Η κιθάρα που «έφτιαξε» τους Pink Floyd

Στα χρονικά της ιστορίας του ροκ η μαύρη κιθάρα Fender Stratocaster του Ντέιβιντ Γκίλμορ έχει αποκτήσει ένα επίπεδο φήμης αντίστοιχο με αυτό του ιδιοκτήτη της. Ο κιθαρίστας των Pink Floyd την πρόσφερε σε δημοπρασία των Christie’s για φιλανθρωπικό σκοπό το 2019. Η Black Strat έφτασε τα 3,9 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας τη μία από τις ακριβότερες κιθάρες που έχουν πωληθεί ποτέ σε δημοπρασία.

Ο οίκος Christie’s δημοσίευσε το εκτενές βιογραφικό της. Από όλα τα όργανα της σημαντικής συλλογής του ο Ντέιβιντ Γκίλμορ έδεσε τη μοίρα του με το στάνταρ μοντέλο της μαύρης Stratocaster. Ηταν το κατεξοχήν εργαλείο ερμηνείας και ηχογράφησης, καθώς έχει εμφανιστεί σε κάθε άλμπουμ των Pink Floyd από το 1970 έως το 1983 και σε όλα τα σόλο άλμπουμ του (τέσσερα). Η Black Strat ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της ηχογράφησης του αριστουργηματικού άλμπουμ των Pink Floyd «The Dark Side of the Moon» (1973), καθώς και των επόμενων άλμπουμ «Wish You Were Here» (1975), «Animals» (1977) και «The Wall» (1979). Η μουσική που δημιούργησε ο Γκίλμορ με αυτήν την κιθάρα ακούστηκε από δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο έως τη στιγμή που την πρόσφερε στη δημοπρασία για την κλιματική αλλαγή.

Ο «δεσμός» τους ξεκίνησε τον Μάιο του 1970 στη Νέα Υόρκη, όταν ο Ντέιβιντ Γκίλμορ την αγόρασε για να αντικαταστήσει τη μαύρη Stratocaster με λαιμό από ξύλο τριανταφυλλιάς που είχε αγοράσει έξι εβδομάδες νωρίτερα. Ηταν την περίοδο της τρίτης περιοδείας των Pink Floyd στις ΗΠΑ, και στη Νέα Ορλεάνη τα μέλη του αγγλικού συγκροτήματος διαπίστωσαν ότι τους είχαν κλέψει όλο τους τον εξοπλισμό. Ετσι ο Γκίλμορ πήγε στο Μανχάταν και αγόρασε μια άλλη μαύρη Stratocaster, αυτή τη φορά με λαιμό από σφενδάμι, από το διάσημο μουσικό κατάστημα του Manny Goldrich. «Ηταν μια καθαρά νεοϋορκέζικη εμπειρία. Το είδος των πραγμάτων που εμείς τα Αγγλάκια είχαμε δει σε ταινίες και τέτοια… είναι δύσκολο να περιγράψω, αλλά ήταν ένα υπέροχο μέρος», θα έλεγε σε κάποια από τις μετέπειτα συνεντεύξεις του. Αυτή η δεύτερη μαύρη Stratocaster, η οποία θα γινόταν γνωστή ως Black Strat, έφερε έναν αριθμό πλαισίου που χρονολογούσε την κιθάρα στο 1969.

Στην Πομπηία

Η Black Strat έγινε η βασική του κιθάρα το 1971, συμμετέχοντας στην παγκόσμια περιοδεία «Atom Heart Mother». Οι Pink Floyd διέσχισαν την Ευρώπη, την Ιαπωνία και την Αυστραλία. Ο Γκίλμορ τη χρησιμοποίησε σε όλη τη διάρκεια της μαγικής εμφάνισης του συγκροτήματος σε ένα άδειο αμφιθέατρο στην Πομπηία τον Οκτώβριο του 1971. Στο ντοκιμαντέρ της συναυλίας τους «Pink Floyd: Live at Pompeii» ο κιθαρίστας προβάλλει να παίζει με τις χορδές της άλλοτε συμβατικά ή με μια ατσάλινη στιλπνή μπάρα, έχοντάς τη στην αγκαλιά του καθώς χαμήλωνε τα πόδια του στο έδαφος. Ενώ στο άλμπουμ των Pink Floyd «Meddle» του 1971 τα κιθαριστικά μέρη στην 23 λεπτών ακολουθία «Echoes» θα μείνουν αξέχαστα για τις ηχηρές «φωνές των γλάρων» που ο Γκίλμορ έβγαλε μέσα από την Black Strat του.

Κατά τη διάρκεια των 49 ετών που ο Γκίλμορ είχε στα χέρια του αυτό το μοντέλο, το χρησιμοποιούσε για να δοκιμάζει νέες ιδέες και να πειραματίζεται με διάφορες τροποποιήσεις. Σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Guitarist» τον Μάιο του 2006, ο ίδιος παραδέχτηκε: «Πάντα θεωρούσα ότι αυτή είναι η κιθάρα μου που δεν έχει τίποτα το ιερό. Εχω ανοίξει τρύπες σε αυτήν. Εξακολουθεί να είναι μια καλή κιθάρα».

