Μπροστά σε νέες προκλήσεις βρίσκονται οι εξαρτώμενες από τον τουρισμό χώρες της νότιας Ευρώπης, με την παραλλαγή Δέλτα του νέου κοροναϊού να δημιουργεί αβεβαιότητα στη βιομηχανία του τουρισμού.

Σε δημοσίευμά τους, οι Financial Times αναφέρουν πως οι χώρες της νότιας Ευρώπης -ανάμεσά τους και η Ελλάδα- αντιμετωπίζουν πλέον το δίλημμα να περιορίσουν τον ξένο τουρισμό ή να ρισκάρουν τη γρήγορη εξάπλωση της παραλλαγής Δέλτα. Την ίδια ώρα, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν για άλλο ένα «χλιαρό» καλοκαίρι.

Χώρες που εξαρτώνται από τον τουρισμό, όπως η Ισπανία, απέρριψαν το αίτημα της Άνγκελα Μέρκελ για συντονισμένη ανταπόκριση της ΕΕ για ταξιδιώτες από χώρες με υψηλά επίπεδα κρουσμάτων που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη παραλλαγή.

Οι οικονομολόγοι, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι οι εξαρτώμενες από τον τουρισμό χώρες πρέπει να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στην πολιτική τους να υποδέχονται τουρίστες από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρωσία, όπου έχει εξαπλωθεί η παραλλαγή, και στον κίνδυνο «απογείωσης» της παραλλαγής Δέλτα στις χώρες τους.

Θυσία

«Η θυσία είναι ήδη εμφανής, με την Ελλάδα και την Ισπανία να λένε ότι είναι ανοιχτές σε όλους, ενώ η εξίσωση κόστους-οφέλους αντιμετωπίζεται σαφώς πολύ διαφορετικά στις χώρες της βόρειας Ευρώπης» σχολιάζει η οικονομολόγος της Capital Economics, Τζέσικα Χίντς.

Αυτή την εβδομάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Μάλτα αυστηροποίησαν τους περιορισμούς για τους τουρίστες του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ η Ιταλία ξεκίνησε να ζητάει από τους ταξιδιώτες του Ηνωμένου Βασιλείου να παραμένουν σε καραντίνα για πέντε ημέρες.

Όμως μετά από την πτώση έως και 80% των εσόδων από τον κλάδο του τουρισμού πέρυσι, οι τουριστικές χώρες επιδιώκουν να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος.

Αποδεικνύοντας την επιθυμία τους να προσελκύσουν τουρίστες, η Ισπανία και η Πορτογαλία τον Μάιο κατήργησαν τους περισσότερους περιορισμούς που προέβλεπαν τεστ και καραντίνα για τις αφίξεις από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Ελλάδα έκανε το ίδιο για αφίξεις εμβολιασμένων τουριστών από 53 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Έκτοτε, τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η Ρωσία κατέγραψαν μεγάλη αύξηση στις λοιμώξεις που οφείλονται στην παραλλαγή «Δέλτα».

Οι προβλέψεις

Οι διανυκτερεύσεις στην ΕΕ μειώθηκαν κατά 55% τον Ιούνιο συγκριτικά με τα επίπεδα προ-πανδημίας, σύμφωνα με την Oxford Economics, η οποία, ωστόσο, προβλέπει ότι η μείωση θα μπορούσε να περιοριστεί σε μόνο 25-15% τον Αύγουστο. Οι αναζητήσεις στη Google για διαμονή στην Ισπανία ανέκαμψαν στα επίπεδα του 2019.

Η McKinsey από την άλλη δεν είναι τόσο αισιόδοξη. Προβλέπει ότι τα συνολικά τουριστικά έσοδα στην Ισπανία και την Πορτογαλία θα είναι τα μισά από τα επίπεδα πριν από την πανδημία φέτος και θα ανακάμψουν πλήρως έως το 2024.

Οι χώρες που εξαρτώνται από τον τουρισμό θέλουν επίσης να φιλοξενήσουν τουρίστες εκτός ΕΕ, κυρίως από τη Βρετανία που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη για τη χώρα μας και την κύρια πηγή τουριστών για την Ισπανία.

Η μόνη σιγουριά και για φέτος είναι ότι η κατάσταση μεταβάλλεται συνεχώς. Ενδεικτική είναι η τουριστική σχέση Βρετανίας – Ισπανίας η οποία ενισχύθηκε με την ανανέωση της ταξιδιωτικής λίστας της πρώτης συμπεριλαμβάνοντας στους «πράσινους» προορισμούς τις Βαλεαρίδες Νήσους. Αργότερα όμως ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ επανέφερε τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς για τους Βρετανούς τουρίστες, απαιτώντας τους να είναι πλήρως εμβολιασμένοι ή να επιδεικνύουν αρνητικό τεστ PCR. Η κίνηση έπληξε τις τιμές των μετοχών των αεροπορικών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης της Ryanair και της easyJet.

