Το κοινοβούλιο της Σλοβακίας ενέκρινε σήμερα συνταγματική αναθεώρηση που περιορίζει τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και προβλέπει ότι το εθνικό δίκαιο υπερισχύει έναντι του ευρωπαϊκού.

Η αναθεώρηση, η οποία περιορίζει τα δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών και δυσκολεύει την αλλαγή φύλου για διεμφυλικά άτομα, ψηφίστηκε από 90 βουλευτές σε σύνολο 99 παρόντων. Η ψηφοφορία είχε αρχικά προγραμματιστεί για την Τετάρτη, αλλά αναβλήθηκε και τελικά εντάχθηκε στη σημερινή ημερήσια διάταξη.

Στα τέλη Ιανουαρίου, κατά την παρουσίαση της πρότασης, ο εθνικιστής πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο επικαλέστηκε «τις παραδόσεις, την πολιτιστική και πνευματική κληρονομιά των προγόνων μας», δηλώνοντας ότι στόχος του είναι «ένα συνταγματικό φράγμα ενάντια στον προοδευτισμό» και η αποκατάσταση της «κοινής λογικής».

Σύμφωνα με το κείμενο της αναθεώρησης, «υπάρχουν δύο φύλα, το αρσενικό και το θηλυκό», τα οποία καθορίζονται κατά τη γέννηση. Προβλέπεται επίσης ότι η αλλαγή φύλου μπορεί να γίνει μόνο για σοβαρούς λόγους και υπό προϋποθέσεις που θα καθορίζει ο νόμος. Παράλληλα, το δικαίωμα υιοθεσίας περιορίζεται αποκλειστικά στα παντρεμένα ζευγάρια, με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Το κείμενο ορίζει ακόμη ότι σε «πολιτισμικά και ηθικά ζητήματα» το σλοβακικό δίκαιο θα υπερισχύει του ευρωπαϊκού. Η διατύπωση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς θεωρείται ότι έρχεται σε αντίθεση με τις δεσμεύσεις της χώρας ως κράτους-μέλους της ΕΕ.

Αντιδράσεις και προειδοποιήσεις

Η Επιτροπή της Βενετίας, συμβουλευτικό όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης αποτελούμενο από συνταγματολόγους, είχε ήδη προειδοποιήσει τη Σλοβακία να μην προχωρήσει στην αναθεώρηση. Στη γνωμοδότησή της τόνισε τους κινδύνους για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Η Σλοβακία, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2004, έχει δεσμευθεί να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, γεγονός που δημιουργεί περαιτέρω ερωτήματα για τις συνέπειες της νέας συνταγματικής ρύθμισης.