Σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν διατυπώσει τη θέση τους για το Μνημόνιο Υδρογονανθράκων Τουρκίας- GNU (Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας), ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε έναρξη ερευνών για φυσικό αέριο της ExxonMobil νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης.

Πρόσφατα, ο επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC), Φαρχάτ μπεν Γκάντρα, με καταγωγή από τη Βεγγάζη, δήλωσε ότι η NOC ολοκληρώνει επενδυτικές και ερευνητικές συμφωνίες με την ΕΝΙ και την ΒΡ για να ξεκινήσουν έρευνες φυσικού αερίου. Ο ίδιος είπε επίσης ότι η NOC εξετάζει την προοπτική ενός αγωγού με την Ελλάδα και ενός με την Αίγυπτο, επιπλέον αυτού μεταξύ Λιβύης – Ιταλίας. Δήλωσε δε ότι δεν αποκλείεται η Λιβύη να ζητήσει να ενταχθεί στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) που αποκλείει την Τουρκία.

Και οι δύο ανακοινώσεις μπορούν να υπονομεύσουν τις φιλοδοξίες της Τουρκίας για γεωτρήσεις στα ελληνικά χωρικά ύδατα και τα παράνομα μνημόνια που υπογράφηκαν με τις κυβερνήσεις GNU και GNA (Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας) στην Τρίπολη. Εξοργίζοντας τους Λίβυους, το Μνημόνιο Υδρογονανθράκων, το οποίο βασίστηκε στο μνημόνιο του 2019, δεν παραβιάζει μόνο το διεθνές δίκαιο αλλά και το εσωτερικό δίκαιο της Λιβύης: GNA και GNU είναι καθεστώτα που επιβάλλονται από το εξωτερικό μη εκλεγμένα και μη αναγνωρισμένα από τους Λίβυους και απαγορεύεται ρητά να υπογράψουν οποιαδήποτε στρατιωτική ή θαλάσσια διεθνή συμφωνία. Θεμελιώδης για την κατανόηση της φύσης των κρίσεων και των λύσεων σε αυτές, οι κλιμακούμενες απειλές για την κυριαρχία και τα συμφέροντα της Ελλάδας είναι το άμεσο αποτέλεσμα της καλλιέργειας έλλειψης κυριαρχίας της Λιβύης και της απουσίας μιας υπεύθυνης, νόμιμης, δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης στην πλούσια σε πόρους χώρα.

Αφαιρώντας ουσιαστικά από τους Λίβυους τόσο την κυριαρχία όσο και το δικαίωμά τους στην αυτοδιάθεση, από το 2015, η διεθνής κοινότητα επιλέγει τις κυβερνήσεις της Λιβύης και τους παρέχει διεθνή αναγνώριση. Τόσο η GNA (2015) όσο και η GNU (2021) επιβλήθηκαν από διαδικασίες μέσω του ΟΗΕ γεμάτες διαφθορά, έλλειψη διαφάνειας και πολιτικών μηχανισμών για να σφετεριστούν το δικαίωμα των Λίβυων να επιλέγουν την κυβέρνησή τους και να τους εξαπατήσουν. Η GNA, διορισμένη από τη διεθνή κοινότητα, έληξε το 2017 και δεν επικυρώθηκε ποτέ από το λιβυκό Κοινοβούλιο. Η GNU, επιλεγμένη από ένα φόρουμ ορισμένο από τον ΟΗΕ – όχι από τους Λίβυους – απώλεσε την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, το μοναδικό εκλεγμένο νομοθετικό Σώμα της Λιβύης, τον Σεπτέμβριο του 2021. Παρ’ όλα αυτά, τα ΗΕ παρείχαν διεθνή αναγνώριση στα δύο μη εκλεγμένα καθεστώτα και δεν την ανακάλεσαν όταν έληξε η προσωρινή θητεία τους. Και τα δύο καθεστώτα ξεκίνησαν ως «προσωρινές κυβερνήσεις» και γρήγορα μετατράπηκαν σε «μόνιμα» πελατειακά καθεστώτα της Τουρκίας, που στράφηκαν στην ξένη στρατιωτική υποστήριξη για να παραμείνουν στην εξουσία με τη βία.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι απειλές της Τουρκίας στην Ελλάδα στο Αιγαίο σχετίζονται θεμελιωδώς με την πολιτική της διεθνούς κοινότητας να εξαπατήσει τους Λίβυους για το δικαίωμά τους στην αυτοδιάθεση, ένα δικαίωμα που κατοχυρώνεται στο Αρθρο 1 του Χάρτη των ΗΕ. Είναι η περιφρόνηση του κράτους δικαίου και των βασικών κανόνων κυριαρχίας από τον ίδιο τον ΟΗΕ, που έχει τροφοδοτήσει το χάος στη Λιβύη που η Τουρκία έχει τόσο επιδέξια εκμεταλλευθεί και μεταφράσει σε παράνομα Μνημόνια.

Πράγματι, όπως έγραψε κάποτε ο Τζορτζ Οργουελ, «όλες οι τυραννίες κυβερνούν μέσω απάτης και βίας, αλλά μόλις αποκαλυφθεί η απάτη, πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στη βία». Στη Λιβύη η Τουρκία και οι ισλαμιστικές πολιτοφυλακές που υποστηρίζει εδώ και καιρό στην πρωτεύουσα, είναι αυτές που παρέχουν αυτή τη δύναμη, εμποδίζοντας την ενοποίηση της χώρας και την επιθυμία για εκλογές και ανεξαρτησία. Πάνω από μια δεκαετία μετά την επανάσταση, είναι καιρός τα ΗΕ να τηρήσουν τις αρχές και τα καθήκοντά τους και να πάψουν να λειτουργούν ως η πολιτική κερκόπορτα για αυταρχικά εγκάθετα καθεστώτα στη Λιβύη και τον επικίνδυνο επεκτατισμό της Τουρκίας στη Μεσόγειο.

Η Αγια Μπουρβέιλα είναι λίβυα σχολιάστρια και στρατηγική αναλύτρια