Η Χαμάς εξέφρασε την πρόθεσή της να καταλήξει σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου που μαίνεται εδώ και δύο χρόνια στη Λωρίδα της Γάζας, προτείνοντας «άμεση» ανταλλαγή ομήρων με αιχμαλώτους με το Ισραήλ. Η δήλωση αυτή έρχεται λίγο πριν από την έναρξη των έμμεσων διαπραγματεύσεων που πραγματοποιούνται σήμερα στην Αίγυπτο.
Η πρωτοβουλία ακολουθεί την παρουσίαση σχεδίου για την αποκατάσταση της ειρήνης στον παλαιστινιακό θύλακα, ο οποίος έχει υποστεί τεράστιες καταστροφές από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ο Ντόναλντ Τραμπ, επανερχόμενος στο ζήτημα, κάλεσε τους διαπραγματευτές να «προχωρήσουν γρήγορα» στις συνομιλίες που διεξάγονται στο Σαρμ ελ Σέιχ, παραμονή της δεύτερης επετείου της επίθεσης.
«Μου λένε ότι η πρώτη φάση αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτή την εβδομάδα», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος απέστειλε στην Αίγυπτο τον ειδικό απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ. Εξέφρασε την ελπίδα ότι η αποστολή τους θα οδηγήσει στην οριστικοποίηση συμφωνίας, κάνοντας λόγο για «πολύ θετικές συνομιλίες» με τη Χαμάς και χώρες της περιοχής. Παράλληλα, προειδοποίησε μέσω Truth Social ότι, αν δεν υπάρξει συμφωνία, θα ακολουθήσει «μαζική αιματοχυσία».
Το αμερικανικό σχέδιο που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση των ομήρων εντός 72 ωρών, σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα και αφοπλισμό της Χαμάς. Ωστόσο, η οργάνωση δεν αναφέρθηκε στο ζήτημα του αφοπλισμού, επιμένοντας στην «πλήρη ισραηλινή απόσυρση» και στη συμμετοχή της σε κάθε συζήτηση για το μέλλον της περιοχής.
Το σχέδιο αποκλείει ρητά κάθε ρόλο της Χαμάς στη διακυβέρνηση της Γάζας και προβλέπει την εξορία των μαχητών της.
Έμμεσες διαπραγματεύσεις στο Σαρμ ελ Σέιχ
«Η Χαμάς θέλει να κλειστεί συμφωνία για να τερματιστεί ο πόλεμος και να αρχίσει αμέσως ανταλλαγή αιχμαλώτων», δήλωσε στέλεχος της οργάνωσης στο AFP. Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της, Χαλίλ αλ Χάγια, έφθασε στην Αίγυπτο επικεφαλής αντιπροσωπείας που θα συμμετάσχει σε έμμεσες συνομιλίες με το Ισραήλ για τους μηχανισμούς κατάπαυσης του πυρός, αποχώρησης των στρατευμάτων και ανταλλαγής αιχμαλώτων.
Οι συνομιλίες στο Σαρμ ελ Σέιχ αποτελούν τις πρώτες στις οποίες συμμετέχει ο Χάγια μετά την ισραηλινή επίθεση στη Ντόχα, όπου είχαν στοχοποιηθεί ηγετικά στελέχη της Χαμάς. Η ισραηλινή αντιπροσωπεία αναμένεται να αναχωρήσει για την Αίγυπτο αργότερα σήμερα, σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Ο Νετανιάχου δηλώνει ότι στηρίζει το σχέδιο Τραμπ, αλλά επιμένει πως ο ισραηλινός στρατός θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Γάζας, το οποίο, σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, ελέγχεται κατά περίπου 75%. Ο Τραμπ ανέφερε ότι το Ισραήλ έχει αποδεχθεί μια πρώτη «γραμμή απόσυρσης» 1,5 έως 3,5 χιλιομέτρων από το εσωτερικό της Γάζας, προσθέτοντας πως, αν υπάρξει συναίνεση της Χαμάς, η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί άμεσα σε ισχύ.
Ανησυχία για νέα κλιμάκωση
Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, «θα ξαναρχίσουμε τη μάχη», προειδοποίησε ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου του Ισραήλ, Εγιάλ Ζαμίρ. Ο ισραηλινός στρατός συνέχισε χθες τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, με την πολιτική προστασία να κάνει λόγο για τουλάχιστον 20 νεκρούς.
Η Χαμάς ζήτησε μέσω των μεσολαβητών «να τερματίσει το Ισραήλ κάθε στρατιωτική επιχείρηση, να σταματήσει τις αεροπορικές δραστηριότητες και να αποσυρθεί από το εσωτερικό της πόλης της Γάζας». Σε αντάλλαγμα, το κίνημα και οι παρατάξεις της αντίστασης θα σταματήσουν τις στρατιωτικές τους ενέργειες. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ανέφερε ότι, σε περίπτωση συμφωνίας, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί θα «σταματήσουν».
Βαρύς απολογισμός
Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στοίχισε τη ζωή σε 1.219 ανθρώπους στην ισραηλινή πλευρά, κυρίως αμάχους, σύμφωνα με στοιχεία του Γαλλικού Πρακτορείου. Από τους 251 απαχθέντες, 47 εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα, εκ των οποίων 25 έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.
Από την πλευρά της Γάζας, οι ισραηλινές επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 67.139 ανθρώπων, στην πλειονότητά τους αμάχων, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, στοιχεία που θεωρεί αξιόπιστα ο ΟΗΕ. Ο Οργανισμός έχει κηρύξει κατάσταση λιμού στη Γάζα, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές του καταγγέλλουν το Ισραήλ για γενοκτονία — κατηγορία που η ισραηλινή κυβέρνηση απορρίπτει κατηγορηματικά.
