Του Γιώργου Κανελλόπουλου

Μεγάλες αυξήσεις που φτάνουν ή ξεπερνούν ακόμη και το 100% παρουσιάζουν οι τιμές της ενέργειας, των τροφίμων και των πρώτων υλών από πέρσι τέτοια εποχή, αυξάνοντας το κόστος σε σειρά προϊόντων, από τα προϊόντα στα ράφια των σούπερ μάρκετ μέχρι τα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως είναι τα ηλεκτρονικά και τα ηλεκτρικά είδη, ακόμη και τα αυτοκίνητα.

Η αύξηση της ζήτησης λόγω των προσδοκιών ανάκαμψης από την πανδημία οδηγεί σε ράλι τις τιμές οι οποίες είχαν βουλιάξει το καλοκαίρι του 2020 μεσούσης της κρίσης του Covid-19. Την ίδια στιγμή οι προηγούμενες αναστολές δραστηριότητας λόγω της πανδημίας σε σειρά κλάδων, από τα τρόφιμα μέχρι τις μεταφορές και τη βιομηχανία, έχουν προκαλέσει όγκο ανεκτέλεστων παραγγελιών και ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, οι οποίες δεν μπορούν τώρα εύκολα να καλυφθούν.

Ο Οικονομικός Ταχυδρόμος παρουσιάζει σήμερα τις μεγαλύτερες αυξήσεις που καταγράφονται σε σειρά διεθνών τιμών προϊόντων, από τα καύσιμα, μέχρι τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες για τη βιομηχανία.

Ενέργεια

Στην ενέργεια η πολιτική του ΟΠΕΚ+ να κλείσει το προηγούμενο διάστημα τις κάνουλες απέδωσε για τα μέλη του που ευνοούνται τώρα από τις χωρίς προηγούμενο αυξήσεις τιμών. Στα τρόφιμα η ζήτηση από την Κίνα μέχρι την Ευρώπη σε συνδυασμό με ελλείψεις προσωπικού και ζημιές από την κλιματική αλλαγή έχουν οδηγήσει σε μεγάλες ανατιμήσεις στην παραγωγή και κατ’ επέκταση στα επεξεργασμένα τρόφιμα. Στη βιομηχανία οι ίδιοι παράγοντες έχουν προκαλέσει μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών που μεταφέρονται στην παραγωγή προϊόντων, με το χαλκό, το ατσάλι και το σιδηρομετάλλευμα να έχουν πάρει «φωτιά». Όλα αυτά σε συνδυασμό με την αύξηση του μεταφορικού κόστους κυρίως μέσω θαλάσσης αλλά και ξηράς έχουν συμβάλει στην άνοδο των τιμών, η οποία έχει συμβάλλει στις γενικότερες ανατιμήσεις αλλά και σε ελλείψεις προϊόντων.

Παράγοντες της διεθνούς αγοράς εκτιμούν ότι θα υπάρξει ομαλοποίηση της τροφοδοσίας της αγοράς από το νέο έτος και μετά, με την προϋπόθεση ότι δεν θα γίνει πισωγύρισμα όσον αφορά τα κρούσματα της πανδημίας. Ως επιβαρυντικό παράγοντα αναφέρουν επίσης ότι αυτή την περίοδο εκτελούνται πολλές παραγγελίες ενόψει της επερχόμενης εορταστικής περιόδου στο τέλος του έτους, καθώς οι έμποροι σπεύδουν να καλύψουν τις ανάγκες τους και τα εργοστάσια τη ζήτηση. Χώρες με μεγάλη παραγωγή όπως είναι κυρίως η Κίνα αλλά και άλλες χώρες της Ασίας, η Αμερική και ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία έχουν πάρει ξανά εμπρός όσον αφορά την εξαγωγική δραστηριότητα, απορροφώντας μεγάλες ποσότητες πρώτων υλών από την αγορά.

Τρόφιμα

Εκρηκτική είναι η κατάσταση και στα τρόφιμα. Μεγάλες εταιρείες του κλάδου ήδη αυξάνουν τις τιμές με τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες να αυξάνεται με τον ταχύτερο ρυθμό της τελευταίας δεκαετίας και τα έξοδα μεταφοράς να εκτοξεύονται στα ύψη. Εταιρείες όπως οι Nestle, Unilever, Procter & Gamble η General Mills έχουν προειδοποιήσει τους επενδυτές και τους καταναλωτές τις τελευταίες εβδομάδες ότι το αυξανόμενο κόστος των εμπορευμάτων και των πρώτων υλών θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές τους. Αυτό συμβαίνει καθώς η ζήτηση για προϊόντα έχει αυξηθεί παράλληλα με την αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και την υιοθέτηση πιο συνηθισμένων προτύπων εργασίας και ταξιδιών. Οι τρεις μεγάλες εταιρείες είχαν ήδη αυξήσει από το Μάιο τις τιμές έως και 3% σε διάφορες μάρκες σε χώρες του κόσμου.

Πηγή: ΟΤ