Μια ιστορία για την Ιστορία Τέχνης

«Το αβαείο του Ντόμπεραν, στο Μέκλενμπουργκ του γερμανικού Βορρά, όχι μακριά από τη Βαλτική, είναι μία από τις καλύτερες διατηρημένες εκκλησίες των Κιστερκιανών, ένα κτίσμα της γοτθικής τεχνοτροπίας, διακοσμημένο ακόμη με την πρωτότυπη Αγία Τράπεζα του 14ου αιώνα, τάφους, στασίδια για τη χορωδία, κρύπτη για το Δισκοπότηρο και ένα ρολόι ηλίου. Στο τέμπλο της Σταύρωσης… υπάρχουν εικόνες αντικριστά σε δύο πλευρές. Ο Χριστός με τους μαθητές που κοιμούνται στον Κήπο της Γεθσημανή, στο Ορος των Ελαιών. Ο Χριστός έχει γονατίσει: απευθύνει την προσευχή του σε ένα Δισκοπότηρο στο βουνό. Αλλά η σκηνή δίπλα σε αυτήν είναι ένα αίνιγμα. Κι εδώ υπάρχει μια ανθρώπινη φιγούρα που προσεύχεται σε βουνό, συνοδευόμενη από άλλες μικρότερες. Ο επισκέπτης δεν μπορεί να τις αναγνωρίσει. Εάν ένας ιστορικός τέχνης στεκόταν δίπλα σας, θα μαθαίνατε ότι η εικόνα δείχνει ένα επεισόδιο από την Παλαιά Διαθήκη, την ανάβαση του Προφήτη Ηλία στο όρος Καρμήλ…». Ετσι ξεκινά η νέα εξαντλητική «Ιστορία της Ιστορίας της Τέχνης», που υπογράφει ο Κρίστοφερ Γουντ για λογαριασμό του Princeton University Press. Μια εξιστόρηση, δηλαδή, για το πώς αναπτύχθηκε η μελέτη της Τέχνης από τον ύστερο Μεσαίωνα ως την εμφάνιση του καινοτόμου ερευνητικού κλάδου. Η διαδρομή ξεκινά από την περίοδο 800 – 1400 μ.Χ. (την «προϊστορία», με μια διασταλτική ερμηνεία) για να φτάσει γρήγορα στους πρωτοπόρους χρονικογράφους της Αναγέννησης Λορέντσο Γκιμπέρτι και Τζιόρτζιο Βασάρι. Από εκεί θα περάσει στους ιστορικούς του Ρομαντισμού και τον σχετικισμό του 19ου αιώνα (όταν η ιστορία της τέχνης θαύμαζε την τέχνη όλων των κοινωνιών ως τεκμήριο της εποχής της), για να καταλήξει στους μεγάλους θεωρητικούς της σύγχρονης περιόδου: Γιάκομπ Μπούρκχαρντ, Αμπι Βάρμπουργκ, Χάινριχ Βούλφλιν, Ερβιν Πανόφσκι, Μάγιερ Σαπίρο και Ερνστ Γκόμπριχ.