Παράλληλα, οι μολύνσεις στις Βαλεαρίδες Νήσους έχουν ήδη αυξηθεί από τότε που χιλιάδες Ισπανοί μαθητές ταξίδεψαν εκεί για να γιορτάσουν το τέλος των εξετάσεων πριν από δύο εβδομάδες. Τουλάχιστον 850 από αυτούς έχουν εντοπιστεί θετικοί στον Covid-19.

Η αβεβαιότητα αυτή θα αποτρέψει πολλούς στο Ηνωμένο Βασίλειο από το να ταξιδέψουν αυτό το καλοκαίρι, εκτιμάει ο διευθύνων σύμβουλος της European Tour Operators Association, Τομ Τζένκινς «Η αστάθεια τόσο από την άποψη του επιδημιολογικού όσο και του πολιτικού κινδύνου σημαίνει ότι κάθε κράτηση είναι αβέβαιη».

Η αστάθεια και οι αλλαγές

Ένα παράδειγμα για το πόσο γρήγορα μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα ήρθε μετά την άρση των περιορισμών για τους Βρετανούς τουρίστες από την Πορτογαλία στις 17 Μαΐου λίγο πριν η βρετανική κυβέρνηση προσθέσει τη χώρα στη «πράσινη λίστα» της.  Τρεις εβδομάδες μετά, το Ηνωμένο Βασίλειο απέσυρε την Πορτογαλία από τη λίστα, αναγκάζοντας πολλούς τουρίστες να επιστρέψουν νωρίς για να αποφύγουν την καραντίνα. Έκτοτε, μια αύξηση των λοιμώξεων έδωσε στην Πορτογαλία ένα από τα υψηλότερα επίπεδα Covid-19 της Ευρώπης, ωθώντας την να επιβάλει απαγορεύσεις το Σαββατοκύριακο στα ταξίδια από και προς τη Λισαβόνα.

Μια εβδομάδα αργότερα, η Πορτογαλία δέχτηκε άλλο ένα «χτύπημα», από τη Γερμανία αυτή τη φορά, η οποία πρόσθεσε τη χώρα στη λίστα με τις «χώρες παραλλαγής κοροναϊού». Πλέον μόνο άτομα με τη γερμανική υπηκοότητα ή μόνιμοι κάτοικοι Γερμανίας επιτρέπεται να εισέλθουν στη χώρα και είναι υποχρεωμένοι να παραμείνουν επί 14 ημέρες σε καραντίνα, ανεξαρτήτως του εάν είναι πλήρως εμβολιασμένοι ή έχουν νοσήσει και θεραπευτεί από τον Covid-19.

Όπως ανέφερε η Γερμανική Ταξιδιωτική Ένωση (DRV), στην Πορτογαλία βρίσκονταν τις τελευταίες ημέρες περίπου 1.000 Γερμανοί τουρίστες. Η Γερμανία χαρακτηρίζει πλέον 16 χώρες ως «περιοχές παραλλαγών». Εκτός από την Πορτογαλία, τη Ρωσία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι υπόλοιπες χώρες βρίσκονται στην Αφρική, στην Ασία και στη Λατινική Αμερική.

Η Πορτογαλία έχει πλέον επιβάλει παρόμοιους κανόνες καραντίνας για αφίξεις που δεν έχουν εμβολιαστεί από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Μέρκελ είχε δηλώσει σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη εβδομάδα ότι «έχουμε μια κατάσταση στην Πορτογαλία που ίσως θα μπορούσε να αποφευχθεί» εάν οι χώρες της ΕΕ είχαν υιοθετήσει μια ομοιόμορφη προσέγγιση για τους ταξιδιώτες από περιοχές υψηλότερου κινδύνου. Λίγες μέρες αργότερα, η Μάλτα ανακοίνωσε ότι θα δεχόταν μόνο πλήρως εμβολιασμένους ταξιδιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Παράλληλα η καγκελάριος της Γερμανίας άσκησε κριτική στην Ελλάδα για την πολιτική της να υποδέχεται επισκέπτες που εμβολιάστηκαν με κινεζικά και ρωσικά εμβόλια που δεν έχουν εγκριθεί από τις αρχές της ΕΕ με τη χώρα μας να ανακοινώνει αυτή την εβδομάδα ότι απαιτεί αρνητικό τεστ από όλους τους επιβάτες που έφτασαν από τη Ρωσία, ακόμα κι αν έχουν εμβολιαστεί.

Σύμφωνα με τους οικονομολόγους,  το πρόγραμμα εμβολιασμού της ΕΕ είναι ένας αγώνας για να σώσει την τουριστική περίοδο της περιοχής από την παραλλαγή Δέλτα. «Η καλύτερη απάντηση σε αυτήν την απειλή είναι η επιτάχυνση της εκστρατείας εμβολιασμού» σχολίασε ο Ραφαέλ Ντομνεχ της ισπανικής τράπεζας BBVA.