Για τον «λοβοτομημένο» άνθρωπο των πολυκατοικιών τραγουδά ο Πάνος Κατσιμίχας

στο τελευταίο του άλμπουμ

To ακούμε τακτικά τελευταία. H δισκογραφία παράγει σκουπίδια. H δισκογραφία

διαιωνίζει το μοντέλο των εφήμερων σταρ. Παράγει και προωθεί αυτά που

επενδύουν μουσικά τις μαγειρικές των ευτραφών κυριών στους πρωινούς καφέδες.

Αυτά που (σκέπτεται ότι) δεν θα ενοχλήσουν τον ναρκωμένο (από την πολλή

τηλεόραση) τηλεθεατή.

Με μια πρώτη πολύ γρήγορη ματιά το σημερινό τραγουδιστικό τοπίο είναι κάπως

έτσι. Ροζ. Σαν κοριτσίστικο δωμάτιο. Ο θεατής αφήνεται στη ζεστασιά της

πολυθρόνας του και παρακολουθεί μέσα από τη μικρή του οθόνη τον όμορφο,

χλιδάτο κόσμο της «νέας εποχής». Αντίστοιχη είναι και η μουσική: χαδιάρα,

ερωτιάρα, κεφάτη, με… ψηλοτάκουνα και μίνι. Οι στίχοι, εφηβικοί – επιεικώς.

Και η εικόνα της νεώτερης γενιάς; Παραδομένη όσο ποτέ στα έμπειρα (!!!) χέρια

του στυλίστα.

«H νεότητα έγινε κι αυτή καταναλώσιμο προϊόν», έλεγε τις προάλλες ο Γιώργος

Δημητριάδης. Χρόνια στις υπόγειες διαδρομές του ελληνικού ροκ, ο Γιώργος

Δημητριάδης έχει διαμορφωμένη άποψη για το πώς κυλούν σήμερα τα πράγματα σε

σχέση με δύο δεκαετίες πριν. «Δεν υπάρχει κόντρα πουθενά», λέει. «Άλλοι το

λένε συναίνεση. Εγώ το ονομάζω συγκατάβαση». Και στο τραγούδι; «Τα πάντα

αρχίζουν και τελειώνουν σ’ αυτό τον μαγικό και απατηλό κόσμο της ποπ.

Τουλάχιστον αυτή είναι η εντύπωση που σου μεταφέρει η τηλεόραση και το

ραδιόφωνο».

«Το πιο πολιτικό τραγούδι που μπορεί να υπάρξει σήμερα είναι το

τραγούδι που μιλάει για τη βιωματική, ερωτική, αγαπητική σχέση. Την επαφή. Την

επικοινωνία», καταλήγει ο Γιώργος Δημητριάδης.

Είναι πολλοί οι συνάδελφοί του που συμφωνούν (και επαυξάνουν), είναι πολλοί

που μας έχουν πει επανειλημμένα ότι η δισκογραφία αποφεύγει όπως ο διάολος το

λιβάνι τον στίχο με αιχμή (γιατί δεν πουλάει κατά τη γνώμη τους), ότι το

γενικότερο κλίμα δεν σηκώνει τραγούδι που τολμάει. «Ρωτάτε γιατί δεν γράφεται

τραγούδι με κοινωνικό στίχο», είχε πει κάποτε στα «NEA» ο Μάνος Ελευθερίου.

«Γιατί το πιο εύκολο κι ανώδυνο θέμα είναι ο έρωτας. Αυτός πουλάει. Αλλά και

να γραφτεί κοινωνικό τραγούδι θα είναι καμένο χαρτί. Ποτέ δεν θα το

υποστηρίξει ο τραγουδιστής».

«Εις το όνομα του κοινού, των πωλήσεων, των τηλεθεάσεων των

ακροαματικοτήτων διαμορφώνονται τα νέα συναλλακτικά ήθη», μας είχε πει ο

Κώστας Τριπολίτης. «Όχι μόνον η κοινωνική πραγματικότητα δεν χωρά πια στις

“μαζικές τέχνες”, αλλά κανένα στοιχείο της πραγματικότητας αυτής δε μπορεί να

διαπεράσει το φαντασιακό του κοινού και να κάμψει τα εξηρτημένα καταναλωτικά

του αντανακλαστικά».

