Λοβέρδου Μυρτώ

ΣΚΗΝΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

ΣΚΗΝΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Σκηνές και Παρασκήνια

Ακόμα και το επικλινές του σκηνικού, τόσο απαιτητικό και τόσο δύσκολο για τον ηθοποιό και την ισορροπία του, που έρχεται από το πρώτο άνοιγμα της αυλαίας, κλείνει το μάτι στον θεατή για αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει. Ενα πολύχρωμο τοπίο, ένα πανδαιμόνιο αντιθέσεων, γεωμετρικών σχημάτων, γραμμών, έντονων χρωμάτων αλλά και ασπρόμαυρων, καθορίζει τον τόπο όπου […]

Υπάρχει κάτι σ΄ αυτό το έργο, ένα στοιχείο, εξαρχής σχεδόν, που επιβάλλει την παρουσία του με κάθε τρόπο: είναι αυτή η νοσηρότητα που διαπερνά τα πρόσωπα και τους χώρους, τις σχέσεις των ηρώων και τους τόπους. Στο «Ξαφνικά πέρυσι το καλοκαίρι» («Suddenly last summer», 1958) του Τενεσί Ουίλιαμς (Tennessee Williams, 1911-1983), όλοι και όλα βρίσκονται […]

Αστυνομικές ιστορίες και δικαστικές υποθέσεις, μυστήριο και άλυτοι γρίφοι, ατμόσφαιρα αγωνίας και κλίμα αναμονής. Αυτά τα στοιχεία, συστατικά ενός καλού αστυνομικού μυθιστορήματος, αποτελούν και τη βάση για τη μεταφορά του στη σκηνή. Με την υπογραφή της Αγκαθα Κρίστι (Agatha Christie, 1890-1976), ο «Μάρτυρας Κατηγορίας» («Witness for the Prosecution», 1933), μια από τις πλέον μυστηριώδεις και […]

Μια δωρεά αποτελεί την αφετηρία για αυτή την έκθεση που ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Στο Φουαγέ του ισογείου της Αίθουσας Χρήστος Λαμπράκης οκτώ κοστούμια, τα πρωτότυπα σχέδιά τους, ένας πίνακας, μια ταινία, φωτογραφίες και γράμματα ζωντάνεψαν μια εποχή, μια συνεργασία, μια σχέση, μια φιλία με μια έκθεση και τον τίτλο «Δωρεά». […]

«Επίπονη» κωμωδία, οικογενειακό δράμα, ιστορία «τρόμου»; Οποιον χαρακτηρισμό και να επιλέξει κανείς για το «The Humans» του Στίβεν Κάραμ, ένα είναι βέβαιο: πρόκειται για ένα καθαρόαιμο, σύγχρονο θεατρικό έργο με χαρακτήρες και πλοκή, απαραίτητα στοιχεία για να υπάρξει θέατρο. Οικογένεια: Μια οικογένεια βρίσκεται στην αφετηρία και τον πυρήνα του έργου. Και όπως σε κάθε πτυχή […]

Μ’ ένα Νομπέλ Λογοτεχνίας σ’ έναν από τους κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς της εποχής μας, τον Νορβηγό Γιον Φόσε, η σεζόν 2023-2024 ξεκινά με το βλέμμα στραμμένο στο θέατρο. Καλός οιωνός… Καινούργιες παραγωγές, πολλές επαναλήψεις, η αυλαία σηκώθηκε και η παράσταση (ξαν)αρχίζει. Από τα σημαντικότερα έργα του 20ού αιώνα, «Ο θάνατος του Εμποράκου» («The Death of […]

Η παράσταση που συζητήθηκε όσο καμία άλλη στα φετινά Επιδαύρια, η παράσταση που ξεσήκωσε αντιδράσεις και προκάλεσε ύβρεις, αποτελεί ίσως τον καλύτερο τρόπο για να ολοκληρώσει η στήλη τον θερινό θεατρικό απολογισμό της. Οι «Σφήκες» της Λένας Κιτσοπούλου και όχι του Αριστοφάνη, είναι ένα έργο γραμμένο εξ ολοκλήρου από την ίδια – στον τριπλό ρόλο […]

Διαχρονική και εξαιρετικά σύγχρονη είναι η θεματολογία που εισάγει η «Μήδεια» του Ευριπίδη (431 π.Χ.), γι’ αυτό και ο μύθος της εξακολουθεί να εμπνέει – με πιο πρόσφατο το παράδειγμα της παράστασης του Φρανκ Κάστορφ στην Επίδαυρο. Εκεί η τραγωδία στάθηκε το υλικό και το σημείο εκκίνησης για μια διαφορετική ανάγνωση των θεμάτων που απασχόλησαν τον […]

