Ζούμε σε μια εποχή μεγάλων αλλαγών και τεράστιας αβεβαιότητας στον διεθνή χώρο. Είναι μια εποχή που το κέντρο βάρους μετακινείται ολοένα και περισσότερο προς την Ασία και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εστιάζουν την εξωτερική τους πολιτική στην Κίνα που αποτελεί πλέον για τους Αμερικανούς τον νέο μεγάλο κίνδυνο. Ενώ η Ευρώπη, που έχασε τον κεντρικό της ρόλο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ψάχνει ακόμη τρόπους για να κερδίσει τη λεγόμενη στρατηγική αυτονομία. Στη δική μας άμεση γειτονιά, η Ανατολική Μεσόγειος παραμένει μια περιοχή μεγάλης αστάθειας που θα χάνει βαθμιαία τη στρατηγική της σημασία λόγω του περιορισμένου ρόλου που θα έχουν οι υδρογονάνθρακες στο μέλλον. Η Τουρκία επιδιώκει ρόλο περιφερειακής δύναμης και τα Βαλκάνια βρίσκονται σε τέλμα από το οποίο δύσκολα θα βγουν χωρίς τη βοήθεια της Ευρώπης.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στη δύσκολη γειτονιά που μας έλαχε; Πρώτον, να ενισχύουμε την αποτρεπτική μας δύναμη γνωρίζοντας όμως ότι οι εξοπλισμοί κοστίζουν ακριβά και μια υπερχρεωμένη χώρα όπως η δική μας δεν διαθέτει ανεξάντλητους πόρους. Δεύτερο, να προωθούμε έξυπνες και ισχυρές συμμαχίες διευρύνοντας συνεχώς τους ορίζοντες της εξωτερικής μας πολιτικής. Και τρίτο, να είμαστε πάντα πρόθυμοι να λύνουμε προβλήματα και όχι να δημιουργούμε. Σε αυτή τη δύσκολη εποχή, θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον κόσμο γύρω μας με ψυχρό ρεαλισμό και χωρίς ψευδαισθήσεις.

Ο Λουκάς Τσούκαλης είναι πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ και καθηγητής στη Sciences Po στο Παρίσι