«Μπορούμε να αναπνεύσουμε ξανά. Ο γιος μας είναι σπίτι. Το αγαπημένο μας αγόρι μας επέστρεψε ύστερα από δύο δύσκολα χρόνια και είμαστε τόσο περήφανοι γι’ αυτόν… Η χαρά στην οικογένειά μας είναι αναμεμειγμένη με θλίψη για όσους δολοφονήθηκαν και για όσους δεν επέστρεψαν ζωντανοί». Τα λόγια της οικογένειας του 22χρονου Ματάν Ανγκρέστ, ο οποίος ήταν ένας από τους 20 εν ζωή ισραηλινούς ομήρους που απελευθερώθηκαν χθες από τη Χαμάς, είναι ενδεικτικά του κλίματος χαρμολύπης και βαθιάς συγκίνησης που επικρατεί από χθες στο Ισραήλ. Παράλληλα, σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων του ΟΗΕ, συνεχίζεται η ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, προς τους εκατοντάδες χιλιάδες λιμοκτονούντες Παλαιστίνιους, που θρηνούν τους 67.000 νεκρούς τους. Δύο σημαντικά βήματα προς τον τερματισμό δύο ετών καταστροφικού πολέμου στη Γάζα. Μια ημέρα-κλειδί για τις εξελίξεις στη φλεγόμενη Μέση Ανατολή.
Είναι «μια σπουδαία και ωραία ημέρα. Μια νέα αρχή», έγραψε ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στο βιβλίο επισκεπτών του ισραηλινού Κοινοβουλίου, λίγο πριν από την ομιλία του και το ίδιο φαίνεται να ελπίζουν και οι δύο πλευρές. Ομως τα πρώτα σημάδια δεν είναι πολύ αισιόδοξα. Ο Τραμπ δήλωσε πως η Χαμάς θα αφοπλιστεί, παρότι στελέχη της δεν έχουν δηλώσει καμία τέτοια πρόθεση, γεγονός που ήδη φαίνεται να δημιουργεί προβλήματα για τη δεύτερη φάση.
Η ανακούφιση κυριαρχεί
Προς το παρόν, όμως, η ανακούφιση κυριαρχεί παντού. Οι 65.000 Ισραηλινοί που συγκεντρώθηκαν χθες στην πλατεία Μαρτύρων στο Τελ Αβίβ, αποθέωσαν με συνθήματα τον Τραμπ και ξεσπούσαν σε ζητωκραυγές, κλάματα και τραγούδια κάθε φορά που στις μεγάλες οθόνες εμφανίζονταν τα οχήματα με τους ομήρους που περνούσαν τα σύνορα προς το Ισραήλ. Τα τελευταία δύο χρόνια, πολίτες συγκεντρώνονται καθημερινά στην πλατεία αυτή για να δείξουν αλληλεγγύη στις οικογένειες όσων βρίσκονταν σε αιχμαλωσία από τη Χαμάς μετά την απαγωγή τους στις 7 Οκτωβρίου 2023. Η πλατεία βρίσκεται απέναντι από το αρχηγείο του ισραηλινού στρατού και στις συγκεντρώσεις απαιτούσαν την επιστροφή των ομήρων από τη Γάζα – συχνά οι διαδηλώσεις έπαιρναν αντικυβερνητικό χαρακτήρα, καθώς πολλοί στο Ισραήλ κατηγορούσαν τον Νετανιάχου ότι καθυστερούσε την επίτευξη συμφωνίας.
Οι όμηροι παραδόθηκαν στον Ερυθρό Σταυρό και μεταφέρθηκαν καταρχήν στο στρατόπεδο Ρέιμ, όπου επανενώθηκαν με τις οικογένειές τους. Οσοι χρειάζονταν άμεση ιατρική περίθαλψη μεταφέρθηκαν κατόπιν με στρατιωτικά ελικόπτερα σε νοσοκομεία του κεντρικού Ισραήλ. Ολοι οι όμηροι θα περάσουν από ενδελεχείς ιατρικές εξετάσεις, για να διαπιστωθεί η κατάσταση της υγείας τους.
Η λίστα των Παλαιστινίων
Το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε τη νύχτα της Κυριακής μια λίστα 1.718 παλαιστινίων κρατουμένων, πολλοί από τους οποίους απελευθερώθηκαν χθες και επέστρεψαν στη Δυτική Οχθη και τη Γάζα. Αναμένεται επίσης να επιστραφούν στο Ισραήλ οι σοροί των 28 νεκρών ισραηλινών ομήρων, μια περίπλοκη διαδικασία, καθώς περίπου δέκα εξ αυτών βρίσκονται κάτω από ερείπια και είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Εχει συμφωνηθεί ότι μια ομάδα ειδικών θα μεταβεί στα μέρη όπου κρατούνταν προκειμένου να εντοπίσει τα λείψανα. Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι απελαύνει 154 παλαιστίνιους κρατούμενους στην Αίγυπτο.
Το προεδρικό αεροσκάφος των ΗΠΑ Air Force One προσγειώθηκε στο Τελ Αβίβ, την ώρα που αφήνονταν ελεύθεροι οι πρώτοι όμηροι. Στο αεροδρόμιο υποδέχθηκαν τον Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζογκ, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και οι δύο απεσταλμένοι του αμερικανού προέδρου, ο Στιβ Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Τζάρεντ Κούσνερ, οι οποίοι έπαιξαν κομβικό ρόλο στην επίτευξη της συμφωνίας. Ο πρόεδρος Τραμπ συναντήθηκε με κάποιες οικογένειες ομήρων, πριν απ’ την ομιλία του στην Κνεσέτ.
Η επικεφαλής των εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ, Κάγια Κάλας, χαιρέτισε την απελευθέρωση των ομήρων και επαίνεσε τον ρόλο του Τραμπ σε αυτό το «κρίσιμο ορόσημο προς την ειρήνη», λέγοντας: «Ο πρόεδρος Τραμπ έκανε δυνατή αυτή την πρόοδο». Η κατάπαυση του πυρός και η απελευθέρωση ομήρων και κρατουμένων σε αντάλλαγμα για μια περιορισμένη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού είναι μόνο η πρώτη φάση ενός ειρηνευτικού σχεδίου 20 σημείων. Τα ζητήματα του μέλλοντος της Χαμάς και της Γάζας και του κατά πόσον η οργάνωση θα αφοπλιστεί παραμένουν προς συζήτηση.