Είναι η τελευταία τραγωδία του Σοφοκλή που παρουσιάστηκε πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του ποιητή, και ταυτίζεται με το τέλος του Οιδίποδα. Ο «Οιδίπους επί Κολωνώ» πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί την ύστατη πράξη της τραγικής μοίρας τού άλλοτε ισχυρού βασιλιά της Θήβας, είναι και ένας ύμνος στην Αθήνα και τη δημοκρατία της. Μέσα […]

Από τις ελάχιστα παιζόμενες τραγωδίες του Ευριπίδη, ο «Ιων», στον οποίο ο χαρακτηρισμός ειρωνικό δράμα ταιριάζει περισσότερο, διαθέτει μια σειρά από ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Ξεκινώντας από την πλοκή του και μέσα από μια σειρά συναισθηματικών μεταστροφών και μεταλλαγών, οι ήρωες διασχίζουν αντικρουόμενα γεγονότα και καταστάσεις μέχρι να φτάσουν στη λύση της ιστορίας τους. Ενα έκθετο παιδί […]

Ενα μείγμα υλικών, σύγχρονης και παραδοσιακής μουσικής, λόγου, ήχων και κινησιολογίας, εμπνευσμένης από την τελετουργία των Αναστεναρίων, συνθέτει τις «Βάκχες» του Ευριπίδη που σκηνοθετεί η Ελενα Μαυρίδου – η παράσταση περιοδεύει ανά την Ελλάδα. Ακολουθώντας δραματουργικές μεθόδους πάνω στις οποίες δουλεύει συστηματικά, η Μαυρίδου επέλεξε να συνδυάσει νέα και παλαιά στοιχεία, τις ίδιες τις αντιθέσεις που […]

Γραμμένο σε μορφή θεατρικού αφηγηματικού μονολόγου, την εποχή που ο Γιάννης Ρίτσος ήταν εξόριστος στη Λέρο και τη Σάμο (1967 – ΄69), ο «Αίας» ανήκει στην «Τέταρτη Διάσταση», ένα από τα κορυφαία έργα του ποιητή που περιλαμβάνει 17 μονολόγους. Αποτελείται από πρόσωπα από το αρχαίο δράμα και τους μύθους με τον «Αίαντα» να αντλεί την […]

Με μια σκηνή, φυσική, ρεαλιστική, μια σκηνή εξαιρετικά προσωπική, ξεκινά η καινούργια παραγωγή του Μάριο Μπανούσι, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και του προγράμματος Grape. Ενας νεαρός άνδρας – στην προκειμένη περίπτωση ο ίδιος ο δημιουργός, βγάζει σιγά-σιγά τα ρούχα του, τα βάζει στο πλυντήριο και μπαίνει κάτω από το ντους: Ενώπιον του κοινού […]

Ενα είδος ημερολογίου με δημόσιο χαρακτήρα. Ενα φιλόδοξο πόνημα προσωπικού αποτυπώματος και θεατρικού περιεχομένου. Μια καταγραφή σκέψεων, εμπειριών, απόψεων. Μια εξιστόρηση γεγονότων, περιστατικών. Η περιπέτεια της ζωής στο θέατρο ή η περιπέτεια του θεάτρου στη ζωή: αυτές είναι οι «Τρεις Εποχές» του Στάθη Λιβαθινού, με τον υπότιτλο «αυτοβιογραφικές σημειώσεις ενός σκηνοθέτη του θεάτρου» (εκδόσεις Πατάκη). […]

Ο «Ιππόλυτος» είναι η τραγωδία με την οποία εγκαινιάστηκε ο θεσμός των Επιδαυρίων το 1954 – σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Γραμμένο από τον Ευριπίδη, ανήκει στα έργα του αρχαίου δράματος που δεν ανεβαίνουν συχνά. Πραγματεύεται τον απαγορευμένο έρωτα της Φαίδρας προς τον Ιππόλυτο, νόθο γιο του συζύγου της Θησέα, όπως και την […]

Με την εκδίκηση να αποτελεί κυρίαρχο θέμα αυτής της «Ηλέκτρας», της «Ηλέκτρας» του Σοφοκλή, αλλά και με το ερώτημα που τίθεται εμμέσως για το είδος της δικαιοσύνης που θέλουμε, η τραγωδία φέρνει στη σκηνή μαζί με την ιστορία της και πλήθος προβληματισμών. Σε διαφορετικό χώρο και με διαφορετικές συνθήκες από την ομότιτλη του Ευριπίδη, η […]