Αν αναδεύσουμε, όμως, λιγάκι τα νερά και δούμε από κάτω, θα βρούμε μια άλλη

πραγματικότητα, λιγότερο απογοητευτική από αυτήν που βλέπουν οι άνθρωποι του

χώρου. Γιατί η αλήθεια είναι, ότι αν ξεφύγει κανείς από την τηλεόραση και τα

ραδιοφωνικά τσαρτ και περιπλανηθεί στα πάμπολλα (πλέον) άλμπουμ των

ανεξάρτητων παραγωγών, βλέπει ότι υπάρχει μια άλλη πλευρά που έχει και αυτή

μια θέση στον ήλιο.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΑΡΑΣΟΥΛΟΣ

«Βρήκαμε στίχο ευθύβολο και περιεκτικό»

Πάνω από 3.000 τραγούδια έφθασαν στα γραφεία της Μικρής Άρκτου, στον

διαγωνισμό που οργάνωσε ο Παρασκευάς Καρασούλος προκειμένου να επιλεγούν οι 17

νέοι δημιουργοί και ερμηνευτές που έφτιαξαν το άλμπουμ «Δεύτερη Ακρόαση».

«Ήταν μια μεγάλη έκπληξη για μας», λέει. «Γιατί αναγνωρίσαμε στίχο που έχει

λόγο ύπαρξης, στίχο ευθύβολο, προσωπικό, περιεκτικό, με κοινωνικούς

προβληματισμούς, που ξεφεύγει εντελώς από την ερωτομανή στιχουργική που μας

έχουν συνηθίσει τελευταία. Το θέμα λοιπόν δεν είναι αν οι νέοι μπορούν να

γράψουν – γιατί αυτό είναι δεδομένο, γράφουν. Το θέμα είναι κατά πόσο είναι

ανοικτή η δισκογραφία να τους δεχθεί. Και να γλιτώσει από την αυτοκαταστροφική

της πορεία».



ΣΤΙΧΟΙΜΑ

Σχόλια με καυστική ρίμα

«Οι νέοι της ηλικίας μας έχουν πολιτική σκέψη, έχουν άποψη, απλά είναι

δύσκολο να βρουν τρόπο και βήμα να την εκφράσουν», υποστηρίζουν οι Στίχοιμα

H γενιά που μεγάλωσε με τον κοινωνικά αφυπνισμένο στίχο των Active Member,

έφτιαξε τη δική της σκηνή που την παρακολουθούν χιλιάδες οπαδοί – κι αυτό

φαίνεται κυρίως στα λάιβ τους ή στα φεστιβάλ που οργανώνονται κατά καιρούς

εντός του Λεκανοπεδίου. Φαίνεται και από την επιρροή που έχει το χιπ χοπ

γενικότερα ακόμη και στο κυρίως ρεύμα της μουσικής (μέχρι και ο Μαζωνάκης

ασχολήθηκε με τις κοινωνικές διαφορές μεταξύ βορείων και δυτικών συνοικιών).

Ως οπαδοί των Active Member, και αργότερα ως συμμετέχοντες στη δεύτερη συλλογή

της Free Style Productions, είναι και οι Στίχοιμα, που τους γνωρίσαμε φέτος

από το αιχμηρότατο πρώτο τους άλμπουμ «H Πτώση των Αγγέλων» (που τελικά

κυκλοφόρησε από την Protasis).

H Μαρίνα και ο Βαλάντης, ετών 22, και μεγαλωμένοι με τις ανέσεις των βορείων

προαστίων, δεν διστάζουν να σχολιάσουν με την εύστοχη και καυστική ρίμα τους

την εποχή μας, μέσα από ένα χιπ χοπ δίσκο που εισέπραξε ήδη την πρώτη του

μήνυση. Ένα από τα κομμάτια τους ασχολείται με την Εκκλησία. Και τα λέει έξω

από τα δόντια… «H Εκκλησία της αγάπης έχει εξουσία και διαχειρίζεται την

επισκοπική περιουσία/ τόσα φράγκα που σου χουν γίνει γκόμενα και οι

σεισμόπληκτοι ακόμα στα λυόμενα».

