Ο Τζέσι Ντάρλινγκ είναι ο φετινός νικητής του βραβείου Τέρνερ, το οποίο στους εικαστικούς κύκλους θεωρείται εφάμιλλο του κινηματογραφικού Οσκαρ.

Με διάθεση να στηλιτεύσει την τρέχουσα κατάσταση στη Βρετανία απέναντι στους μετανάστες ο 42χρονος Ντάρλινγκ που έχει γεννηθεί στην Οξφόρδη αλλά ζει στο Βερολίνο δημιούργησε ένα «επιθετικό» εικαστικό περιβάλλον χρησιμοποιώντας ready made υλικά: μεταλλικά κιγκλιδώματα που επιστρατεύει η αστυνομία όταν θέλει να αποκλείσει την κίνηση πεζών και αυτοκινήτων, δίχρωμες ταινίες που επίσης χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό, ακίδες που τοποθετούνται σε εξωτερικούς χώρους για την απομάκρυνση των περιστεριών, τσιμεντένιες κολόνες με τον σιδερένιο οπλισμό τους να αιωρείται, πατερίτσες, δεκάδες ντοσιέ που παραπέμπουν στον αδηφάγο κόσμο της γραφειοκρατίας μαζί με δαντελένια πετσετάκια και κατακερματισμένες πορσελάνινες κούκλες δημιουργώντας ένα σύνολο που μοιάζει έτοιμο να διαλυθεί.

Από τα φαβορί της φετινής διοργάνωσης ο εφευρετικός και με πρωτότυπες ιδέες και αρκετό χιούμορ Ντάρλινγκ, ο οποίος ξεκίνησε τις σπουδές του στον τομέα της τέχνης σε ηλικία 30 ετών, ασχολείται εξίσου με τη γλυπτική, τα σχέδια και τις εγκαταστάσεις. Στα θέματα που τον απασχολούν δε είναι η εξερεύνηση των συνόρων και του αποκλεισμού. Για τη συγκεκριμένη εγκατάσταση, δε, εμπνεύστηκε κατά δήλωσή του από «τις συνέπειες της πολυετούς λιτότητας, του Brexit, της πανδημίας και του εχθρικού περιβάλλοντος που έχει διαμορφωθεί στη Βρετανία εξαιτίας της μεταναστευτικής πολιτικής».

Η κριτική επιτροπή μεταξύ άλλων επαίνεσε την ικανότητα του καλλιτέχνη να χειρίζεται υλικά «με τρόπους που εκφράζουν επιδέξια την ακατάστατη πραγματικότητα της ζωής» και εκθέτουν «την υποφώσκουσα ευθραυστότητα του κόσμου». Επεσήμανε πως η δουλειά του διακρίνεται για «την επικαιρότητα, τον δυναμισμό και την τόλμη με την οποία αντιμετωπίζει τον κόσμο», όπως και το χιούμορ του.

Παλαιστινιακή σημαία

Ο ίδιος κατά την παραλαβή του βραβείου, αφού στηλίτευσε την πολιτική της Μάργκαρετ Θάτσερ να αφαιρέσει την τέχνη από τα σχολικά προγράμματα ως μη οικονομικά βιώσιμη, έβγαλε από την τσέπη του μια παλαιστινιακή σημαία. Οταν ρωτήθηκε για ποιο λόγο προέβη σε αυτή την κίνηση, απάντησε: «Επειδή συμβαίνει μια γενοκτονία και ήθελα να πω κάτι για αυτό στο BBC». Το βραβείο Τέρνερ συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 29.000 ευρώ. Οι άλλοι τρεις υποψήφιοι καλλιτέχνες – οι Ρόρι Πίλγκριμ, Μπάρμπαρα Γουόκερ και Γκισλέν Λoυνγκ – έλαβαν χρηματικό έπαθλο ύψους 12.000 ευρώ ο καθένας.

Η απονομή έγινε στον χώρο όπου παρουσιάζεται η δουλειά όλων των υποψηφίων, από τα τέλη Σεπτεμβρίου: στην πινακοθήκη Towner Eastbourne στο Ανατολικό Σάσεξ της Βρετανίας, που φέτος γιορτάζει 100 χρόνια από την ίδρυσή της. Η επιλογή του χώρου έγινε στο πλαίσιο της πολιτικής αποκέντρωσης που έχει υιοθετήσει ο θεσμός τα τελευταία χρόνια και βάσει της οποίας έχει φιλοξενηθεί μεταξύ άλλων στο Λίβερπουλ, τη Γλασκώβη και το Κόβεντρι.

Το βραβείο Τέρνερ θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα παγκοσμίως και απονέμεται σε καλλιτέχνες που είτε κατάγονται από τη Βρετανία και κάνουν διεθνή καριέρα είτε δεν είναι Βρετανοί αλλά κατά κύριο λόγο ζουν και εργάζονται στη χώρα. Ανάμεσα σε εκείνους που έχουν κερδίσει το βραβείο είναι οι γλύπτες Ανίς Καπούρ και Αντονι Γκόρμλεϊ, ο Ντέμιαν Χερστ και ο Στιβ ΜακΚουίν. Του χρόνου θα γιορτάσει τα 40 του χρόνια – ιδρύθηκε το 1984 – και πήρε το όνομά του από τον ριζοσπάστη βρετανό ζωγράφο JMW Turner, με σκοπό να προωθήσει τον δημόσιο διάλογο σχετικά με τις νέες εξελίξεις στη σύγχρονη βρετανική τέχνη.