Λουλούδια, φυτά και γλάστρες στον κήπο, λουλούδια αποτυπωμένα πάνω στα έπιπλα. Πιο πίσω ένα τραπέζι, μια ντουλάπα, κάπου κρυμμένη η κουζίνα και το υπόλοιπο (;) σπίτι: λουλούδια και φτώχεια. Αυτό είναι το σκηνικό στην αίθουσα Ε της Πειραιώς 260 όπου ξετυλίχθηκε η ιστορία της Διονυσίας ή του Διονύση, της κεντρικής ηρωίδας – ήρωα της παράστασης […]

Από την προσεχή Παρασκευή και ως το τέλος Αυγούστου η Επίδαυρος επιστρέφει στη «θέση» της. Γίνεται το επίκεντρο του θεατρικού ενδιαφέροντος με τον τρόπο που μόνο εκείνη ξέρει. Κι όπως έχει φανεί τα τελευταία χρόνια, οι παραστάσεις που φιλοξενεί συχνά-πυκνά ανοίγουν συζητήσεις για το αρχαίο δράμα και τον τρόπο που διαχειρίζονται οι σκηνοθέτες τις τραγωδίες […]

Μια ξεχωριστή συνάντηση ανάμεσα σε δύο ποιητές που δεν συναντήθηκαν ποτέ – και πώς θα μπορούσαν άλλωστε – επιχείρησε να πραγματώσει μέσα από την παράστασή του ο Στάθης Λιβαθινός. Με τον έρωτα να βρίσκεται στην αφετηρία και να λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης, ο σκηνοθέτης καταπιάνεται με μια «Ερωτική περιπλάνηση» μέσα από τα έργα «Δον Ζουάν» του Λόρδου […]

Κάπου ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, τον εφιάλτη και τη ρεαλιστική εκδοχή της ζωής, κινείται το έργο του Γερμανού Μάριους φον Μάγενμπουργκ «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι» (2008), με τη σκηνοθετική υπογραφή του Γιώργου Κουτλή – για δεύτερη χρονιά στο Φεστιβάλ Αθηνών. Ενα έργο που θα μπορούσε να πιάνει τον νήμα από τον […]

Ο Θοδωρής Οικονόμου ανήκει σε μια φουρνιά μουσικών που γράφουν, κυρίως, για το θέατρο, χωρίς ωστόσο να εγκαταλείπει τις υπόλοιπες, πιο προσωπικές, μουσικές του δραστηριότητες. Εμπνευσμένος δημιουργός, ταγμένος στο πιάνο και τις νότες του, έχει διακριθεί και βραβευθεί με τις δουλειές και τις συνεργασίες του – Χουβαρδάς, Φασουλής, Μόσχος, Μπέζος, Θεοδωρόπουλος, Μαστοράκης, και πόσοι ακόμα. Ανάμεσά […]

Σ’ ένα υπόγειο, σκοτεινό, μέσα σε μια αποπνικτική ατμόσφαιρα, εξελίσσεται η παράσταση του Κιρίλ Σερεμπρένικοφ «Der Wij / Βίι» που άνοιξε την περασμένη εβδομάδα το Φεστιβάλ Αθηνών, στην Πειραιώς 260 – τα κείμενα συνυπογράφει με τον ουκρανό συγγραφέα Μπόνταν Πανκρουχίν. Μια νουβέλα του Νικολάι Γκόγκολ («Βίι»), εμπνευσμένη από έναν λαϊκό σλαβικό μύθο ο οποίος πραγματεύεται ένα […]

Με σκηνικό, κοινό, και για τα τρία μονόπρακτα αυτής της σπονδυλωτής παράστασης, οι «Υπερβολές» επιχειρούν να μιλήσουν για το φαινόμενο της βίας της σύγχρονης εποχής, περισσότερο ή λιγότερο κρυμμένης, της βίας της εποχής μας. Ενας άχρονος τόπος, πνιγμένος κυριολεκτικά σε αμάραντα φυτά, με έναν καναπέ και κάποιες αναποδογυρισμένες καρέκλες, αποτελεί τον χώρο όπου θα ζωντανέψουν […]

