«Η Ευρωπαϊκή Ενωση αποδέχεται την άνιση ισχύ ή τα υπόγεια παζάρια»

Ο Δημήτρης Τσάτσος (1933-2010) υπήρξε ο συνταγματολόγος με τις πολλές ιδιότητες: καθηγητής Νομικής και Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και της Ευρώπης (Βόννη, Χάγη), ευρωβουλευτής, γενικός εισηγητής της μειοψηφίας της ελληνικής Βουλής για το Σύνταγμα του 1975, πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Συνταγματολόγων, ειδικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου (1994-2004), προσωπικότητα κοινής πολιτικής και πολιτιστικής αποδοχής. Στο πολυσέλιδο έργο του «Πολιτεία» (Γαβριηλίδης, 2010), το οποίο εκδόθηκε μετά τον θάνατό του, εξέτασε το φιλοσοφικό, ιστορικό, θεσμικό φαινόμενο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, όχι μόνο θεωρητικά, αλλά και πρακτικά, έχοντας συμμετάσχει στους θεσμούς της. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς (1937), ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας, με τη μορφή «επίμετρου» σε αυτό το έργο και στη μνήμη του Δημήτρη Τσάτσου, θέτει το ερώτημα της προοπτικής, της εφικτότητας «μιας άλλης πολιτείας» εντός του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι.