Σοκ έχει προκαλέσει ο θάνατος του 2χρονου Λίο, στη Ζάκυνθο, μετά την επίθεση που δέχτηκε από σκύλο ράτσας πίτμπουλ. Η ανείπωτη αυτή τραγωδία έχει συγκλονίσει όχι μόνον την τοπική κοινωνία αλλά ολόκληρη τη χώρα, αναζωπυρώνοντας τη συζήτηση γύρω από τις επιθέσεις σκύλων. Νεότερα δεδομένα, μάλιστα, αποκαλύπτουν ότι τα περιστατικά δεν είναι τόσο σπάνια, καθώς σε μόλις ένα έτος ξεπέρασαν τα 2.800 – με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότερα, αλλά δεν καταγράφονται.

Αναλυτικότερα και όπως σημειώνουν οι ειδικοί του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) η συνύπαρξη ανθρώπου και σκύλου αποτελεί μία μοναδική σχέση πίστης, συντροφιάς, φύλαξης. Και προσθέτουν: «Οι σκύλοι μας προσφέρουν συντροφιά, ασφάλεια και αγάπη, και από πολλούς θεωρούνται μέλη της οικογένειας. Ωστόσο, όπως κάθε σχέση, έτσι κι αυτή κρύβει προκλήσεις που αφορούν την υγεία και την ασφάλειά μας».

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την έρευνα που πρόσφατα πραγματοποίησε ο Οργανισμός για τα περιστατικά δαγκώματος από σκύλο στην Ελλάδα. Τι αποκάλυψε; Το 2023 σημειώθηκαν συνολικά 2.820 περιστατικά που αναζήτησαν ιατρική φροντίδα σε δημόσια νοσοκομεία και δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, έπειτα από δάγκωμα σκύλου, αντιστοιχώντας σε 26,9 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους.

Η συχνότητα των περιστατικών ανά γεωγραφική περιφέρεια της χώρας κυμάνθηκε από 3 έως 73 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους για το έτος της μελέτης. Επιπρόσθετα, τα πιο πολλά περιστατικά συνέβησαν τον Απρίλιο και περιόδους καλοκαιρίας, ενώ τα λιγότερα τον Οκτώβριο.

Αναφορικά με τη σωματική βλάβη που υπέστησαν εκείνοι που έπεσαν θύματα επίθεσης, στο 63% των περιστατικών καταγράφηκε μόνο ένα δάγκωμα, ενώ στο 51% των τραυμάτων εντοπίστηκε στα κάτω άκρα. Αιμορραγία παρατηρήθηκε στο 75% των περιστατικών, ενώ στα υπόλοιπα δεν σημειώθηκε εκροή αίματος. Η ηλικιακή ομάδα 60-69 ετών εμφάνισε τη μεγαλύτερη συχνότητα δαγκωμάτων (29/100.000), ενώ τα παιδιά 1-9 ετών τη χαμηλότερη (11/100.000). Τα παιδιά 1-9 ετών ωστόσο εμφάνιζαν συχνότερα τραύματα στην κεφαλή και τον τράχηλο που συνηθέστερα προκαλούνταν από δεσποζόμενους σκύλους (δηλαδή, από σκύλους που έχουν ιδιοκτήτη).

Μια σημαντική λεπτομέρεια που προκύπτει από τα ίδια δεδομένα είναι ότι τα  συμβάντα που οφείλονταν σε αδέσποτους και δεσποζόμενους σκύλους είχαν σχεδόν την ίδια συχνότητα (1,04:1), όμως οι αδέσποτοι σκύλοι προκαλούσαν πιο συχνά τραύματα σε ενηλίκους, ενώ οι δεσποζόμενοι σκύλοι πιο συχνά εμπλέκονταν σε περιστατικά με παιδιά (1-9 ετών).

Οι τραυματισμοί

Στην πλειονότητά τους οι ασθενείς εμφάνισαν ήπια κλινική εικόνα, φέροντας επιπόλαια τραύματα, όμως σε ορισμένες περιπτώσεις οι τραυματισμοί ήταν βαρύτεροι (9%). Μάλιστα ορισμένοι ασθενείς χρειάστηκε να παραμείνουν στο νοσοκομείο για νοσηλεία (5%).

Αναλυτικότερα, τα νοσοκομεία που συμμετείχαν στην έρευνα αντιμετώπισαν κατά μέσο όρο 19 περιστατικά ετησίως (1 έως 123 περιστατικά ανά νοσοκομείο), ενώ οι μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας 14 περιστατικά (1 έως 116 ανά μονάδα). Τα περιστατικά ωστόσο στη χώρα μπορεί να είναι σημαντικά περισσότερα από όσα καταγράφηκαν, αν ληφθεί υπόψη ότι μόνο το 47% των νοσοκομείων και το 36% της πρωτοβάθμιας περίθαλψης έστειλαν δεδομένα για τη μελέτη, όπως επίσης ότι δεν συμπεριλήφθηκαν περιστατικά που κατέφυγαν σε ιδιωτικές δομές υγείας.

Επιπρόσθετα και όπως σημειώνει ο ΕΟΔΥ, η μελέτη αυτή αποτελεί την πρώτη συστηματική καταγραφή δαγκωμάτων από σκύλους στην Ελλάδα. «Τα ευρήματα υπογραμμίζουν ότι αυτού του είδους οι τραυματισμοί αποτελούν σημαντικό αλλά υποτιμημένο ζήτημα δημόσιας υγείας. Ταυτόχρονα, όμως, είναι και μια υπενθύμιση για τη σημασία της πρόληψης και της υπευθυνότητας». Και προσθέτουν ότι «με σωστή πληροφόρηση και υπεύθυνη στάση, μπορούμε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε την πολύτιμη συντροφιά των σκύλων, μειώνοντας τους κινδύνους και ενισχύοντας τη σχέση ανθρώπου – ζώου».