Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Το 1960, ο γενικός εισαγγελέας του Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, Γουίλιαμ Ρότζερς, διάβασε κάτι στην εφημερίδα που τον ανησύχησε. Μάθαινε ότι ο εκδοτικός οίκος Random House σκόπευε να αγοράσει τις εκδόσεις κύρους του Alfred Α. Knopf. Ο Ρότζερς ειδοποίησε το τμήμα του για να εφαρμόσει την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία με στόχο του να μπλοκάρει την πώληση. Εκείνη την εποχή το μονοπώλιο είχε αναδυθεί σε κεντρικό μέλημα της κυβέρνησης. Ο Ρότζερς αφού πήρε τις πληροφορίες του και ήλεγξε τις πηγές του ανακάλυψε ότι η εκδοτική συγχώνευση θα ωφελούσε μια επιχείρηση που ήλεγχε μόνο το 1% της αγοράς βιβλίων. Γι' αυτό και τότε άφησε το θέμα να περάσει χωρίς εμπόδια. Ομως πριν από λίγες ημέρες η αμερικανική εταιρεία ViacomCBS συμφώνησε να πουλήσει τις εκδόσεις Simon & Schuster στον οίκο Penguin Random House για περισσότερα από 2 δισ. δολάρια. Η εξαγορά πρόκειται να δημιουργήσει τον πρώτο μεγαλοεκδότη στην Αμερική. Το νέο φαινόμενο προκαλεί σκεπτικισμό στον εκδοτικό κόσμο. Ο Penguin Random House, ο μεγαλύτερος εκδότης βιβλίων στις ΗΠΑ, ανήκει στη γερμανική κοινοπραξία μέσων ενημέρωσης Bertelsmann. Η προσθήκη στο χαρτοφυλάκιό του και του Simon & Schuster, που είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εκδότης, θα δημιουργήσει ένα εκδοτικό μεγαθήριο που προκαλεί αντιμονοπωλιακές ανησυχίες. Κατά μία εκτίμηση, θα μπορούσε να εκδίδει το ένα τρίτο όλων των βιβλίων στις ΗΠΑ.
Ο Simon & Schuster δημοσιεύει εξέχοντες συγγραφείς όπως οι Στίβεν Κινγκ, Ντον ΝτεΛίλο, Μπομπ Γούντγουορντ, Ντόρις Κιρνς Γκούντγουιν, Βάλτερ Αϊζακσον και διαθέτει μια μεγάλη λίστα με πάνω από 30.000 τίτλους. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1924 από τον Ρίτσαρντ Λ. Σάιμον και τον Μ. Λίλκολν Σούστερ εκδίδοντας σταυρόλεξα αρχικά και στη συνέχεια η εκδοτική της παραγωγή επεκτάθηκε αποκτώντας μια λίστα με λογοτεχνικούς θησαυρούς όπως τα έργα του Ερνεστ Χέμινγουεϊ και του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, του Χένρι Τζέιμς και της Ιντιθ Γουόρτον.
ΕΝΩΣΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ. Η ανακοίνωση της εξαγοράς κινητοποίησε την αμερικανική ένωση συγγραφέων που δήλωσε την αντίθεσή της σημειώνοντας στην ανακοίνωσή της πως «αυτό θα σήμαινε ότι ο συνδυασμός των δύο εκδοτικών οίκων θα αντιπροσώπευε περίπου το 50% του συνόλου των εμπορικών βιβλίων που κυκλοφορούν, δημιουργώντας μια τεράστια ανισορροπία στον εκδοτικό κλάδο των ΗΠΑ. Οι μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι από πέντε θα μειωθούν σε μόλις τέσσερις, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τον ανταγωνισμό σε ένα ήδη ισχνό ανταγωνιστικό περιβάλλον. Για τους συγγραφείς, αυτό θα σήμαινε ότι θα υπήρχαν λιγότεροι υποψήφιοι ανταγωνιστές εκδότες να διεκδικήσουν τα χειρόγραφά τους. Γεγονός που αναπόφευκτα θα μείωνε τις προκαταβολές που εισπράττουν ως κίνητρο για να διοχετεύσουν τον χρόνο τους συνεχίζοντας την ποιοτική συγγραφή νέων έργων». Οι αμερικανοί λογοτέχνες σημειώνουν πως αυτή η συγχώνευση συρρικνώνει τον ανταγωνισμό και ανάμεσα στους πράκτορες και τους συγγραφείς να διαπραγματευτούν για καλύτερες συμφωνίες. «Η ιστορία των εκδοτικών συγχωνεύσεων μας έχει διδάξει επίσης ότι οι συγγραφείς πλήττονται και από τις περαιτέρω συνέπειες που προκαλούν τέτοιου είδους αλλαγές στην εκδοτική διαδικασία. Ακολουθούν απολύσεις στη συντακτική ομάδα, ακύρωση συμβάσεων, μείωση της ποικιλομορφίας μεταξύ των συγγραφέων και των ιδεών, ενώ προτείνεται μια πιο συντηρητική προσέγγιση στις επιλογές έκδοσης νέων συγγραφέων και των έργων τους για να μην υπάρχουν ρίσκα».
Η ένωση συγγραφέων καλεί το υπουργείο Δικαιοσύνης να αμφισβητήσει την επικείμενη αγορά και να αρνηθεί να επιτρέψει την περαιτέρω ενοποίηση της εκδοτικής βιομηχανίας στις ΗΠΑ και τη δημιουργία ενός εκδοτικού κολοσσού που θα ήλεγχε το 70% της παραγωγής. Κι όμως, δεν είναι η συγχώνευση του Simon & Schuster στον οίκο Penguin Random House ο σοβαρότερος κίνδυνος. Κατά την άποψη του Φράνκλιν Φόερ στο περιοδικό «Atlantic», αν είναι σωστή η ανησυχία για μια συγχωνευμένη εταιρεία που θα εκδίδει περίπου το 33% των νέων βιβλίων, τότε σίγουρα είναι επείγον να εξετάσουμε το γεγονός ότι η Amazon πουλά ήδη το 49% από αυτά: «Η Amazon έχει εκμεταλλευτεί την κρίση του 2020, καθώς η κατάρρευση του λιανικού εμπορίου λόγω της πανδημίας οδήγησε στην περαιτέρω εδραίωσή της και στη δημιουργία μιας επιχείρησης που ορίζει το μέλλον σχεδόν κάθε βιομηχανίας... Δεν διακυβεύεται τίποτα λιγότερο από την επιβίωση του ανταγωνιστικού καπιταλισμού».
