Τα έβαλε με τις τράπεζες

Η επιλογή του από την κυβέρνηση, τον περασμένο Αύγουστο, να προταθεί ως υποψήφιος για τη θέση του προέδρου της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, αντικαθιστώντας τη Βασιλική Θάνου, μάλλον εξέπληξε. Και αυτό, όχι μόνο για το νεαρό της ηλικίας του, καθώς ο καθηγητής Ιωάννης Λιανός ανήκει στη γενιά των 40άρηδων, ούτε γιατί άφησε πίσω του μια λαμπρή καριέρα στο εξωτερικό, όπως προκύπτει και από το πλούσιο βιογραφικό του, και επέστρεψε στην Ελλάδα για να αναλάβει μια θέση, αυτή του προέδρου στην ανεξάρτητη Αρχή, η οποία για πολλούς θεωρείται ηλεκτρική καρέκλα. Πολύ περισσότερο γιατί δεν έχει τα χαρακτηριστικά ορισμένων από τους προκατόχους του καθώς δεν είχε αναπτύξει καμία πολιτική δραστηριότητα και γιατί είναι ένας τεχνοκράτης του ανταγωνισμού.

Ζώντας για χρόνια μακριά από την Ελλάδα, γνώστης όμως της ελληνικής πραγματικότητας, ο Ιωάννης Λιανός μπορεί να ήταν άγνωστος στο ευρύ ελληνικό κοινό - αν και καθόλου άγνωστος στην επιστημονική κοινότητα, και δη στους νομικούς κύκλους -, κατάφερε όμως μέσα με λίγα εικοσιτετράωρα να γίνει το πρόσωπο της ημέρας. Η έφοδος της Επιτροπής Ανταγωνισμού στα γραφεία των διευθύνσεων των τραπεζών στις 7 και 8 Νοεμβρίου του 2019, στο πλαίσιο αυτεπάγγελτης έρευνας με σκοπό τον έλεγχο για ενδεχόμενες αντιανταγωνιστικές πρακτικές και καρτέλ, ανεξάρτητα από το πού τελικά θα καταλήξει, αποτέλεσε την αιτία να συζητηθεί και να γίνει αναγνωρίσιμος ακόμα και από τους λιγότερο γνώστες της δράσης της Επιτροπής. Για ορισμένους μάλιστα είναι αυτός ο οποίος για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά τα βάζει με τις τράπεζες.

Γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά από τα νεανικά του χρόνια άφησε την Ελλάδα ξεκινώντας για μια διαδρομή πλούσια τόσο γνωστικά όσο και επαγγελματικά. Εκείνοι που τον γνωρίζουν λένε ότι είναι τυπολάτρης, όπως άλλωστε κάθε νομικός, εργατικός και επίμονος.

Καθηγητής Δικαίου Ανταγωνισμού και Δημόσιας Πολιτικής στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (UCL), στο οποίο εντάχθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005, διευθύνων στο Κέντρο Νομικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του UCL, εκτελεστικός διευθυντής στο Ινστιτούτο Δικαίου Ανταγωνισμού και Οικονομικών Jevons του UCL και συνδιευθυντής στο Ινστιτούτο Παγκόσμιου Δικαίου, ο Ιωάννης Λιανός είναι επίσης εκλεγμένος στην έδρα Vincent Wright, Sciences PO, στο Παρίσι και ακαδημαϊκός διευθύνων στο διεθνές δίκτυο BRICS που αφορά το Δίκαιο του Ανταγωνισμού και των Οικονομικών.

Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου και μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου των σπουδών του πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στα Πανεπιστήμια του Στρασβούργου και της Νέας Υόρκης. Απέκτησε το διδακτορικό του από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου. Διατέλεσε συνεργάτης ερευνητής στη Νομική Σχολή του Yale, επισκέπτης καθηγητής σε διεθνή ινστιτούτα και πανεπιστήμια, όπως στο Paris II του Στρασβούργου, στο Χονγκ Κονγκ, στη Χιλή κ.λπ., ενώ είναι μέλος διεθνών συμβουλευτικών επιτροπών σε ερευνητικά ινστιτούτα, όπως το Antitrust Ινστιτούτο, το Ινστιτούτο George Mason περί Παγκόσμιου Antitrust, ΗΠΑ, το Πανεπιστήμιο Loyola του Σικάγου, το Ινστιτούτο Μελετών περί Καταναλωτισμού και Antitrust, ΗΠΑ, και άλλα. Είναι επίσης κάτοχος σημαντικού αριθμού υποτροφιών και βραβείων από διεθνείς οργανισμούς. Πλούσια είναι και η συμμετοχή του σε επιστημονικά συνέδρια, όπως και το συγγραφικό του έργο σε βιβλία και επιστημονικά περιοδικά.

Επίσης το γεγονός ότι αποτελεί ένα πρόσωπο χωρίς καμία πολιτική δραστηριοποίηση σηματοδοτεί στο πρόσωπό του και την επιλογή της κυβέρνησης για πλήρη ανεξαρτητοποίηση και αναβάθμιση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Μάλιστα, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού Τομάσο Βαλέτι με ανάρτησή του στο Twitter είχε χαρακτηρίσει την επιλογή τού Λιανού ως «εξαιρετική».

Την επαγγελματική εμπειρία του την απέκτησε δουλεύοντας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (γραφείο της Νέας Υόρκης) αλλά και ως ειδικός σύμβουλος στην Αθήνα και στο Παρίσι. Τον Νοέμβριο του 2011 ανέλαβε την προεδρία του Gutenberg Research στην Εθνική Σχολή Διοίκησης της Γαλλικής Δημοκρατίας. Τον Απρίλιο του 2014 εξελέγη καθηγητής και επικεφαλής της Μονάδας Ανταγωνισμού του Εργαστηρίου Δικαίου, Καινοτομίας και Ανάπτυξης του Εθνικού Ερευνητικού Πανεπιστημίου, Ανώτατης Σχολής Οικονομικών (Μόσχα). Είναι επίσης μεταξύ άλλων επισκέπτης καθηγητής στο Κέντρο Διεθνών Βιομηχανικών Μελετών (CEIPI) του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, από το 2004, στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Χιλής στο Σαντιάγο, από τον Δεκέμβριο του 2011, συνεργάτης στο Κέντρο Νομικής και Οικονομικών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (ANU), από το 2011, επισκέπτης καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ. Εχει επίσης πραγματοποιήσει χρηματοοικονομική έρευνα ως συνεργάτης του Ινστιτούτου Συγκριτικού και Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου του Max Planck στο Αμβούργο, Γερμανία (2009), και ως επισκέπτης επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Berkeley (2006).

Παράλληλα οργάνωσε και διηύθυνε εκπαίδευση για δικαστές στον τομέα του Δικαίου του Ανταγωνισμού και των Οικονομικών στο Λονδίνο, στην Τουλούζη, στη Λισαβόνα, στο Χονγκ Κονγκ και στην Αθήνα και διοργάνωσε πάνω από 30 διεθνείς διασκέψεις σχετικά με διάφορες πτυχές του δικαίου και της πολιτικής ανταγωνισμού στο UCL.

Πλέον από τη θέση του προέδρου της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού θα πρέπει να κάνει πράξη όλα όσα μέχρι σήμερα δίδασκε από τα έδρανα των πανεπιστημίων και να αλλάξει την εικόνα μιας ανεξάρτητης Αρχής, η οποία μπορεί να έχει κάνει σημαντικά βήματα, έχει όμως κατά καιρούς δεχθεί πλήγμα στο κύρος της από πολιτικές υστεροβουλίες.