Η σχιζοφρένεια είναι μία εξαιρετικά σοβαρή ψυχική νόσος, που διαταράσσει τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος σκέφτεται, αισθάνεται, συμπεριφέρεται και αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του. Ανήκει στην κατηγορία των ψυχώσεων και είναι το αποτέλεσμα διαταραχής στη λειτουργία του εγκεφάλου. Τα συμπτώματα διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

1) Τα θετικά συμπτώματα: προστίθενται στις καθημερινές εμπειρίες του ανθρώπου και περιλαμβάνουν ψευδαισθήσεις (π.χ. ακούει φωνές που μιλούν μεταξύ τους), παραληρητικές ιδέες (ψευδείς πεποιθήσεις που δεν υπόκεινται στη λογική, π.χ. ότι συνωμοτούν εναντίον του) και παράξενη συμπεριφορά (ασυνήθιστες χειρονομίες ή εκφράσεις προσώπου, συχνά λόγω της απαντητικότητας του ανθρώπου στις ψευδαισθήσεις ή στις παραληρητικές του ιδέες).

2) Τα αρνητικά συμπτώματα: χαρακτηρίζουν την απουσία στοιχείων της φυσιολογικής συμπεριφοράς και αναφέρονται στο αμβλύ συναίσθημα, την απώλεια κινήτρων, την κοινωνική απομόνωση και την έκπτωση στο περιεχόμενο της σκέψης.

Κατανοεί κανείς τη διπλή δοκιμασία που ένας άνθρωπος με σχιζοφρένεια καλείται να βιώσει, από τη μια τα συμπτώματα που τον αποδιοργανώνουν και από την άλλη έναν βομβαρδισμό σύγχρονων επικίνδυνων μύθων για τη νόσο, που οδηγούν σε ντροπή, αδιέξοδο και στιγματισμό. Αξίζει λοιπόν να ξεδιαλύνουμε το θολό τοπίο που περιβάλλει το τι δεν είναι η σχιζοφρένεια.

Οι άνθρωποι με σχιζοφρένεια:

* Εχουν διχασμένη προσωπικότητα; Οχι, έχουν μία διακριτή προσωπικότητα, στα πλαίσια της οποίας ωστόσο συχνά παρατηρούνται αντιφάσεις και αναντιστοιχίες ανάμεσα στη σκέψη και τη συμπεριφορά τους. Η πολλαπλή προσωπικότητα (βλ. Dr Jekyll και Μr Ηyde) είναι μία σπανιότατη ασθένεια με εντελώς διαφορετικά αίτια και συμπτώματα. o Είναι επικίνδυνοι;

Αν εξαιρέσουμε τους ασθενείς με ιστορικό βίαιης συμπεριφοράς πριν από την έναρξη της νόσου, εκείνους που κάνουν κατάχρηση ουσιών ή εκείνους που δεν λαμβάνουν τη φαρμακευτική τους αγωγή, οι ασθενείς δεν είναι πιο βίαιοι από τον γενικό πληθυσμό.

* Είναι δαιμονισμένοι;

Οχι, η σχιζοφρένεια δεν προκαλείται από μάγια, από το κακό μάτι ή από θείες τιμωρίες. o

* Νόσησαν λόγω του κακού οικογενειακού περιβάλλοντος;

Οχι, η νόσος δεν είναι αποτέλεσμα διαπαιδαγώγησης, ανατροφής, έλλειψης ή περίσσιας αγάπης. Αποδίδεται σε βιολογικά αίτια.

* Εχουν μία μεταδοτική νόσο;

Οχι, η σχιζοφρένεια δεν είναι μεταδοτική.

* Είναι νοητικά καθυστερημένοι;

Η σχιζοφρένεια προσβάλλει ανθρώπους ανεξαρτήτως νοητικού επιπέδου.

* Είναι ανίκανοι να εργαστούν;

Με την κατάλληλη θεραπευτική υποστήριξη, μπορούν να εργαστούν και να είναι δημιουργικοί και παραγωγικοί, ενώ η δυνατότητα να συμμετέχουν στο εργασιακό γίγνεσθαι συμβάλλει στην αποκατάστασή τους.

* Πρέπει να κλειστούν σε ίδρυμα;

Η νοσηλεία κρίνεται απαραίτητη μόνο σε οξείες φάσεις της νόσου. Οι σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις επικεντρώνονται σε θεραπείες στην κοινότητα και στην κοινωνική επανένταξη των ασθενών.

Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια (Ρh. D). Εmail: myrsi@hol.gr