Παρατηρεί τις ρωγμές που διατρέχουν τον τοίχο αμίλητος. Σαν γιατρός που πιο πολλά σκέφτεται παρά λέει λίγο πριν από τη διάγνωση. Εντοπίζει μια σχισμή σε κεντρική κολόνα και θρυμματίζει τον σοβά με ένα κατσαβίδι προσπαθώντας να εκτιμήσει το βάθος της ζημιάς. Από το πρωί ο ιδιώτης πολιτικός μηχανικός Σταύρος Λυκούδης έχει πραγματοποιήσει άλλες 12 αυτοψίες σαν κι αυτή σε κτίρια του Ληξουρίου που έχουν πληγεί από τους σεισμούς. Τα τέσσερα τα έκρινε μη κατοικήσιμα.
Μαζί με μια συνάδελφό του της Υπηρεσίας Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων αποτελούν ένα από τα –περιζήτητα αυτές τις ημέρες –μεικτά κλιμάκια ελεγκτών. Τους ακολουθήσαμε σε μαγαζιά και κατοικίες προσπαθώντας να κατανοήσουμε γιατί κάποια κτίσματα έμειναν ανέπαφα ενώ άλλα τσάκισαν στο τρέμουλο της γης. Από τον πρώτο σεισμό, στις 26 Ιανουαρίου, περίπου 600 κτίρια είχαν κριθεί κατεδαφιστέα, 1.100 είχαν υποστεί βαριές ζημιές και 1.400 ελαφρύτερες. Η δεύτερη μεγάλη δόνηση όμως της περασμένης Δευτέρας άλλαξε τα δεδομένα. Ο,τι ελέγχθηκε την πρώτη φορά πρέπει να περάσει από νέα αξιολόγηση. Στη δέσμη μέτρων που εξήγγειλε η κυβέρνηση περιλαμβάνεται επιδότηση κατά 80% του κόστους επισκευής κατοικιών, επαγγελματικών και ξενοδοχειακών ακινήτων, ενώ το υπόλοιπο 20% θα δοθεί ως άτοκο δάνειο.
«Κανονικά θα έπρεπε να γίνουν όλα σκόνη με τον δεύτερο σεισμό» λέει ο Σταύρος Λυκούδης. Εξηγεί ότι ο σεισμός είχε οριζόντια επιτάχυνση 0,53 g, ενώ βάσει του ισχύοντος κανονισμού τα κτίρια κατασκευάζονται στην Κεφαλονιά για να αντέξουν επιταχύνσεις 0,36 g. Η επιτάχυνση υποδεικνύει τον ρυθμό με τον οποίο μια δόνηση μεταφέρεται στο εσωτερικό των κτιρίων και άρα την καταπόνησή τους. Στις παρυφές του Ληξουρίου μια ολόκληρη γειτονιά δεν άντεξε στη σεισμική δόνηση. Οι εργατικές κατοικίες εμφανίζουν σημάδια ολικής καταστροφής. Δοκάρια λύγισαν και πατώματα βούλιαξαν. Περίπου 70 οικογένειες ξεσπιτώθηκαν. «Μου φαινόταν σαν να βρίσκεται ένα τέρας κάτω από τη γη και καθώς τρέχει πάνω – κάτω διαλύονται τα πάντα γύρω μας» λέει η Ανθούλα Σαβράμη, κάτοικος αυτής της περιοχής. Δίσταζε να μπει στο διαμέρισμά της για να απομακρύνει πράγματα και κοιτούσε από το παράθυρο τις ζημιές. Η κεντρική είσοδος είχε φράξει, ένα σκέπαστρο είχε γείρει επικίνδυνα. Κάποιος γείτονάς της φόρτωνε στο αμάξι του τον υπολογιστή του, την τηλεόραση και ό,τι δεν είχε σπάσει. Κάθε τόσο ένα τζιπ της Αστυνομίας περιπολούσε τα στενά για να κρατήσει τον κόσμο μακριά σε περίπτωση μετασεισμού και κατάρρευσης, αλλά και για να αποθαρρύνει επίδοξους πλιατσικολόγους. Οι μετασεισμοί συνεχίζονται ακόμα και τώρα με διακυμάνσεις στα μεγέθη τους.
Οι ιδιοκτήτες αγόρασαν αυτά τα διαμερίσματα από την Εργατική Εστία έχοντας συμπληρώσει έναν απαιτούμενο αριθμό ενσήμων, μπαίνοντας σε ειδική κλήρωση και καταβάλλοντας 9.500 ευρώ. Κάποιοι τα αγόρασαν από παλιότερους δικαιούχους και πλήρωσαν περισσότερα. Τέσσερις ιδιοκτήτες βρίσκονταν χθες το πρωί έξω από τα ρημαγμένα διαμερίσματα συζητώντας για τις επόμενες κινήσεις τους. Προσπαθούν να οργανωθούν για να δουν πώς θα διεκδικήσουν αποζημιώσεις –πέρα από τα μέτρα ενίσχυσης που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση –και πώς θα εξασφαλίσουν μόνιμη στέγαση σε κανονικά σπίτια, όχι σε κοντέινερ.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΟΡΟΦΩΝΟι εργατικές κατοικίες του Ληξουρίου χτίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές του 1980. Στο μεταίχμιο μιας κατασκευαστικής εποχής, τότε που εργολάβοι και ιδιοκτήτες άρχισαν να προσθέτουν ορόφους. Τα περισσότερα σπίτια που δεν άντεξαν χτίστηκαν αυτή την περίοδο. Παλιότερες οικίες όμως, όπως αυτές που άρχισαν να στεριώνουν δύο χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1953, εμφάνισαν τις λιγότερες φθορές. Χαμηλές και στιβαρές κατασκευές, δεν ξεπερνούν τα 45 τετραγωνικά μέτρα και ονομάστηκαν «σπίτια αρωγής» γιατί φτιάχτηκαν τότε με κρατική χρηματοδότηση. Μόνο οι μεταγενέστερες στέγες τους εμφάνισαν προβλήματα.
