πείσμα του βιογραφικού τους) παρέμειναν προσηλωμένοι σε ακλόνητες αξίες. Κάποιους που μοιράζονται εμπειρία δεκαετιών, στις οποίες, εκείνοι ειδικά, δεν έλαβαν καμιά απόφαση που επιβάρυνε τη χώρα. Κάποιους άλλους, τέλος, οι οποίοι μεταφέρουν ανιδιοτελώς την αναγνωρισιμότητά τους  από το ποδόσφαιρο, το παλκοσένικο, τα πλατό της τηλεόρασης. Ο φέρελπις […]

Κανένας στρατηγός δεν θέλει να αγωνίζεται σε δύο μέτωπα ταυτόχρονα. Για τον λόγο αυτό, κλείνει το ένα μέτωπo, προκειμένου να ασχοληθεί με το άλλο. Αυτή η διαχρονική αλήθεια επαναλαμβάνεται στη σημερινή πολιτική σκηνή. Είναι γι’ αυτό που κόμματα του Κέντρου έχουν εγγενείς δυσκολίες – αφού εξ ορισμού έχουν δύο μέτωπα ανοικτά ταυτόχρονα. Είναι ίσως για αυτόν […]

Στο εμπόριο το θέμα είναι λυμένο. Τα πολυκαταστήματα διαθέτουν γκάμα επιλογών – για όλα τα γούστα. Αλλά, άμα σε απωθεί κάτι, μπορείς να μην το πάρεις. Οι μπουτίκ έχουν μικρότερη ποικιλία. Οταν συμφωνείς με το στυλ του μαγαζιού, βρίσκεις πράγματα του γούστου σου, ενώ πειραματίζεσαι χωρίς να γίνεσαι καρνάβαλος. Ο καταναλωτής αξιοποιεί και τα δύο: οι […]

Το τελευταίο διάστημα έπιασαν δουλειά γεφυροποιοί. Κάποιοι θεμελιώνουν γέφυρα από την αριστερή όχθη. Αλλοι πάλι αρχίζουν από τη δεξιά. Κατά διαβολική σύμπτωση, την ίδια εβδομάδα κατέρρευσαν επτά γιοφύρια στην Κρήτη, αφήνοντας πίσω βαθιά χαντάκια. Τίθενται συνεπώς ερωτήματα που αφορούν το γενικό  business plan, αλλά και το ειδικότερο θέμα της στατικής επάρκειας. Μη όντας μηχανικός, θα […]

Η ναυμαχία των Πρεσπών τέλειωσε και αρχίζουν τα επινίκια. Ομως, και ο Πύρρος νίκησε το 279 π.Χ. Οταν όμως κάποιος τον συνεχάρη, ο Πύρρος του είπε «Μια ακόμα τέτοια νίκη… και θα χαθούμε εντελώς». Οπως εξηγεί ο Πλούταρχος, η νίκη αυτή υποχρέωσε τον νικητή να εγκαταλείψει τους στόχους του, ακύρωσε δηλαδή τον σκοπό του πολέμου. […]

Τι είναι ο καθωσπρεπισμός και γιατί τον μεμφόμαστε; Είναι η μετακόμιση μιας (επιτυχημένης) συμπεριφοράς από το πεδίο στο οποίο αντιστοιχεί σε άλλο, άσχετο πεδίο. Η άκριτη μεταφορά από έναν χώρο σε άλλον έχει αποτελέσματα που συνήθως είναι αστεία, ενίοτε όμως αποδεικνύονται επικίνδυνα. Η νέα κοινωνικο-πολιτική συνήθεια είναι ο εξάδελφος του καθωσπρεπισμού – ο καθωσπρεσπισμός. Εχοντας δοκιμάσει […]