Η Ρουμανία και η Βουλγαρία καταγράφουν αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη θνητότητα από κοροναϊό στην Ευρώπη. Αιτίες, αναφέρει ο Guardian, είναι οι προκαταλήψεις, η παραπληροφόρηση και η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις κυβερνήσεις και τους θεσμούς, που έχουν οδηγήσει σε πολύ χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού.

«Καθημερινά, ένα ολόκληρο χωριό πεθαίνει στη Ρουμανία», λέει η Κάταλιν Κιρστίου, επικεφαλής του πανεπιστημιακού νοσοκομείου έκτακτων περιστατικών του Βουκουρεστίου. Το νεκροτομείο σχεδόν ξεχειλίζει από τα θύματα του κοροναϊού αυτή την εβδομάδα. «Τι θα συμβεί σε μια εβδομάδα ή ένα μήνα; Θα πεθαίνει ένα μεγαλύτερο χωριό; Ή μια πόλη; Πού θα σταματήσει αυτή η κατάσταση;».

Η Κριστίου δήλωσε στο Associated Press ότι το σύστημα πλησιάζει στην κατάρρευση «και για όλα ευθύνεται ένα πράγμα: η αδυναμία του πληθυσμού να κατανοήσει ότι θα πρέπει να εμβολιαστεί».

Παρά το γεγονός ότι οι νέες λοιμώξεις έχουν αρχίσει να σημειώνουν καθοδική πορεία, αυτή την εβδομάδα η Βουλγαρία κατέγραψε τρομακτικό ρεκόρ θανάτων. Ο εβδομαδιαίος μέσος όρων θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων άγγιξε τους 22,8, τη στιγμή που ο μέσος όρος της ΕΕ κυμαίνεται στους 3,1.

Στη Ρουμανία, ο ημερήσιος μέσος όρος θανάτων έφτασε τους 23,7 ανά εκατομμύριο την περασμένη εβδομάδα και έκτοτε έχει περιοριστεί στους 21, σύμφωνα με στοιχεία του OurWorldInData. Ο αριθμός παραμένει τριάντα φορές υψηλότερος σε σχέση με την Πορτογαλία, τη Γαλλία ή την Ισπανία.

Παρά τις μεγάλες ποσότητες εμβολίων που διαθέτουν, οι δυο χώρες έχουν σημειώσει τα μικρότερα ποσοστά εμβολιασμένων σε όλη την Ευρώπη: μόλις το 34,2% των κατοίκων της Ρουμανίας έχει εμβολιαστεί πλήρως, ενώ το ποσοστό μειώνεται ακόμη περισσότερο και συγκεκριμένα στο 22,8% για τη Βουλγαρία. Συγκριτικά, ο μέσος όρος του συνόλου των κρατών-μελών της ΕΕ κινείται στο 65,2%, ενώ αρκετές χώρες όπως η Γαλλία, η Φινλανδία, η Ιταλία, η Ιρλανδία, το Βέλγιο, η Δανία και η Ισπανία προσεγγίζουν ή και ξεπερνούν το 70%. Η Μάλτα και η Πορτογαλία έχουν ήδη σπάσει το φράγμα του 80%.

Ποιος ευθύνεται για τις αποκλίσεις

Τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού έχουν αποκαλύψει το τεράστιο χάσμα μεταξύ ευρωπαϊκής Δύσης και Ανατολής, αναφέρει ο Guardian, που χαρακτηρίζεται από τη φτώχεια, την ανεπαρκή ανάπτυξη και τα χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης των κατοίκων σε ζητήματα υγείας. Ταυτόχρονα, σε πολλά από τα πρώην κομμουνιστικά κράτη της ανατολικής Ευρώπης, η εμπιστοσύνη προς τις κυβερνήσεις είναι πολύ περιορισμένη.

Έρευνες δείχνουν ξανά και ξανά ότι οι πληθυσμοί της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, οι περισσότεροι εκ των οποίων ζούσαν σε καθεστώς κομμουνισμού μέχρι πριν από 30 χρόνια, εμπιστεύονται πολύ λιγότερο τις εθνικές τους κυβερνήσεις και τους θεσμούς σε σχέση με εκείνους που ζουν σε κράτη της δύσης.