Η Νόνικα Γαληνέα, που έφυγε από τη ζωή την περασμένη εβδομάδα, ήταν ένας ακόμα κρίκος – ένας από τους τελευταίους, σ’ αυτή τη μεγάλη αλυσίδα γυναικών που κρατούσαν τα ηνία στο θέατρο. Θιασαρχίνες και πρωταγωνίστριες, ήξεραν να διαλέγουν και να προτείνουν έργα – κάποιες από αυτές τα μετέφραζαν κιόλας. Ηξεραν να φτιάχνουν θιάσους, να επιλέγουν συνεργάτες. Με […]

Από τον μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης, όπου ο μοναδικός τρόπος για να επαναφέρει την αγαπημένη του στη γη ήταν να μη γυρίσει πίσω και την κοιτάξει, ο Γιάννης Χουβαρδάς εμπνεύσθηκε την καινούργια του παραγωγή: Το μυστήριο 76 με τον τίτλο «Don’t look back» («Μην κοιτάξεις πίσω») που παρουσιάστηκε στην Ελευσίνα, στο πλαίσιο της […]

Ροκ εν ρολ και τζαζ της δεκαετίας του ’40 σε συνδυασμό με ελληνική δημοτική μουσική: Μέσα σε αυτό το, φαινομενικά αντιφατικό, ηχητικό περιβάλλον εξελίσσεται η παράσταση-πρόταση της Νατάσας Τριανταφύλλη: «Σχέδιο Μάρσαλ» ο τίτλος του. Η δημιουργός που εμπνέεται και αντλεί υλικό από ένα πραγματικό γεγονός, επιχειρεί μέσα από τις αντιφάσεις της να φωτίσει ένα κομμάτι […]

Σαν θεατρική άσκηση για τον ίδιο τον δημιουργό τους, τα μονόπρακτα του Αντον Τσέχοφ (1860-1904) αποτελούν μια μικρή περιουσία στην παγκόσμια λογοτεχνία. Τα περισσότερα είναι γραμμένα κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαπενταετίας της ζωής του και έρχονται να προστεθούν στην ανεκτίμητη κληρονομιά του κορυφαίου ρώσου θεατρικού συγγραφέα. Από την «Αρκούδα», την «Πρόταση γάμου», το «Κύκνειο […]

Οδός Διόσκουρων 7: Στην Πλάκα ετοιμάζεται να στεγαστεί το Μουσείο Καρόλου Κουν για να φιλοξενήσει την πλούσια συλλογή εικαστικού και κυρίως ενδυματολογικού υλικού από τις παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης. Μαζί θα εκτεθούν και προσωπικά αντικείμενα του σκηνοθέτη που άλλαξε τον τρόπο που κάνουμε και βλέπουμε θέατρο στην Ελλάδα.  Μια επιχορήγηση της τάξης των 95.000 ευρώ […]

Αν ο θεατής δεν έχει διαβάσει τίποτα για την παράσταση, αν κατέβει τα σκαλιά της Πειραματικής του Εθνικού ανυποψίαστος για αυτό που πρόκειται να παρακολουθήσει στη σκηνή, πολλώ δε μάλλον αν περιμένει να δει ένα θεατρικό έργο έτσι όπως το έχει συνηθίσει, τότε το «Goodbye, Lindita» διαθέτει ακόμα περισσότερες πιθανότητες να αποτελέσει μια πραγματικά, μεγάλη, […]

«Μακάρι να ήμουν κάποιος τελείως διαφορετικός από αυτόν που είμαι»: αυτή η φράση είναι ο κοινός παρονομαστής των ηρώων στο ιδιαίτερο αυτό θεατρικό έργο με τον τίτλο «Χρυσός Δράκος» του Ρόναλντ Σιμελπφένιχ (Roland Schimmelpfennig, 1967). Πέντε ηθοποιοί, πέντε ασιάτες μάγειρες, μοιράζονται τους 17 ρόλους μέσα από 48 σύντομες, σχεδόν κινηματογραφικές, σκηνές, που ξετυλίγονται μέσα στην […]

«Ολες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους. Κάθε δυστυχισμένη οικογένεια ωστόσο είναι δυστυχισμένη με τον δικό της τρόπο», έγραφε ξεκινώντας την «Αννα Καρένινα» ο Λέων Τολστόι. Πόσο δίκιο είχε – πόσο δίκιο έχει… Για την επιστροφή του στο θέατρο ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης επέλεξε ένα σύγχρονο, καινούργιο έργο, που έρχεται να επαληθεύσει όχι μόνον τον Τολστόι, αλλά […]