Οι ταινίες χαμηλής ή μεσαίας εισπρακτικής επιτυχίας κυριάρχησαν στο ευρωπαϊκό box office για το 2022, όπως υποστηρίζει έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Οπτικοακουστικό Παρατηρητήριο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσαν οι άνθρωποι του οργανισμού, που αποτελεί κομμάτι του Συμβουλίου της Ευρώπης, το 96% των ταινιών που κυκλοφόρησαν το 2022 στις ευρωπαϊκές κινηματογραφικές αίθουσες ήταν παραγωγές χαμηλής εισπρακτικής επιτυχίας, με το 68% εξ αυτών να προέρχεται από τη Γηραιά Ηπειρο. Αντίθετα, οι παραγωγές που είχαν τα μεγαλύτερα εμπορικά κέρδη αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% της αγοράς και τα blockbusters το 0,56%. Μένοντας στον αριθμό των εισιτηρίων που έκοψαν οι διάφορες ταινίες, τα blockbusters ευθύνονται για το 38% των συνολικών εισιτηρίων που κόπηκαν στην Ευρώπη.

Αν και η ευρωπαϊκή κινηματογραφική αγορά είναι αρκετά ανοιχτή, δίνοντας τη δυνατότητα σε χιλιάδες ταινίες κάθε χρόνο να κυκλοφορήσουν στις αίθουσες, ως τα εισιτήρια που αυτές κόβουν παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση μεταξύ των πιο εμπορικών παραγωγών. Μέσα στο 2022 έκαναν πρεμιέρα συνολικά 12.000 ταινίες, ωστόσο το 95% εξ αυτών έκοψε λιγότερα από 100.000 εισιτήρια σε όλη την Ευρώπη και 8.100 ταινίες έκοψαν λιγότερα από 1.000 εισιτήρια. Στον αντίποδα, λιγότερα από 100 φιλμ κατάφεραν να ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο εισιτήρια σε όλη την Ευρώπη την ίδια χρονιά, στοιχείο που μπορεί να χαρακτηριστεί ως συνέπεια της πανδημίας, τη στιγμή που οι αντίστοιχες εμπορικές παραγωγές μεταξύ 2010 και 2019 ήταν τουλάχιστον 169 κατά μέσο όρο τη χρονιά.

Kυριαρχούν οι ευρωπαϊκές ταινίες

Βάζοντας στην εξίσωση την καταγωγή των ταινιών, παρατηρείται ότι στην αγορά της Ευρωπαϊκής Eνωσης κυριαρχούν οι ευρωπαϊκές ταινίες μια και αντιπροσωπεύουν το 68% των παραγωγών. Αμερικανική βούλα είχε το 19% των ταινιών που κυκλοφόρησαν στην Ευρώπη (2.265 φιλμ) και το 13% προήλθε από άλλα μέρη του κόσμου (1.500 ταινίες). Η σύνθεση, ωστόσο, είναι σχεδόν αντίστροφη όσον αφορά την κατανομή του συνόλου των εισπράξεων. Οι αμερικανικές ταινίες αντιπροσώπευαν το 2022 το 63% των εισπράξεων των κινηματογράφων, έχοντας μεγάλη διαφορά από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές, οι οποίες έμειναν στο 30%.

Συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, η έρευνα αφήνει να φανεί ότι το 2022 παρατηρήθηκε μια αύξηση στον αριθμό των ταινιών χαμηλής εισπρακτικότητας από την Ευρώπη που αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερο μερίδιο της κινηματογραφικής προσφοράς ενώ υπήρξαν αναλογικά λιγότερες αμερικανικές ταινίες. Εξαίρεση βέβαια στον συγκεκριμένο κανόνα είναι τα blockbusters τα οποία έχουν κομβική σημασία για την αγορά. Το ευρωπαϊκό box office δείχνει να είναι πολύ εξαρτημένο από τις μεγάλες παραγωγές του Χόλιγουντ αφού ευθύνονται για το 32% των συνολικών εισπράξεων του 2022, αριθμό σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 24% που αποτέλεσε τον μέσο όρο για τις χρονιές από το 2010 έως το 2019. Το συγκεκριμένο είδος ταινιών έχει διαφορετική επίδραση στις εθνικές κινηματογραφικές αγορές της ηπείρου με χώρες όπως η Βρετανία και η Ιρλανδία να μονοπωλούνται από αυτά αποτελώντας το 51% των εισπράξεών τους.

Στη χώρα μας, αντίθετα, τα αμερικανικά blockbusters αποτελούν μόλις το 11% των εισπράξεων αφού οι έλληνες θεατές δείχνουν την προτίμησή τους στα χολιγουντιανά φιλμ, που είναι όμως μεσαίας εισπρακτικής επιτυχίας. Οι συγκεκριμένες ταινίες αποτελούν το 34% των εισπράξεων των ελληνικών κινηματογράφων, ένα ποσοστό που φέρνει την Ελλάδα στη δεύτερη θέση της σχετικής κατάταξης στην Ευρώπη των 27. Από τα εισιτήρια που κόπηκαν στους ελληνικούς κινηματογράφους, μόλις το 27% ήταν για ταινίες που ήταν παραγωγές της χώρας μας, στοιχείο που διαφοροποιεί την Ελλάδα από τα υπόλοιπα κράτη της Ενωσης που συνηθίζουν να γνωρίζουν μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία για φιλμ με εθνικό ενδιαφέρον.