Υπάρχουν δύο τρόποι να αξιολογήσει κανείς την πρώτη έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μετά το τέλος του προγράμματος. Ο ένας είναι να απαξιώσει τον οργανισμό ως νεοφιλελεύθερο, ανάλγητο κ.λπ. Είναι ο δρόμος της εύκολης καταγγελίας. Ο άλλος είναι να λάβει σοβαρά υπόψη του τις προειδοποιήσεις των συντακτών της έκθεσης. Αυτός είναι ο δρόμος της υπευθυνότητας.

Η κυβέρνηση δεν έχει την πολυτέλεια της επιλογής. Ο δρόμος που οφείλει να ακολουθήσει είναι αυτός της υπευθυνότητας, όσο ισχυρός και αν είναι ο εθισμός της στον λαϊκισμό. Δεν χρειάζεται εξάλλου η έκθεση του ΔΝΤ για να αντιληφθεί κανείς ότι ο εφησυχασμός ή, ακόμη χειρότερα, η αλόγιστη επιστροφή σε πρακτικές του παρελθόντος, θα μπορούσαν να αποβούν μοιραία. Ούτε χρειάζεται η έκθεση για να μάθει πως μια δικαστική απόφαση για τα αναδρομικά θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό.

Η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου λειτουργεί ως υπενθύμιση μιας πραγματικότητας που βιώνουν στο πετσί τους οι έλληνες πολίτες. Η κυβέρνηση επιμένει να εξωραΐζει αυτήν την πραγματικότητα για προφανείς λόγους. Ο εξωραϊσμός όμως έχει κοστίσει πολύ ακριβά. Κόστισε ήδη μία φορά ένα τρίτο Μνημόνιο. Θα ήταν ολέθριο να κοστίσει άλλη μία με ακόμη ένα δυσβάσταχτο πρόγραμμα το βάρος του οποίου θα κληθούν να σηκώσουν και πάλι οι πολίτες. Αυτοί που μένουν πάντα εδώ, ενώ οι κυβερνήσεις έρχονται και παρέρχονται.