Με το πέρασμα των χρόνων η Black Strat προσαρμοζόταν στους πειραματισμούς του ιδιοκτήτη της, ακολουθώντας το πνεύμα των καιρών που ο Γκίλμορ οσμιζόταν και απέδιδε με τους ήχους του. Η κιθάρα του εξοπλίστηκε με διάφορα κουμπιά, διακόπτες, εισόδους, ιμάντες και έχει δεχτεί στον λαιμό της έξι διαφορετικές αλλαγές. Ολα αυτά έγιναν σε μια προσπάθεια να επιτευχθούν η δυναμική στην ηχητική ποιότητα και το διαφορετικό παίξιμο που απαιτούσε ο Ντέιβιντ Γκίλμορ, την ψυχεδελική δεκαετία του ’70. «Κάποια στιγμή άνοιξα μια μεγάλη τρύπα για να βάλω ένα από εκείνα τα μεγάλα πράγματα XLR, επειδή ήθελα να έχω τον ήχο να βγαίνει από την κιθάρα, να περνάει μέσα από έναν πίνακα πεντάλ, να επιστρέφει στην κιθάρα και να περνάει πάλι μέσα από ένα κουμπί έντασης… Αυτό δεν κράτησε τρομερά πολύ, οπότε έφτιαξα κάποια πάστα από πριονίδι και κόλλα ξύλου και τη γέμισα ξανά. Η επισκευή είναι ακόμα και σήμερα ορατή στην κιθάρα», λέει στη συνέντευξή του στον Christie’s. Είναι πιθανό οι πειραματισμοί του με XLR να εμφανίστηκαν στο άλμπουμ «Obscured by Clouds» των Pink Floyd το 1972, το οποίο ηχογραφήθηκε στο Παρίσι ως ατμοσφαιρικό soundtrack στην πρώιμα οικολογική ταινία «La Vallée» («Η κοιλάδα») τoυ Μπάρμπερτ Σρέντερ.

Επρεπε όμως να έρθει η ηχογράφηση του «Dark Side of the Moon» στα στούντιο της Abbey Road του Λονδίνου για να γίνει η Black Strat η άλλη πρωταγωνίστρια της ροκ. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1973 και γνώρισε την επιτυχία των κριτικών, την άνοδο στα charts, παραμένοντας στο Billboard για 741 συνεχόμενες εβδομάδες και πουλώντας πάνω από 55 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως μέχρι σήμερα. Ο Γκίλμορ χρησιμοποίησε κατά κύριο λόγο την Black Strat για τα βαθιά κιθαριστικά του σόλο, τα ρυθμικά μέρη και τα γεμίσματα στο άλμπουμ, περιλαμβάνοντας κυρίως το εκπληκτικό σόλο του στο «Time» και τα δύο από τα τρία σόλο στο «Money». Λόγω της μεγάλης επιτυχίας του συγκεκριμένου άλμπουμ οι Pink Floyd άρχισαν να παίζουν σε στάδια και μεγάλες αρένες.

Ο αποχωρισμός

Σε συνέντευξή του στο «Rolling Stone» την εποχή που ανακοινώθηκε η δημοπρασία, το 2019, ο Γκίλμορ υπογράμμισε ότι η πώληση της Black Strat δεν σηματοδοτούσε ένα βήμα προς τη συνταξιοδότηση. Αντίθετα, είπε ότι απλώς έκανε καθαριότητα στο σπίτι του. «Η σύνταξη δεν είναι κάτι δύσκολο και άμεσο μέσα στη ζωή μου», είπε. «Δεν χρειάζεται πραγματικά να αποσυρθώ. Δεν χρειάζεται να πω αυτές τις λέξεις. Δεν χρειάζεται να δηλώσω ότι έχω αποσυρθεί ή κάτι τέτοιο. Αν αποσυρθώ, θα είναι μια ήσυχη, απαρατήρητη διαδικασία κάποια στιγμή. Αλλά δεν είμαι σε αυτή τη στιγμή».

Κι ενώ ο Ντέιβιντ Γκίλμορ εξακολουθεί να περνά τα καλοκαίρια του – ίσως και κάποιους μήνες του χειμώνα – στο σπίτι του στην Υδρα, οι φαν του ήχου του εξακολουθούν να λατρεύουν τη συγκεκριμένη Black Strat που τον ακολούθησε στη μουσική του καριέρα. Η κιθάρα έχει εμφανιστεί σε εξώφυλλα περιοδικών, έγινε ένα πρότυπο μοντέλο μουσικού οργάνου με υπογραφή και ενέπνευσε την πλήρη βιογραφία του κατόχου της. Είδε τη ραγδαία άνοδο ενός από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα της ροκ και συνέβαλε σε μερικά από τα άλμπουμ με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην ιστορία της ροκ. Στα χέρια του Ντέιβιντ Γκίλμορ, αυτή η πιστή πενηντάχρονη μαύρη Stratocaster έχει διοχετεύσει μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες μελωδίες και τα πιο σπινθηροβόλα σόλο όλων των εποχών με έναν μοναδικό ήχο και τόνο που δεν έχουν αντιγραφεί ποτέ, κερδίζοντας δικαίως τη θέση της στην ιστορία του ροκ εν ρολ.