Αναζήτηση
Κανένας άλλος γάλλος πρόεδρος δεν είχε επισκεφθεί την Κούβα πριν από αυτόν. Ο Φρανσουά Μιτεράν είχε πάει το 1974, ως επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, δεν επέστρεψε όμως ως πρόεδρος, μεταξύ 1981 και 1995 –κι ας ήταν η σύζυγός του, Ντανιέλ, προσωπική φίλη του Φιντέλ Κάστρο. Στην πραγματικότητα, κανένας άλλος δυτικοευρωπαίος ηγέτης δεν είχε επισκεφθεί την Κούβα μετά το 1986, όταν είχε ταξιδέψει στην Αβάνα ο ισπανός πρωθυπουργός Φελίπε Γκονθάλεθ. Στον Φρανσουά Ολάντ έμελλε να γίνει πρωτοσέλιδο, χθες στη «Λιμπερασιόν», με τον μπερέ και τα μαλλιά του Τσε Γκεβάρα –κι ας μην αναγνωρίζει ο ίδιος καμία πολιτική συγγένεια ούτε με τον καστρισμό ούτε με τον Τσε.
«Είναι προορισμός της Γαλλίας να είναι η πρώτη»: ο γάλλος πρόεδρος έδειχνε να απολαμβάνει τη διπλωματική πρωτιά του. Το πρώτο βήμα το έκανε βέβαια η Ουάσιγκτον τον Δεκέμβριο, ανακοινώνοντας την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων με την Κούβα, βάζοντας τέλος σε έναν τροπικό πόλεμο που κράτησε περισσότερο από μισό αιώνα. Αλλά η χθεσινή επίσημη επίσκεψη του Φρανσουά Ολάντ στην Αβάνα, με τις μπίζνες πολύ ψηλά στην ατζέντα, πάνω από την Ιστορία και την κουλτούρα, προσέφερε μια πολύ μεγάλη διπλωματική παλέτα, με την ελπίδα να μην ξαναπέσει η Κούβα στην αμερικανική τροχιά, όπως συνέβη από τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1950, ανάμεσα σε καζίνο, τζετ σετ και μαφίες, όλα αυτά υπό τον δικτάτορα Μπατίστα.
«Πρέπει να φανούμε πολύ προσεκτικοί, οι Κουβανοί δεν θέλουν να ξαναγίνουν ένα κέντρο διασκέδασης των ΗΠΑ. Θέλουν να τους σεβόμαστε, θέλουν μια ισορροπημένη ανάπτυξη» δήλωσε ο Ολάντ από τη Γουαδελούπη, τελευταίο σταθμό της περιοδείας του στις Γαλλικές Αντίλλες πριν πάρει το αεροπλάνο για την Αβάνα. Η Γαλλία θα κάνει ό,τι μπορεί ώστε να διασφαλίσει ότι «το άνοιγμα θα επιβεβαιωθεί, ότι τα μέτρα που τόσο έχουν βλάψει την ανάπτυξη της Κούβας επιτέλους θα αναιρεθούν» δήλωσε χθες, στη διάρκεια ομιλίας του στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας, πριν από την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Ραούλ Κάστρο. Αναφερόταν βέβαια στο αμερικανικό εμπάργκο, το οποίο και ο Μπαράκ Ομπάμα θέλει πλέον να άρει αλλά αντιστέκεται το ρεπουμπλικανικά ελεγχόμενο Κονγκρέσο –ο Ολάντ έσπευσε να υπενθυμίσει χθες ότι το Παρίσι ψήφιζε κάθε χρόνο από το 1991 στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υπέρ του ψηφίσματος με το οποίο ζητούνταν η άρση του.
Η Γαλλία έχει ένα ακόμη ατού: ανέκαθεν αναγνώριζε την Κούβα και άρχισε να καταβάλλει προσπάθεια εντός ΕΕ να χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα όσον αφορά το εμπόριο από τα πρώτα σήματα ανοίγματος που έστειλε το κουβανικό καθεστώς. Το Παρίσι είναι σήμερα ο ένατος εμπορικός εταίρος της Αβάνας. Είναι επίσης πεπεισμένο ότι όλα θα πάνε «γρήγορα, πολύ γρήγορα» στο νησί. Προτού επιστρέψουν λοιπόν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως προτού άρουν οι ΗΠΑ το εμπάργκο, θέλει να ενισχύσει τις θέσεις των γαλλικών επιχειρήσεων. Τον Ολάντ συνόδευε ολόκληρη αντιπροσωπεία επιχειρήσεων, από την Air France, τον οργανισμό σιδηροδρόμων SNCF και την εταιρεία τηλεπικοινωνιών Orange μέχρι τον εξαγωγέα σιτηρών Souffet, την εταιρεία διαχείρισης ξενοδοχειακών μονάδων Accor και την ποτοποιία Pernod Ricard. Συμμετείχαν όλοι μαζί, από κοινού με τον γάλλο πρόεδρο, σε ένα οικονομικό φόρουμ, στο μενού ήταν και κάποιες υπογραφές συμβολαίων.
«Μέλος μιας Αριστεράς που πίστευε για καιρό στην κουβανική επανάσταση και στον μύθο ενός μικρού νησιού που αντιστέκεται στον αμερικανό Γολιάθ», σημείωνε η «Λιμπερασιόν», «ο Φρανσουά Ολάντ γνωρίζει ότι βαδίζει σε ναρκοπέδιο όσον αφορά το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών».
«Γνωρίζουμε τις σκιές και τα φώτα του καθεστώτος», αναγνώρισε πριν από την επίσκεψή του. «Θα μιλήσω για τα ανθρώπινα δικαιώματα, διότι κάθε φορά που υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι, κάθε φορά που υπάρχουν περιορισμοί της ελευθερίας, η Γαλλία δεν μένει σιωπηλή» διαβεβαίωσε. Για να σημειώσει πάντως ότι οι παρεκτροπές στον τομέα αυτόν στην Κούβα έχουν «μειωθεί». Η πρώτη του κίνηση χθες στην Αβάνα ήταν συμβολική: απένειμε το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής στον κουβανό καρδινάλιο Ζάιμε Ορτέγκα, ο οποίος έπαιξε σημαίνοντα διαμεσολαβητικό ρόλο για την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων το 2010.
