H Εϊμι Μπάλιετ, διευθύντρια της Killer Visual Strategies, μιας μικρομεσαίας επιχείρησης υπηρεσιών ντιζάιν με έδρα το Σιάτλ, βρισκόταν στη Γαλλία όταν πρωτοσκέφτηκε να αλλάξει την οργάνωση της εταιρείας. Είχε μόλις απολαύσει ένα παρατεταμένο δείπνο και αισθανόταν ευτυχής: γιατί να μην περάσουμε από το πενθήμερο στο τετραήμερο εργασίας; αναρωτήθηκε. «Κάπως πρέπει να βελτιώσουμε την ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και στη ζωή εκτός γραφείου».

Δεν ήταν όμως μόνο η ανάγκη για περισσότερο ελεύθερο χρόνο που την έκανε να πάρει την απόφαση. Είχε ήδη διαπιστώσει πως αυτό που ο μέσος εργαζόμενος κάνει τη Δευτέρα, αμέσως μετά το Σαββατοκύριακο, απαιτεί δύο φορές περισσότερο χρόνο την Παρασκευή. Οι ομάδες είναι κουρασμένες και η παραγωγικότητα μειώνεται αισθητά. Η Μπάλιετ σκέφτηκε λοιπόν να περιορίσει το 40ωρο εργασίας σε τέσσερις ημέρες αντί για πέντε. Προκειμένου να μη δυσανασχετήσει ο πελάτης-βασιλιάς, αποφάσισε πως η εταιρεία της, που διαθέτει ένα ανθρώπινο δυναμικό 30 ατόμων, θα έμενε ανοιχτή ολόκληρη την εβδομάδα: οι μισοί εργαζόμενοι θα είχαν ελεύθερη την Παρασκευή και οι άλλοι μισοί τη Δευτέρα. Με τρεις ημέρες ξεκούρασης αντί για δύο, η παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά 20% σε σύγκριση με το παλιό σύστημα.

Η πρωτοβουλία μοιάζει αρκετά αλλόκοτη για τις ΗΠΑ, μια χώρα που έχει την κουλτούρα του burn-out, και δη για τις παρούσες συγκυρίες, εν μέσω πανδημίας. Εντούτοις, παραμένει επίκαιρη. Μόλις πρόσφατα, η νεοζηλανδή πρωθυπουργός Τζασίντα Αρντερν επιστράτευσε το τετραήμερο εργασίας για την επανεκκίνηση του τουρισμού: η ελαστικότητα της εργασίας, επεσήμανε, είναι «πηγή παραγωγικότητας». Και κάποιες αμερικανικές επιχειρήσεις – σημειώνει η «Le Monde» – το πιστεύουν απόλυτα.

Ερευνα της Society for Human Resource Management δείχνει ότι το 2017, ένα 13% των εταιρειών πρότεινε σε κάποιους τουλάχιστον εργαζόμενους το τετραήμερο εργασίας. Δύο χρόνια αργότερα, το ποσοστό αυξήθηκε στο 15%. Και η προσφορά όλο και μεγαλώνει. Οι μικρές αγγελίες στο Zip Recruiter για τετραήμερο εργασίας αυξήθηκαν από 51% το 2017 στο 67% το 2019. Και το πείραμα που έκανε πρόσφατα μια θυγατρική της Microsoft στην Ιαπωνία απέδειξε πως όλοι ωφελούνται από μια συρρικνωμένη εβδομάδα εργασίας, και οι εργαζόμενοι, και οι εργοδότες.

Η εταιρεία των 2.300 απασχολουμένων έδωσε τον περασμένο Αύγουστο όλες τις Παρασκευές ρεπό σε όλους τους εργαζόμενους. Για να διευκολύνει την κατάσταση, αποφασίστηκε να γίνονται λιγότερες συσκέψεις, με τη συμμετοχή μάξιμουμ πέντε ατόμων, για 30 λεπτά το περισσότερο. Αποτέλεσμα: οι πωλήσεις ανά εργαζόμενο αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 39,3%, οι εκτυπώσεις σε χαρτί μειώθηκαν κατά 58,7% και η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος περιορίστηκε κατά 23,1%.

Πίσω στις ΗΠΑ, στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια, η εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού Wildbit αποφάσισε, από την πλευρά της, να περάσει σε ένα τετραήμερο εργασίας συνολικά 32 ωρών. Το μυστικό της μεθόδου της Νάταλι Νέιτζελ, ιδρύτριας και γενικής διευθύντριας της επιχείρησης: «Αυτοσυγκέντρωση, καλύτερος σχεδιασμός, θέσπιση προτεραιοτήτων». Οι συσκέψεις μειώθηκαν στο ελάχιστο, δύο φορές την εβδομάδα, με μέγιστη διάρκεια μισής ώρας – συν μία εβδομαδιαία βιντεοδιάσκεψη. Μέσα σε έναν χρόνο από τη θέσπιση του νέου ωραρίου η Wildbit είχε αναπτύξει περισσότερα λογισμικά και διέθετε 30 πιο χαρούμενους εργαζόμενους: «Επιστρέφουν ξεκούραστοι τη Δευτέρα, έπειτα από ένα τριήμερο ανάπαυσης και αναψυχής, και αυτομάτως βρίσκουν απαντήσεις στα προβλήματα, νιώθουν σαφώς πιο δημιουργικοί».