Το γεγονός αυτό οδήγησε και στη δυσπιστία των πολιτών απέναντι στις εθνικές καμπάνιες εμβολιασμού, ενώ οι εναλλακτικές στρατηγικές, με την επιστράτευση οικογενειακών γιατρών ή ακόμη και ιερέων προς τους οποίους υπάρχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη, μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει να οδηγήσουν τους πολίτες στα εμβολιαστικά κέντρα.

Παραπληροφόρηση

Σε ορισμένες περιπτώσεις, θρησκευτικοί ηγέτες και πολιτικοί έχουν τροφοδοτήσει την καχυποψία προς την κυβέρνηση. Για παράδειγμα, ποινική δίωξη έχει ασκηθεί σε ιερέα της ρουμανικής ορθόδοξης εκκλησίας, ο οποίος κατηγορείται για παραπληροφόρηση, ενώ η Ντιάνα Σοσοάκα, μέλος του ρουμανικού κοινοβουλίου, έχει αποκαλέσει επανειλημμένως την πανδημία «το ψέμα του αιώνα».

Η πολιτική αβεβαιότητα έχει επιδεινώσει την κατάσταση. Τον περασμένο μήνα, η ρουμανική κυβέρνηση κατέρρευσε, ενώ στη Βουλγαρία οι επερχόμενες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές της 14ης Νοεμβρίου αυξάνουν το δισταγμό των πολιτικών να επιβάλουν αυστηρότερα μέτρα, υπό τον φόβο της απώλειας ψήφων.

Και στις δυο χώρες, η συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων αφορούν ανεμβολίαστα άτομα. Στη Βουλγαρία, ο Ιβάν Πορομάνσκι, επικεφαλής του νοσοκομείου Pirogov στη Σόφια, δήλωσε στην τοπική τηλεόραση ότι 9 στους 10 ασθενείς στις ΜΕΘ έχασαν τη ζωή τους, ενώ ο αριθμός των εμβολιασμένων που έφυγαν από τη ζωή ήταν «αμελητέος».

Απαγόρευση κυκλοφορίας

Οι ρουμανικές αρχές εισήγαγαν αυστηρότερα μέτρα πρόληψης πριν από δεκαπέντε ημέρες. Μεταξύ άλλων επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ, ενώ κατέστησαν υποχρεωτικά τα πιστοποιητικά εμβολιασμού για την είσοδο σε χώρους όπως τα γυμναστήρια, οι κινηματογράφοι και τα εμπορικά κέντρα.

Συντριπτικά περισσότεροι οι θάνατοι ανεμβολίαστων

Περισσότεροι από το 90% των νεκρών είναι ανεμβολίαστοι σύμφωνα με το υπουργείο υγείας, ενώ περίπου το 85% είναι άνω των 60 ετών. Η έλλειψη εμπιστοσύνης, η παραπληροφόρηση και η απομόνωση, εξάλλου, αποτρέπει κυρίως τους ηλικιωμένους από τον εμβολιασμό.

Ωστόσο, η Μαρία Σάτζιν, επικεφαλής νεκροτομείου ενός πανεπιστημιακού νοσοκομείου, υποστηρίζει ότι ορισμένοι από τους νεκρούς ήταν μόλις 20 ή 25 ετών. «Δεν καταλαβαίνουν ότι είναι ανάγκη να εμβολιαστούν, ότι δεν υπάρχουν φάρμακα», τονίζει. «Κανείς δεν καταλαβαίνει ότι τα εμβόλια σώζουν ζωές».

«Πολύ δύσκολο να πειστούν οι πολίτες»

Ο Βαλέριου Γκεοργκίτα, συντονιστής της εκστρατείας εμβολιασμού της Ρουμανίας, δήλωσε στο Reuters ότι «επικρατεί η λογική ότι στην ηλικία που είμαι θα ζήσω όσα χρόνια είναι να ζήσω. Είναι πολύ δύσκολο να πείσεις τους ανθρώπους να εμβολιαστούν – είναι ζήτημα αντίληψης της ζωής και του κινδύνου του θανάτου».

Ο Γκεοργκίτα σημείωσε επίσης ότι, σε αντίθεση με άλλες χώρες της ΕΕ όπου πολλοί ηλικιωμένοι ζουν σε οίκους ευγηρίας, στη Ρουμανία οι περισσότεροι βρίσκονται στο σπίτι τους, όπου είναι μόνοι και όπου είναι πιο δύσκολο να τους προσεγγίσει κανείς. «Και υπάρχει και το θέμα της εμπιστοσύνης. Απλώς είναι υπερβολικά καχύποπτοι».

Πηγή: Guardian