Προκλήσεις και εκκρεμότητες περιμένουν τη νέα ηγεσία στην οδό Αριστοτέλους, με τον πήχη για δομικές αλλαγές στον νευραλγικό τομέα της Υγείας να έχει ανέβει κατακόρυφα μετά τις εξαγγελίες και τις δεσμεύσεις εν μέσω της προεκλογικής περιόδου. Παρ’ όλα αυτά, το στοίχημα της αναμόρφωσης του ΕΣΥ δεν είναι εύκολο να κερδηθεί, γεγονός που εξηγεί γιατί η καρέκλα του υπουργείου Υγείας χαρακτηρίζεται συχνά «ηλεκτρική».

Η ανάληψη των καθηκόντων της νέας ηγεσίας θα γίνει άλλωστε εν μέσω καλοκαιριού, που αποτελεί παραδοσιακά μία απαιτητική περίοδο για το συγκεκριμένο υπουργείο. Η προσέλευση τουριστών σε προορισμούς με φτωχό δίκτυο παροχής υπηρεσιών περίθαλψης δημιουργεί μία σύνθετη εξίσωση, που κατά το (πρόσφατο αλλά και πιο μακρινό) παρελθόν έχει κοστίσει ανθρώπινες ζωές και έχει εκθέσει τη χώρα μας στο εξωτερικό.

Παράλληλα όμως κατά την ίδια περίοδο διενεργείται ένα σημαντικό κρας τεστ που εστιάζει στην ανταπόκριση γιατρών και νοσηλευτών να καλύψουν τα κενά σε νοσηλευτικά ιδρύματα της περιφέρειας για καθορισμένο χρονικό διάστημα και με καθορισμένη αμοιβή.

Εν τω μεταξύ, η δομημένη ατζέντα των δρομολογούμενων αλλαγών, αλλά και των μεταρρυθμίσεων που έχουν μείνει στη μέση, φαίνεται να μην επιτρέπει καθυστερήσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται ο θεσμός του προσωπικού γιατρού αλλά και τα προγράμματα δωρεάν προσυμπτωματικού ελέγχου, που την περασμένη τετραετία αποτέλεσαν σημαντικά κεφάλαια χωρίς όμως να ολοκληρωθούν.

Αναλυτικότερα, στην πρώτη περίπτωση και σύμφωνα πάντα με τα επίσημα δεδομένα, το 45,3% των δικαιούχων πολιτών δεν έχουν ακόμη εγγραφεί στο σύστημα του προσωπικού γιατρού. Και αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στο περιορισμένο ενδιαφέρον που εκδήλωσαν οι ελευθεροεπαγγελματίες γιατροί παρά τους κυβερνητικούς… ελιγμούς που επιχειρήθηκαν με την αύξηση των αμοιβών τους, αλλά και την ένταξη περισσότερων ειδικοτήτων στο σύστημα.

Ενισχυμένη δέσμη μέτρων

Συνεπώς, σε αυτή τη νέα φάση αναμένεται να ενεργοποιηθεί μία ενισχυμένη δέσμη μέτρων πειθούς, επανεξετάζοντας μεταξύ άλλων και το ύψος της αμοιβής των γιατρών σε συνδυασμό ενδεχομένως με άλλα κριτήρια, δεδομένου πως αποτελεί δέσμευση εντός του 2023 ο θεσμός να τεθεί σε πλήρη λειτουργία.

Αντίστοιχα, τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου συνέθεσαν (τόσο σημειολογικά όσο και πρακτικά) ένα από τα βασικά «κύτταρα» της μεταρρυθμιστικής πορείας της χώρας στο νευραλγικό πεδίο της Υγείας. Στην πράξη όμως έχει τρέξει μόνον το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» για τον καρκίνο του μαστού, με τον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνου του τραχήλου της μήτρας να εκκρεμεί όπως και το πρόγραμμα για τον καρδιαγγειακό έλεγχο.

Ανασύνταξη δυνάμεων

Εν τω μεταξύ, σημαντικές καθυστερήσεις διαπιστώθηκαν και στην κτιριακή αναβάθμιση 80 νοσοκομείων και 156 Κέντρων Υγείας, παρότι τα σχετικά έργα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2025, στο πλαίσιο μιας γενικότερης προσπάθειας εκσυγχρονισμού των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας σε πρωτοβάθμιο επίπεδο αλλά και στο πεδίο της επείγουσας ιατρικής με την αναδιάρθρωση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ).

Ζητούμενο όμως παραμένει και η εξάλειψη των ανισοτήτων στον χάρτη της επικράτειας, δεδομένου ότι στην περιφέρεια και στη νησιωτική χώρα καταγράφονται σημαντικά κενά σε ειδικότητες «πρώτης γραμμής» αλλά και σε διασώστες του ΕΚΑΒ, με αποτέλεσμα να καταγράφονται ακτινωτά μαύρες τρύπες στο σύστημα.

Υπό το παραπάνω, δε, δεδομένο προαπαιτούμενο για την επόμενη ημέρα είναι η ανασύνταξη των δυνάμεων για την αναμόρφωση του ΕΣΥ, με πυξίδα τον «Χάρτη Υγείας» που επίσης δεν έχει ολοκληρωθεί. Ετσι, αφενός το στοίχημα της επόμενης τετραετίας θα είναι η χώρα να αναδιαμορφώσει το μοντέλο που σήμερα είναι αμιγώς νοσοκομειοκεντρικό, επενδύοντας στην πρόληψη, και αφετέρου να διαμορφώσει ένα ενισχυμένο (σε έμψυχα και άψυχα μέσα) δίκτυο υπηρεσιών περίθαλψης με βάση τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού.

Υπενθυμίζεται, δε, πως η νέα ηγεσία θα πρέπει να χειριστεί παράλληλα και θέματα της καθημερινότητας, που θα ενταθούν (όπως όλα δείχνουν) από το ερχόμενο φθινόπωρο όπως είναι οι αναμονές στα χειρουργεία και στις εφημερίες των νοσοκομείων, καθώς επίσης και οι ελλείψεις φαρμάκων, που δυναμίτισαν τον περασμένο χειμώνα την επικαιρότητα.