Διαστάσεις Η παραβολή του τρομοκράτη

Μπίλλυ και Τζέημς: δύο μέλη μιας παραστρατιωτικής προτεσταντικής οργάνωσης

στο Σάουθ Ντάουν της Βόρειας Ιρλανδίας, που τους συνέδεσε ένα παράξενο

παιχνίδι της τύχης.

Η διαμάχη ήταν ήσσονος σημασίας (κάτι για την κατανομή των επιδομάτων), αλλά η

οργάνωση αποφάσισε ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να τρομάξει λίγο τους

Καθολικούς. Ύστερα από μια εποικοδομητική συζήτηση, αποφάσισε έτσι να αναθέσει

στον Τζέημς να σκοτώσει έναν Καθολικό, όποιον ήθελε εκείνος. Ο Μπίλλυ

προσέφερε τη θερμή συμπαράστασή του. Φεύγοντας από τη συνεδρίαση, οι δύο

άνδρες ακολούθησαν διαφορετικές πορείες. Ο Μπίλλυ πήγε στο σπίτι του, βρήκε τη

γυναίκα του στο κρεβάτι με έναν ντόπιο Καζανόβα, τον Πάντυ ΜακΓκίντυ, του

ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι και τον ξυλοκόπησε μέχρι θανάτου. Ο Τζέημς πήγε στο

πάρκινγκ ενός παμπ όπου σύχναζαν πολλοί Καθολικοί, αναγνώρισε έναν τοπικό

σύμβουλο, τον Λάιαμ, έβγαλε το πιστόλι του και τον σκότωσε. Λεπτομέρεια: ο

Λάιαμ ήταν αδελφός του Πάντυ.

Οι υποθέσεις – γράφει ο Λώρενς Λαστγκάρτεν στο TLS – έλαβαν μεγάλη

δημοσιότητα, αλλά αντιμετωπίστηκαν με τελείως διαφορετικό τρόπο. Ο Μπίλλυ

δικάστηκε από δικαστήριο με ενόρκους, καταδικάστηκε σε κάθειρξη 15 ετών και

κλείστηκε σε μια συνηθισμένη, δηλαδή πολύ σκληρή αγγλική φυλακή. Ο Τζέημς

δικάστηκε με βάση την αντιτρομοκρατική νομοθεσία, δηλαδή χωρίς ενόρκους, και

κρίθηκε ένοχος χάρις στη μυστική μαρτυρία ενός πληροφοριοδότη που ήταν παρών

σε εκείνη τη συνεδρίαση της οργάνωσής του. Καταδικάστηκε σε κάθειρξη 20 ετών

και κλείστηκε στην πολιτική πτέρυγα των φυλακών Μέιζ, με μεγάλες ανέσεις και

πλήρη πρόσβαση σε βιβλία και άλλες δραστηριότητες.

Οι φόνοι έγιναν τον Ιανουάριο του 1998. Σήμερα, ο Μπίλλυ είναι πάντα στη

φυλακή και δεν προβλέπεται να βγει σύντομα. Ο Τζέημς, αντίθετα, αποφυλακίστηκε

πριν κλείσει έναν χρόνο στο κελί, αφού η οργάνωσή του υπέγραψε τη Συμφωνία της

Μεγάλης Παρασκευής. Ο Μπίλλυ είναι εγκληματίας, ο Τζέημς «απλώς» τρομοκράτης.

Ποιος είναι πιο επικίνδυνος για την κοινωνία; Αυτός που σκότωσε εν βρασμώ

ψυχής τον αντίζηλό του ή εκείνος που δολοφόνησε εν ψυχρώ έναν τυχαίο εκπρόσωπο

του στρατοπέδου του «εχθρού»;

Ο Τζέημς δεν είναι βέβαια ο πρώτος τρομοκράτης που αποκαθίσταται: η ιστορία

είναι γεμάτη από παραδείγματα ανθρώπων που χθες ήταν τρομοκράτες και σήμερα

ηγέτες κρατών (ή και Νομπελίστες ειρήνης). Ο Οσάμα μπιν-Λάντεν δεν εντάσσεται

σε αυτή την κατηγορία, αφού δεν προβάλλει πολιτικά αιτήματα που να μπορούν να

αποτελέσουν βάση διαπραγματεύσεων. Αν όμως άλλαζε γραμμή; Αν έβγαινε από τη

σπηλιά του (με την προϋπόθεση βέβαια ότι είναι ζωντανός) και υποσχόταν ότι θα

δώσει τέλος στη βία και θα διαλύσει την Αλ-Κάιντα υπό τον όρο οι Αμερικανοί να

αποχωρήσουν από τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ να αποσυρθεί στα προ του 1967

σύνορά του; Θα ήταν εύκολο για τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς να

απορρίψουν κάθε συζήτηση μαζί του;