Ενα ρεκόρ δημοπρασίας που τοποθετεί το έργο της Φρίντα Κάλο το πιο ακριβοπληρωμένο – έστω και με έναν αστερίσκο – ανάμεσα στις γυναίκες καλλιτέχνιδες όλων των εποχών. Ενα νέο μουσείο σε απόσταση αναπνοής από το σπίτι μουσείο της, την Casa Azul, μετρά μόλις δύο μήνες λειτουργίας, αφιερωμένο αποκλειστικά στο έργο της. Ενα πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στη γεμάτη τέχνη και πόνο, έρωτες και προδοσία ζωή της, που κυκλοφόρησε μόλις πέρυσι. Το εκθεσιακό της ντεμπούτο στην Κίνα πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο και μεγάλες εκθέσεις ετοιμάζονται προσεχώς σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο και Βασιλεία. Ποιος θα μπορούσε να αρνηθεί πως ο μύθος της κορυφαίας μεξικανής δημιουργού βρίσκεται για ακόμη μία φορά στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, με τη Φρίντα-μάνια να είναι έτοιμη για μία νέα έκρηξη;
«Η αγορά μερικές φορές ανταποκρίνεται στις επιταγές της μόδας, αλλά η Φρίντα Κάλο αποτελεί την εξαίρεση. Παραμένει περιζήτητη από τη δεκαετία του 1980. Υπερβαίνει κάθε τάση», υποστηρίζει η αντιπρόεδρος του οίκου Sotheby’s, Αννα Ντι Στάσι, σε δηλώσεις της στην ιστοσελίδα Artsy, με αφορμή το ρεκόρ που σημειώθηκε για το έργο της «Το όνειρο (Το κρεβάτι)» (1940) το βράδυ της περασμένης Πέμπτης στη Νέα Υόρκη, το οποίο πωλήθηκε έναντι 55 εκατ. δολαρίων. Το ποσό αυτό την καθιστά την ακριβότερη γυναίκα καλλιτέχνιδα – βάσει αποτελεσμάτων δημοπρασιών – σπάζοντας το ρεκόρ που κατείχε από το 2014 η Τζόρτζια Ο’ Κιφ, της οποίας το «Jimson Weed/White Flower No. 1» (1932) είχε αλλάξει χέρια προς 44,4 εκατ. δολάρια. Και εδώ μπαίνει ο αστερίσκος που αναφέραμε στην αρχή, καθώς, βάσει της τιμαριθμικής προσαρμογής, τα 44,4 εκατ. δολάρια αντιστοιχούν σε σημερινά 60,5 εκατ. δολάρια, γεγονός που επιτρέπει στην Ο’ Κιφ να διατηρήσει τον θρόνο της. Η Φρίντα Κάλο, επτά δεκαετίες μετά τον θάνατό της, αποτελεί παγκόσμιο είδωλο που λατρεύεται όχι μόνο από όσους αγαπούν τη σουρεαλιστική ματιά της, αλλά και τη φεμινιστική της προσέγγιση, τους δεσμούς της με το κομμουνιστικό κίνημα, την αμφισεξουαλική της ταυτότητα, τις ταραχώδεις σχέσεις της και τη γεμάτη σωματικό πόνο ζωή της.
Η σκοτεινή πλευρά
Κάθε επιτυχία, ωστόσο, έχει και τη σκοτεινή της πλευρά. Και στην περίπτωση της Φρίντα Κάλο φαίνεται πως το στοιχείο εκείνο που μπορεί να ρίξει βαριά τη σκιά του στον μύθο της είναι η αναφορά που συνέταξε, πριν από επτά μήνες, η διευθύντρια από το 2002 έως το 2020 στην Casa Azul, μουσείο-σπίτι της Φρίντα Κάλο, Χίλντα Τρουχίγιο Σότο. Αποτέλεσμα ανεξάρτητης πενταετούς έρυνας μετά την αποχώρησή της από το μουσείο, κατήγγειλε την εξαφάνιση δύο ελαιογραφιών και οκτώ σχεδίων της Κάλο ανάμεσα στις απογραφές του μουσείου του 1957 και του 2011, καθώς και τουλάχιστον έξι σελίδων από το εικονογραφημένο ημερολόγιό της.
Ενα από τα έργα που θεωρούνται αγνοούμενα, το «Συνέδριο των Λαών για την Ειρήνη» (1952), πωλήθηκε από γκαλερί της Νέας Υόρκης προς 2,66 εκατ. δολάρια σε δημοπρασία το 2020. Η ίδια γκαλερί φέρεται να διέθετε προς πώληση και το δεύτερο υποτιθέμενα κλεμμένο έργο «Αυτοπροσωπογραφία μέσα ηλιοτρόπιο» (1954).
Aν και το έργο της Κάλο προστατεύεται από τη νομοθεσία του Μεξικού περί προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, δεν έχει γίνει ουσιαστική έρευνα για να διαλευκανθεί η υπόθεση, σύμφωνα με δημοσίευμα στη βρετανική εφημερίδα «Guardian». Εκ μέρους του μουσείου η αναφορά της τέως διευθύντριας αμφισβητείται και ερμηνεύεται ως κίνηση εκδίκησης, επειδή η ίδια κατηγορήθηκε για παρατυπίες κατά την περίοδο της θητείας της. Η νυν διευθύντρια, ωστόσο, δεν ανταποκρίθηκε όταν της ζητήθηκε να αποδείξει ότι τα επίμαχα έργα είναι καταγεγραμμένα στην απογραφή του μουσείου και η Ιντερπολ επιβεβαιώνει πως δεν έχει ζητηθεί συνδρομή για τον εντοπισμό των φερόμενων ως κλεμμένων έργων.
