Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Με το βλέμμα στραμμένο στον Απρίλιο, που αναμένεται να ξεκινήσει η σταδιακή αποκλιμάκωση της πανδημίας, το οικονομικό επιτελείο θέτει σε εφαρμογή σχέδιο παρεμβάσεων και μεταρρυθμίσεων με κεντρικό στόχο την ανάταξη της οικονομίας.
Ωστόσο θα πρέπει να αντιμετωπίσει καυτές προκλήσεις και να απενεργοποιήσει «νάρκες» που απειλούν με ανατροπές τη δημοσιονομική και αναπτυξιακή πολιτική. Ειδικότερα:
Ανάπτυξη. Το πρώτο και μεγάλο ζητούμενο εν μέσω της κινούμενης άμμου της επιδημιολογικής κρίσης είναι να διασφαλιστεί ο στόχος για ρυθμό ανάπτυξης 4,8% το 2021 ή σε απόλυτα ποσά κατά 8,1 δισ. ευρώ με τον πήχη για το ΑΕΠ να τοποθετείται στα 171,9 δισ. ευρώ από το φετινό χαμηλό των 162,8 δισ. ευρώ.
Με βάση το σενάριο αυτό οι βασικοί τροφοδότες είναι η ενίσχυση της κατανάλωσης κατά 3%, η αναπλήρωση σημαντικού μέρους των απωλειών από τον τουρισμό, η δυναμική ανάκαμψη των εξαγωγών κατά 22,5% έπειτα από βουτιά 30,3% φέτος και η ραγδαία αύξηση των επενδύσεων κατά 23,2% το 2021 έπειτα από κάθετη πτώση 14,3% το 2020. Επίσης καθοριστικός παράγοντας είναι η έγκαιρη και αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, που η συμβολή του στην ανάπτυξη υπολογίζεται σε 2 ποσοστιαίες μονάδες.
Ωστόσο η τόνωση της κατανάλωσης, του τουρισμού, των επενδύσεων και των εξαγωγών προϋποθέτει καθαρό σκηνικό υποχώρησης του κορωνοϊού και αλλαγή κλίματος στην οικονομία, ενώ για το Ταμείο Ανάκαμψης ερώτημα είναι το χρονοδιάγραμμα εκκίνησης των εκταμιεύσεων και το ύψος της προκαταβολής.
Οι παραπάνω υποθέσεις ενέχουν υψηλό ρίσκο καθώς το τοπίο για την πορεία της πανδημίας παραμένει ομιχλώδες και ουδείς μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια την έκταση, την ένταση και τη διάρκεια των επιπτώσεων στην πραγματική οικονομία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ΟΟΣΑ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για αναιμική ανάπτυξη 0,9% το επόμενο έτος, σημειώνοντας ότι τα νέα περιοριστικά μέτρα αναμένεται να εξασθενίσουν την καταναλωτική ζήτηση και τις εξαγωγές υπηρεσιών στο τελευταίο τρίμηνο του 2020 και το πρώτο τρίμηνο του 2021 και στη συνέχεια η ανάκαμψη προβλέπεται «σταδιακή, καθώς η συνεχιζόμενη κρίση υγείας επηρεάζει αρνητικά την καταναλωτική εμπιστοσύνη και εντείνει την αβεβαιότητα στην Ελλάδα και τις μεγάλες εξαγωγικές αγορές της».
Επισημαίνεται ότι φέτος το «επιδημιολογικό» πλήγμα στην οικονομία εκτιμάται ότι θα φτάσει στα 20,637 δισ. ευρώ καθώς το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στα 162,776 δισ. ευρώ από 183,413 δισ. ευρώ το 2019 και σύμφωνα με τις προβολές θα ανακτήσει τις απώλειες και θα επιστρέψει στα περσινά επίπεδα το νωρίτερο το 2023.
Δημοσιονομική προσαρμογή. Με βάση τις προβλέψεις η πρωτογενής δημοσιονομική προσαρμογή το 2021 θα είναι της τάξεως των 5 δισ. ευρώ καθώς το πρωτογενές έλλειμμα από το 7,22% του ΑΕΠ φέτος θα περιοριστεί στο 3,9% χωρίς μέτρα εξοικονόμησης πόρων, είτε με περικοπές δαπανών, είτε με αύξηση εσόδων, είτε συνδυαστικά και από τα δύο. Στο μέτωπο των δαπανών προβλέπεται συγκράτησή τους στα 67,2 δισ. ευρώ, ενώ άγνωστο παραμένει αν και πότε θα χρειαστούν νέα μέτρα στήριξης. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός προβλέπει «μαξιλάρι» 3 δισ. ευρώ για το ενδεχόμενο που απαιτηθούν πρόσθετες παρεμβάσεις για τη αναχαίτιση των επιπτώσεων από την πανδημία.
Την ίδια ώρα, εν μέσω οικονομικής στενότητας, νοικοκυριά και επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν πρόσθετους φόρους 3,58 δισ. ευρώ, καθώς παρά το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης προβλέπονται φορολογικά έσοδα 47,836 δισ. ευρώ έναντι 44,265 δισ. ευρώ φέτος. Η μεγαλύτερη αύξηση κατά 2,65 δισ. ευρώ ή 16,4% θα προέλθει από τις εισπράξεις από τον ΦΠΑ, ενώ από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων τα επιπλέον έσοδα εκτιμώνται σε 1,065 δισ. ευρώ ή 7,8% έναντι του 2020.