Το Σάββατο 23 Αυγούστου η νέα σελήνη αποκτά τον σπάνιο τίτλο της “μαύρης σελήνης” – ένα φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 33 μήνες και αποτελεί ιδανική ευκαιρία για “αστροπαρατήρηση”.
Συγκεκριμένα στις 2:06 π.μ. ώρα Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ (EDT) το Σάββατο 23 Αυγούστου, η Σελήνη εισέρχεται στη φάση της νέας σελήνης. Η νέα σελήνη είναι ένα επαναλαμβανόμενο φαινόμενο που συμβαίνει περίπου κάθε 29,5 μέρες, όταν η Σελήνη τοποθετείται ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο και έτσι το φωτισμένο από τον Ήλιο μέρος της είναι στραμμένο μακριά από τη Γη. Αυτό σημαίνει ότι η Σελήνη δεν είναι ορατή από τη Γη, και ως εκ τούτου το βράδυ της νέας σελήνης ο ουρανός είναι πιο σκοτεινός απ’ ό,τι σε άλλες φάσεις.
Ωστόσο, η νέα σελήνη του Αυγούστου 2025 έχει μια ιδιαίτερη ονομασία και σημασία: πρόκειται για μια “μαύρη σελήνη” (black moon). Η μαύρη σελήνη είναι ένα σπάνιο φαινόμενο, λιγότερο γνωστό και με κάποια δόση μυστηρίου, που παρουσιάζει ομοιότητες με το γνωστότερο φαινόμενο της “μπλε σελήνης” (blue moon). Αν και δεν είναι ορατή ως φως στον ουρανό, η μαύρη σελήνη έχει ιδιαίτερο αστρονομικό και ημερολογιακό ενδιαφέρον.
Υπάρχουν δύο είδη μαύρης σελήνης, ανάλογα με το πώς υπολογίζονται σε ημερολογιακό επίπεδο. Το πρώτο είδος είναι η «μηνιαία μαύρη σελήνη», όταν συμβαίνει δεύτερη νέα σελήνη μέσα σε έναν ημερολογιακό μήνα. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η πρώτη νέα σελήνη του μήνα εμφανίζεται στις πρώτες μέρες, εξασφαλίζοντας έτσι μια δεύτερη νέα σελήνη πριν τελειώσει ο μήνας. Αυτή η περίπτωση συμβαίνει περίπου κάθε 29 μήνες. Η επόμενη μηνιαία μαύρη σελήνη θα εμφανιστεί τον Αύγουστο του 2027.
Το δεύτερο είδος, το οποίο αφορά την νέα σελήνη αυτής της εβδομάδας, ονομάζεται «εποχιακή μαύρη σελήνη». Αυτό συμβαίνει όταν σε μια εποχή που έχει τέσσερις νέες σελήνες αντί για τις συνηθισμένες τρεις, η τρίτη νέα σελήνη παίρνει τον τίτλο της μαύρης σελήνης. Οι εποχές ορίζονται από τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες, και αυτό το φαινόμενο εμφανίζεται περίπου κάθε 33 μήνες.
Συγκεκριμένα, η θερινή περίοδος στο βόρειο ημισφαίριο (και η χειμερινή στο νότιο) ξεκίνησε με το θερινό ηλιοστάσιο στις 20 ή 21 Ιουνίου και θα ολοκληρωθεί με την επερχόμενη ισημερία στις 22 Σεπτεμβρίου. Μέσα σε αυτή την περίοδο υπάρχουν τέσσερις νέες σελήνες: στις 25 Ιουνίου (μόλις τέσσερις ημέρες μετά το ηλιοστάσιο), στις 24 Ιουλίου, στις 23 Αυγούστου και στις 21 Σεπτεμβρίου, δηλαδή μια ακριβώς πριν την ισημερία. Η «στενή» χρονική απόσταση μεταξύ τους δημιουργεί την ιδιαιτερότητα αυτής της εποχιακής μαύρης σελήνης.
Για τους αστρονόμους και τους λάτρεις του ουρανού, η νύχτα της νέας σελήνης είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού, καθώς η έλλειψη φωτεινότητας από το φεγγάρι επιτρέπει να φανούν πιο καθαρά αστέρια, πλανήτες, γαλαξίες και άλλα ουράνια φαινόμενα. Με τη μαύρη σελήνη του Αυγούστου, η ατμόσφαιρα υπόσχεται να είναι ακόμα πιο σκοτεινή από το συνηθισμένο, προσφέροντας μια μοναδική θέα για όσους αγαπούν την αστροπαρατήρηση.
Αν και δεν πρόκειται για κάποιο θεαματικό φωτεινό φαινόμενο, η μαύρη σελήνη είναι μια υπενθύμιση της περίπλοκης αρμονίας που διέπει τους ουρανούς και του πώς οι κινήσεις της Σελήνης και του Ήλιου δημιουργούν σπάνια και συναρπαστικά αστρονομικά γεγονότα. Για όσους ενδιαφέρονται να παρατηρήσουν τον ουρανό το βράδυ της 23ης Αυγούστου, το μοναδικό αυτό φαινόμενο σηματοδοτεί μια εξαιρετική αφορμή να κοιτάξουν ψηλά και να συνδεθούν με το σύμπαν.
Η «μαύρη σελήνη» δεν είναι απλώς ένα αστρονομικό γεγονός· είναι μια υπενθύμιση ότι ακόμη και στον ήσυχο, σκοτεινό ουρανό, η φύση κρύβει εκπλήξεις που αξίζει να ανακαλύψουμε. Αρκεί να έχεις το χρόνο και τη διάθεση…
