Η ιστορία της εβδομάδας μάς έρχεται από την Αγγλία κι έχει να κάνει με το VAR. Στο ματς Τότεναμ – Λίβερπουλ συνέβη πιθανότατα το σοβαρότερο λάθος διαιτητών τον καιρό του VAR. H Λίβερπουλ σκόραρε και το γκολ του Ντίαζ έπρεπε να ελεγχθεί από το VAR, όπως συνηθίζεται. Οι διαιτητές του VAR είπαν στον διαιτητή ότι μετά τον έλεγχο συμφωνούν με την απόφασή του, μόνο που δεν είχαν προσέξει ποια ήταν αυτή. Νόμιζαν πως ο διαιτητής είχε κατακυρώσει το γκολ, ενώ αυτός εξαιτίας λανθασμένης υπόδειξης του βοηθού του το είχε ακυρώσει. Οι διαιτητές του VAR κατάλαβαν το λάθος τους και οι μεταξύ τους συζητήσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα κάνουν όλο τον κόσμο να γελάει εκτός φυσικά από τους οπαδούς της Λίβερπουλ. Ο διαιτητής VAR Ντάρεν Ινγκλαντ ακούγεται να βρίζει σαν μεθυσμένος τον εαυτό του για το λάθος που έκανε! Αυτό το λάθος επανέφερε στη δημοσιότητα συζητήσεις για τη χρησιμότητα του VAR που είχαν τελειώσει προ πολλού. Μια μερίδα άγγλων οπαδών που λατρεύουν τις βρετανικές παραδόσεις δεν το θέλουν. Αλλά ό,τι έγινε στο Λίβερπουλ – Τότεναμ έχει ελάχιστη σχέση με το VAR. Είναι λάθος που οφείλεται στην ανθρώπινη επιπολαιότητα. Ισως και σε ένα έλλειμμα του κανονισμού.

Σπουδή

Η περιπετειώδης αυτή φάση, αν κάτι κατέδειξε, είναι ότι το 2017 που αποφασίστηκε η χρήση της τεχνολογίας στο ποδόσφαιρο για την αξιολόγηση των διαιτητικών αποφάσεων υπήρξε μεγάλη σπουδή για το σε ποιες φάσεις πρέπει να χρησιμοποιείται και μικρή προσοχή για το πώς πρέπει να χρησιμοποιείται. Υπάρχει ένα παράδοξο στην όλη διαδικασία που προκαλεί απορία. Με βάση τον τρόπο χρησιμοποίησης του VAR οι διαιτητές του VAR μπορούν να ειδοποιήσουν τον διαιτητή για ένα λάθος που αυτός έκανε ένα ή και δύο λεπτά πριν (και να τον διορθώσουν), αλλά όχι να διορθώσουν ένα δικό τους λάθος έπειτα από δέκα δευτερόλεπτα. Αν υπάρξει υπόδειξη του διαιτητή, μετά το τσεκάρισμα, δεν μπορεί αυτή να αλλάξει ακόμα κι αν έχει υπάρξει μια απλή λάθος συνεννόηση στην ενδοεπικοινωνία. Γιατί; Αγνωστο.

Ελεγχος

Το ότι θα υπήρχαν προβλήματα στη χρησιμοποίηση του VAR ήταν δεδομένο. Οπως ήταν δεδομένο πως σε λίγο καιρό το ίδιο το αρχικό σύστημα ελέγχου των φάσεων θα μας έμοιαζε απαρχαιωμένο. Η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσεται και είναι λογικό να περιμένεις πως με τον καιρό θα υπάρχουν ακόμα καλύτεροι τρόποι αξιολόγησης των όλο και πιο δύσκολων φάσεων. Ομως το πρόβλημα που φαίνεται να υπάρχει δεν έχει να κάνει με την τεχνολογία αλλά με την ίδια τη χρήση της. Δεν υπάρχει τρόπος για να γλιτώσουν οι ομάδες από λάθη που προκύπτουν και που θα προκύπτουν πάντα όσο στο VAR θα υπάρχουν άνθρωποι.

Aπορία

Κάποια πράγματα που θα μπορούσαν να γίνουν είναι τόσο απλά που είναι να απορείς γιατί δεν γίνονται. Πρώτα από όλα θα έπρεπε να δοθεί το δικαίωμα στους προπονητές των ομάδων να ζητάνε μια-δυο φορές στο παιχνίδι και οι ίδιοι αξιολόγηση φάσεων, όπως συμβαίνει σε πολλά άλλα σπορ στα οποία η τεχνολογία χρησιμοποιείται για τη διαιτησία των παιχνιδιών πολύ πριν την ανακαλύψει το ποδόσφαιρο (στο μπάσκετ π.χ. ή στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο αυτό το δικαίωμα υπάρχει). Αν στο ματς Τότεναμ – Λίβερπουλ είχε δικαίωμα ο προπονητής της Λίβερπουλ Γιούργκεν Κλοπ να ζητήσει επανεξέταση της φάσης θα είχε διορθωθεί το λάθος σε δέκα δευτερόλεπτα. Αν επίσης οι προπονητές είχαν το δικαίωμα ενστάσεων, οι διαιτητές του VAR θα ήταν σαφώς πιο προσεκτικοί. Πολλές φορές τα λάθη τους δεν είναι αποτέλεσμα αμέλειας ή άγνοιας των κανονισμών ή έλλειψης αμεροληψίας (όπως ο κόσμος νομίζει) αλλά απλής χαλαρότητας. Τρεις άνθρωποι που παρακολουθούν ένα ματς μπροστά σε μια τηλεόραση είναι πολύ εύκολο να αρχίσουν να συζητάνε μεταξύ τους και κάτι να τους ξεφύγει.