«Εμείς», λέει η Μαρίνα, «δεν μιλάμε γενικά για τη θρησκεία. Ούτε γενικά για

την Εκκλησία. Μιλάμε για τα διεφθαρμένα μέλη της Εκκλησίας – ακόμη και οι

ίδιοι οι παπάδες το παραδέχονται ότι υπάρχει διαφθορά». Το εν λόγω κομμάτι

παιζόταν τακτικά από την εκπομπή του Τζίμη Πανούση στο ραδιόφωνο του Sky κι

έτσι μηνύθηκε ο σταθμός, ο παραγωγός (Πανούσης) και το γκρουπ.

H Μαρίνα και ο Βαλάντης, αν και ηλικιακά ανήκουν στη γενιά των reality,

δεν μοιάζουν ιδιαίτερα στα παιδιά που βλέπουμε εκεί. «Οι νέοι της ηλικίας μας

έχουν πολιτική σκέψη, έχουν άποψη, απλά είναι δύσκολο να βρουν τρόπο και βήμα

να την εκφράσουν. Καμιά φορά καταφεύγουν σε κόμματα, αλλά και αυτός ο τρόπος

δεν οδηγεί πουθενά».

Εκείνοι πήραν την υπόθεση από την αρχή στα χέρια τους. Ανεξαρτητοποιήθηκαν

νωρίς από τη σκέπη της low bap κοινότητας του Περάματος – «δεν έχει νόημα όταν

ο άλλος παρεμβαίνει στη δουλειά σου» – έφτιαξαν το δικό τους στούντιο

ηχογράφησης (που φιλοξενήθηκε στον χώρο των «Βαβυλώνα»), πήραν καταναλωτικό

δάνειο και έφτιαξαν μόνοι τους την πρώτη τους παραγωγή. Και να που η τύχη

είναι πάντα με το μέρος των τολμηρών. Και ικανών. «Από τότε που μας ανακάλυψε

ο Γρηγόρης Ψαριανός και μας πήγε στην Protasis έχουμε και καλή τοποθέτηση στα

μαγαζιά. Και το CD πηγαίνει καλά. Ήδη ηχογραφούμε το δεύτερο».

LOCOMONDO

«Φοβάσαι μη σ’ απολύσει / τρέχεις κι έχεις λαλήσει»

H ρέγκε εκφράζει κοινωνική και πολιτική άποψη, «δεν είναι όπως νομίζουν

πολλοί μουσική της παραλίας», λένε οι Locomondo

Αισιόδοξοι δηλώνουν και οι επίσης πρωτοεμφανιζόμενοι Locomondo που κάνουν

χορευτικό αλλά και καυστικό reggae. H ανάλαφρη ατμόσφαιρα της μουσικής και το

μειδίαμα (ενίοτε και γέλιο) που βγάζει ο στίχος τους στο πρώτο τους άλμπουμ

«Ένας Τρελός Κόσμος» (ΜΒΙ) δεν έχει σκοπό να χαϊδολογήσει (μόνο) τον ακροατή:

«Τα χρήματα δεν υπάρχουν/ το βλέπεις υπάρχει κρίση/ φοβάσαι μη σ’ απολύσει/

τρέχεις και έχεις λαλήσει. Τρέχω για λογαριασμό σας/ και ξέρω πως είναι

αστείο. / M’ αυτά τα λεφτά που παίρνω/ θα φύγω, θα βγω ταμείο». (Τίτλος

κομματιού: «100 αφρό»)

Τα μέλη του γκρουπ είναι μεταξύ 26 και 30 ετών. Ο Μάρκος Κούμαρης, που

σπούδασε στη Γερμανία και υπήρξε μέλος διαφόρων γκρουπ – «από ρεμπέτικα μέχρι

και σε Big Band» – αναλαμβάνει να τους εκπροσωπήσει. «Αυτά που λέμε είναι απλά

πράγματα, αλλά έχουν ουσία. Έτσι είναι η ρέγκε. Δεν είναι όπως νομίζουν πολλοί

μουσική της παραλίας». Το CD τους είχε καλή υποδοχή από τα ραδιόφωνα (παίζεται

κατά κύριο λόγο στο «Εν Λευκώ» και στο «Kοsmos»), και ο ίδιος το αποδίδει στο

γεγονός ότι «ενώ λένε τα πράγματα με το όνομά τους και μάλιστα με καυστικό και

ειρωνικό τρόπο, η όλη ατμόσφαιρα δεν βγάζει μιζέρια».



ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΕΛΤΑ

Κόντρα στα ταμπού

Ο Μιχάλης Δέλτα προκάλεσε πρόσφατα με το τραγούδι του «Τα αγόρια δεν κλαίνε»

Μιχάλης Δέλτα και «Ουράνιο Τόξο» (WEA): Το στρογγυλό στίκερ που είναι

κολλημένο στο εξώφυλλο του CD είναι γραμμένο με κόκκινα κεφαλαία γράμματα.

«Προειδοποίηση προς τους γονείς: περιέχει στίχους με ακατάλληλο περιεχόμενο».

Ο Μιχάλης Δέλτα – το έτερον καλλιτεχνικό ήμισυ (κάποτε) του Κωνσταντίνου Βήτα

στους Stereo Nova – και ένας από τους πρωταγωνιστές της ελεκτρόνικα στην

Ελλάδα, αποκαλύπτει πολλά για τον κόσμο των γκέι στο κομμάτι «Τα αγόρια δεν

κλαίνε». Μια πραγματικότητα που όλοι γνωρίζουν, αλλά λίγοι τολμούν να μιλήσουν

ανοικτά γι’ αυτήν. Πόσο μάλλον σε ένα τραγούδι…

«Δίχως λόγια πολλά, δίχως κανένα συναίσθημα, η λαγνεία με ακυρώνει, η αγάπη

με πληγώνει. Γίνομαι το τίποτα που όλοι περιμένουν, το λίγο το μέτριο που

πάντα μισούσα. Γιατί έτσι το σύστημα με θέλει. Μέτριο. Το νόμιμο έγκλημα στην

εξουσία…»

«Δεν είχα καμιά πρόθεση να προκαλέσω με τη δουλειά αυτή. Απλά, υπήρχαν

πράγματα μέσα μου που για πρώτη φορά αισθάνθηκα έτοιμος να τα αντιμετωπίσω –

εγώ ο ίδιος κατ’ αρχήν. Προσπάθησα να είμαι αληθινός με τον εαυτό μου».

Ο δίσκος είχε μάλλον χλιαρή υποδοχή από τα ραδιόφωνα και από το κοινό, παρά τα

καλά σχόλια που πήρε από τον Τύπο.

Δεν ταιριάζει άραγε στην εποχή μας τόσο… αφυπνιστικός στίχος;

«Ετσι κι αλλιώς ζούμε σε μια εποχή που τα πράγματα δεν ταιριάζουν μεταξύ τους.

Δεν στενοχωριέμαι γι’ αυτό. Εκείνο όμως που προκαλεί προβληματισμούς είναι πού

στο καλό πάει αυτή η ιστορία. Και σε πολιτικό επίπεδο πλέον. Γιατί έχει

αδιαφορήσει έτσι ο άνθρωπος;».

Αυτό ήταν ένα πολύ μικρό δείγμα από τελευταίες κυκλοφορίες, διαφορετικών

αποχρώσεων, διαφορετικών κοινών. Δουλειές που μαρτυρούν ότι κάτω από την

επιφανειακή ροζ κοινωνία του θεάματος, που ζούμε όλοι ανεξαιρέτως ως

τηλεθεατές, υπάρχει κι ένα δεύτερο τραγούδι, πιο πονετικό, πιο ενδιαφέρον, πιο

αληθινό από το πρώτο. Λίγο να ανακατέψουμε τους δίσκους μας, λίγο να

κοιτάξουμε στους στίχους του Τσακνή, του Πορτοκάλογλου, του Αλκίνοου Ιωαννίδη,

του Θηβαίου θα βρούμε στίχους που αγωνιούν και… ιδρώνουν για τον σημερινό

άνθρωπο. Τον «λοβοτομημένο» άνθρωπο των πολυκατοικιών, όπως λέει και ο Πάνος

Κατσιμίχας στο ολόφρεσκο «Οι μπαλάντες των πολυκατοικιών»: «Μες απ’ των

δορυφόρων τις αόρατες γραμμές θα ενωθούνε. / Θα ενωθούνε οι φωνές και τα

συνθήματα / Της Γένοβας, της Πράγας οι φωνές / No Passaran… No

Passaran».

Τελευταία Νέα