Ο χρόνος στον Άρη περνά κατά μέσο όρο 477 μικροδευτερόλεπτα ανά ημέρα πιο γρήγορα σε σχέση με τη Γη, μια διαφορά που μπορεί να φαίνεται αμελητέα, αλλά έχει σημαντικές συνέπειες για το μέλλον της εξερεύνησης του ηλιακού μας συστήματος και των δικτύων επικοινωνίας που ενδέχεται να αναπτυχθούν ανάμεσα στους πλανήτες. Η διαφορά αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα της θεωρίας της γενικής σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν, η οποία περιγράφει πώς η βαρύτητα και η ταχύτητα επηρεάζουν την αντίληψη του χρόνου.
Οι επιστήμονες Νιλ Άσμπι και Μπιτζουνάθ Πατλά από το Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων και Τεχνολογίας των ΗΠΑ μελέτησαν προσεκτικά την επίδραση της βαρύτητας στον Άρη, που είναι περίπου πέντε φορές ασθενέστερη από αυτήν της Γης, σε συνδυασμό με την ταχύτητα και την εκκεντρικότητα της τροχιάς του Άρη γύρω από τον ήλιο, αλλά και με την βαρυτική επίδραση όχι μόνο του ήλιου αλλά και της Γης και της Σελήνης. Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, η απόσταση του Άρη από τον ήλιο και η ελαφρώς ελλειπτική τροχιά του κάνουν τις μεταβολές στον χρόνο πιο έντονες, με αποτέλεσμα ο χρόνος να κυλά πιο γρήγορα σε σχέση με τη Γη.
Αν και για έναν αστροναύτη στον Άρη ένα δευτερόλεπτο θα φαίνεται το ίδιο με ένα δευτερόλεπτο στη Γη, από την οπτική ενός παρατηρητή στη Γη, το ίδιο δευτερόλεπτο στον Άρη περνά ελαφρώς ταχύτερα. Η μέση διαφορά των 477 μικροδευτερολέπτων ανά ημέρα μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί κατά 226 μικροδευτερόλεπτα ανάλογα με τη θέση του Άρη στην τροχιά του σε σχέση με τη Γη και τη Σελήνη.
Αν και η διαφορά δεν συγκρίνεται με τα ακραία φαινόμενα που παρατηρούνται σε διαστημόπλοια που κινούνται κοντά στην ταχύτητα του φωτός ή κοντά σε μαύρες τρύπες, είναι αρκετή για να επηρεάσει μελλοντικά συστήματα πλοήγησης και επικοινωνίας στον Άρη. Για παράδειγμα, τα δίκτυα 5G χρειάζονται ακρίβεια μέχρι το ένα δέκατο μικροδευτερολέπτου. Η γνώση της διαφοράς αυτής θα επιτρέψει τη συγχρονισμένη λειτουργία των δικτύων στη Γη και στον Άρη, λαμβάνοντας υπόψη και τον χρόνο που χρειάζεται το φως να ταξιδέψει από τον ένα πλανήτη στον άλλο, εξασφαλίζοντας πιο αποτελεσματική μετάδοση πληροφοριών.
Οι Άσμπι και Πατλά είχαν προηγουμένως υπολογίσει τη διαφορά στον χρόνο μεταξύ Σελήνης και Γης, με ρολόγια στη Σελήνη να τρέχουν 56 μικροδευτερόλεπτα πιο γρήγορα από ό,τι στη Γη. Τώρα, με την έρευνά τους για τον Άρη, πλησιάζουμε περισσότερο στην επιστημονική φαντασία που θέλει την ανθρωπότητα να επεκτείνεται σε όλο το ηλιακό σύστημα. Οι μελέτες αυτές είναι σημαντικές για την ανάπτυξη ακριβών ρολογιών και συστημάτων πλοήγησης που θα στηρίζουν την εξερεύνηση νέων κόσμων, ακόμη και πριν η επιφάνεια του Άρη γεμίσει με τους τροχούς των μελλοντικών ροβερ.
Η κατανόηση του πώς ο χρόνος κυλά διαφορετικά σε άλλους πλανήτες δεν είναι απλώς θεωρητική άσκηση, αλλά απαραίτητο βήμα για να σχεδιάσουμε το μέλλον της ανθρώπινης παρουσίας πέρα από τη Γη. Οι μικρές αυτές διαφορές, με τη βοήθεια της γενικής σχετικότητας, μπορούν να γίνουν καθοριστικές όταν η ανθρωπότητα επιχειρήσει να ζήσει και να εργαστεί σε άλλους κόσμους.