Αρχικά

Χρειάζεται επίσης για να είναι οι κρίσεις πιο προσεκτικές να δίνονται στη δημοσιότητα οι συζητήσεις που γίνονται κατά τη διάρκεια της εξέτασης των φάσεων και φυσικά αυτές μεταξύ των τριών του VAR και του διαιτητή. Στην Ελλάδα αυτό το έκανε αρχικά και για μεγάλο διάστημα ο Μαρκ Κλάτενμπεργκ όταν ήταν αρχιδιαιτητής. Στους έλληνες διαιτητές δεν άρεσε διότι πολλοί είχαν εκτεθεί, αφού ακούγονταν πολλά που δημιουργούσαν ερωτηματικά. Ο Κλάτενμπεργκ τους έκανε το κέφι και σταμάτησε την ωραία αυτή διαδικασία. Στην Αγγλία οι συζητήσεις όλων κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης της φάσης του γκολ στο Τότεναμ – Λίβερπουλ δόθηκαν κανονικά στη δημοσιότητα. Κι όλοι τιμωρήθηκαν και για όσα έκαναν και για όσα έλεγαν.

Ανάγκη

Υπάρχει επίσης μια άλλη ανάγκη που έχει σχέση με το VAR: η ανάγκη η αρμόδια επιτροπή της FIFA να ομογενοποιήσει τη διαδικασία – να κάνει παντού ίδιο το VAR και τη χρησιμοποίησή του. Στο ζήτημα της δημοσιοποίησης των διαλόγων των διαιτητών όχι μόνο δεν υπάρχει κοινή γραμμή, αλλά πραγματικά κάνει ο καθένας ό,τι θέλει. Στην Ιταλία π.χ. το ένα από τα δύο συνδρομητικά κανάλια που μεταδίδουν το καμπιονάτο δίνει τους διαλόγους των διαιτητών στη δημοσιότητα – ενώ το άλλο δεν τους δίνει! Είναι αστείο, όπως αστείο είναι και ότι όλα τα ριπλέι που χρησιμοποιούνται και αναλύονται δεν είναι παντού ίδια. Μέχρι τώρα οι πλουσιότεροι έχουν πιο εξελιγμένα βίντεο για την ανάλυση των φάσεων και οι φτωχότεροι πρέπει να βολεύονται με ό,τι μπορεί να αποκτήσουν. Ετσι βλέπεις απίθανα πράγματα. Στην Πορτογαλία π.χ. σε ένα παιχνίδι της Πόρτο με την Εστορίλ χάθηκε η ενδοεπικοινωνία και ο διαιτητής έβγαλε το κινητό του και πήρε τηλέφωνο τον διαιτητή που ήταν στο VAR και που συνέβαινε να είναι και φίλος του. Και στη Σερβία, σε αγώνα της Β’ Εθνικής, όταν χάλασε το βίντεο στο οποίο ένας διαιτητής έτρεξε για να ξαναδεί μια απόφασή του, έπειτα από υπόδειξη των διαιτητών του VAR για επαναξιολόγηση αποβολής ποδοσφαιριστή, αυτός έβγαλε το κινητό του και είδε τη φάση στα τηλεοπτικά ριπλέι. Η καταπληκτική σκηνή έκανε τον γύρο του κόσμου.

Χρήση

Φυσικά όλα αυτά ισχύουν για τη χρήση του VAR σε σοβαρά πρωταθλήματα. Δεν αναφέρομαι σε ό,τι γίνεται στην Ελλάδα. Εδώ το VAR είναι ό,τι φανταστείς: άλλοτε ο φερετζές της διαφθοράς κι άλλοτε ο τρόπος για να ‘ρθουν τα αποτελέσματα που πρέπει. Απέχουμε αρκετά από το να συζητήσουμε για την καλύτερη λειτουργία του όταν ακόμα υπάρχει δυσπιστία για την επάρκεια όσων έχουν την ευθύνη της χρήσης του. Διότι παντού προβληματίζονται για το πώς το VAR θα λειτουργήσει καλύτερα. Αλλά μόνο στην Ελλάδα τιμωρήθηκαν οι διαιτητές του ΑΕΚ – Ατρόμητος γιατί έβαλαν λάθος τις γραμμές…