Οπως λέει ο κ. Λυκούδης, κάθε κτίριο πρέπει να κριθεί ανάλογα με τους αντισεισμικούς κανονισμούς της εποχής του. Ακόμα και σε αυτά που είναι προς κατάρρευση, ο μανδύας χάλυβα που χρησιμοποιείται για να κρατήσει τα υποστυλώματα της κατασκευής έχει τοποθετηθεί σε παλιά κτίρια ανά 30 εκατοστά, ενώ ο σημερινός κανονισμός προβλέπει την τοποθέτησή του ανά 12 εκατοστά.
Η ποιότητα του σκυροδέματος μπορεί να είναι ένας ακόμη λόγος αστοχίας κάποιων κτισμάτων. Ωστόσο αυτό θα διαπιστωθεί μόνο με χημικές αναλύσεις, που δεν έχουν γίνει ακόμη, και όχι με οπτική επιθεώρηση. Μπορεί, όπως εκτιμούν πολιτικοί μηχανικοί, να είχε χρησιμοποιηθεί σε σκυρόδεμα θαλασσινό νερό ή να είχε τοποθετηθεί κάρβουνο για να δώσει πιο σκούρο χρώμα και την εντύπωση στον ιδιοκτήτη ότι είναι γερό. Αλλες καταστροφές όμως οφείλονται εξόφθαλμα και σε λανθασμένες επιλογές ιδιοκτητών. Οπως συνέβη σε κτίριο στο χωριό Λιβάδι. «Εκοψαν κεντρική κολόνα και με τον σεισμό το τριώροφο έγινε διώροφο» λέει ο κ. Λυκούδης.
Λάθη συντονισμού: Οι αιτήσεις στο Ληξούρι, η οργάνωση από το Αργοστόλι
Οι έλεγχοι των κτιρίων από τα κλιμάκια των μηχανικών συνεχίζονται μέχρι και το τελευταίο φως. Μια λίστα με τα ονόματα των μηχανικών και τα χωριά που θα επισκεφθούν αναρτάται κάθε πρωί έξω από νηπιαγωγείο του Ληξουρίου. Ιδιώτες μηχανικοί από την Κεφαλονιά, τη Ζάκυνθο, αλλά και δημόσιοι υπάλληλοι από την Αθήνα και την Πάτρα έχουν έρθει στο Ληξούρι για τις αυτοψίες. Ξεπερνούν τους 60 σε αριθμό, ενώ πριν από δύο ημέρες το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας έστειλε νέα ομάδα μηχανικών.
Σε ένα νηπιαγωγείο του Ληξουρίου έχουν μεταφερθεί οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου που υποδέχονται τους σεισμοπλήκτους, καθώς το κτίριο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κρίθηκε ακατάλληλο. Παρά τον ζήλο δημοτικών υπαλλήλων και εθελοντών όμως, διαπιστώνεις προβλήματα συντονισμού μετά τον δεύτερο μεγάλο σεισμό. Οι αιτήσεις των πληγέντων συγκεντρώνονταν στο Ληξούρι, ωστόσο οι οργανωτές των ελέγχων βρίσκονταν απέναντι, στο Αργοστόλι, το οποίο δεν έχει υποστεί σημαντικές ζημιές από τον σεισμό. Από εκεί καθοδηγούσαν τα κλιμάκια. Η Πολιτική Προστασία και η Πυροσβεστική είχαν εγκατασταθεί στο Μουσείο Ληξουρίου. Δεν ήξεραν όλοι οι πληγέντες πού έπρεπε να απευθυνθούν. Συχνά εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης διαφωνούσαν για το ποιος είναι αρμόδιος, ενώ κάτοικοι διαμαρτύρονταν γιατί δεν είχαν ελεγχθεί τα δικά τους σπίτια. Χρειάστηκαν πάνω από δύο ώρες μέχρι να πρωτοκολληθεί έγγραφο για την κατεδάφιση της σοφίτας μιας οικίας που είχε γείρει επικίνδυνα στην κεντρική πλατεία Ληξουρίου. Η Αστυνομία έκλεινε με κορδέλες σημεία όπου είχε κοπεί η άσφαλτος και κάποιοι τις έκοβαν. Μπροστά στις καθυστερήσεις και τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτούνται υπήρχαν και κάτοικοι που υπέμεναν στωικά. Αστειευόμενοι, παζάρευαν μεταξύ τους το μέγεθος του επόμενου μετασεισμού. «Τρία ρίχτερ», έλεγε ένας. «Οχι, 3,8 ρίχτερ θα είναι ο επόμενος», του απαντούσε άλλος. Καθώς όλοι προσπαθούσαν να συντονιστούν, κάθε τόσο άκουγες ένα υπόκωφο βουητό και μετά σε δέκατα του δευτερολέπτου ένιωθες το έδαφος να τρέμει. Αλλη μια μετασεισμική δόνηση.
Αναζήτηση
