Αναζήτηση
Από το κακό στο χειρότερο δείχνουν να οδεύουν οι σχέσεις Ουάσιγκτον – Αγκυρας, με αφορμή την συνεχιζόμενη κράτηση του αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον από την Τουρκία και φόντο την οικονομική κρίση στην οποία βυθίζει τη χώρα ο κατήφορος της τουρκικής λίρας, με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να ανταλλάσσουν απειλές υπό μορφή προειδοποιήσεων…
Ωστόσο κατά πόσο ένας πάστορας μπορεί να οδηγήσει σε κρίση τις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας και ποια είναι τα βαθύτερα αίτια της έντασης; Μήπως τελικά η τουρκική κυβέρνηση αξιοποιεί την κρίση με τις ΗΠΑ, για να καλύψει τις ευθύνες της σε μία προδιαγεγραμμένη κρίση;
Την Παρασκευή η Τουρκία έδωσε για ακόμα μία φορά αρνητική απάντηση στο αίτημα απελευθέρωσης του αμερικανού πάστορα, καθώς το δευτεροβάθμιο δικαστήριο στη Σμύρνη επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση που είχε ήδη εντείνει την διπλωματική κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών, απορρίπτοντας την προσφυγή του πάστορα για άρση των περιοριστικών όρων εξόδου απ’ τη χώρα.
Μία απόφαση η οποία ελήφθη εν μέσω των τελευταίων απειλών για πρόσθετες κυρώσεις κατά της Τουρκίας, που εξαπέλυσαν την Πέμπτη οι ΗΠΑ σε περίπτωση που δεν απελευθερωθεί άμεσα ο Μπράνσον.
Ο Ντ. Τραμπ σε δηλώσεις του την Παρασκευή προειδοποίησε σήμερα ότι η χώρα του δεν θα αποδεχτεί την κράτηση του Μπράνσον «χωρίς να κάνει τίποτα». «Θα έπρεπε να μας τον έχουν δώσει πίσω εδώ και πολύ καιρό και η Τουρκία, κατά την άποψή μου, ενήργησε πολύ, πολύ άσχημα» είπε ο Τραμπ μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. «Επομένως, δεν έχουμε δει ακόμη το τέλος αυτής της ιστορίας. Δεν πρόκειται να το δεχτούμε χωρίς να κάνουμε τίποτα».
Σύμφωνα με τον αμερικανό πρόεδρο μάλιστα η Τουρκία αποτελεί «πρόβλημα εδώ και πολύ καιρό» ενώ όπως είπε «δεν ενήργησε ως φίλος», διαμηνύοντας πως «δεν μπορούν να παίρνουν τους ανθρώπους μας».
Ο Τραμπ αποκάλεσε τον Μπράνσον «μεγάλο πατριώτη όμηρο», σημειώνοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να πληρώσουν «για την απελευθέρωση ενός αθώου ανθρώπου».
Ανταλλαγή απειλών
Ο αμερικανός πρόεδρος δεν δίστασε να απειλήσει την Τουρκία και με «διακοπή σχέσεων».
Την ίδια στιγμή η Άγκυρα δεν έμεινε με στραυρωμένα τα χέρια. Μπορεί ο τούρκος ΥΠΕΞ να προσπαθούσε να ρίξει τους τόνους λέγοντας ότι η χώρα του δεν επιθυμεί προβλήματα με τις ΗΠΑ σημειώνοντας ότι «Μπορούμε να επιλύσουμε πολύ εύκολα τα θέματα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά όχι με την τρέχουσα προσέγγιση», ωστόσο η απειλή για κυρώσεις από τον Ντ. Τραμπ δεν έμεινε αναπάντητη.
Την Παρασκευή η υπουργός Εμπορίου της Τουρκίας Ρουχσάρ Πεκτζάν τόνισε: «Απαντήσαμε (στις αμερικανικές κυρώσεις) σύμφωνα με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε».
Τα αίτια τις σύγκρουσης
Η σύγκρουση Τουρκίας – ΗΠΑ δείχνει να προσωποποιείται στον Αντριου Μπράνσον, έναν πάστορα που ζει στην Τουρκία περισσότερο από δύο δεκαετίες και κατηγορείται από την Αγκυρα για βοήθεια στο αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016 εναντίον του Ρ. Ερντογάν.
Ωστόσο τα αίτια μάλλον δεν εξαντλούνται στον πάστορα. Η Τουρκία ενισχύει τη «λυκοφιλία» της με τη Ρωσία, οι ΗΠΑ εδώ και χρόνια και ιδιαίτερα μετά το 2016 αρνούνται να παραδώσουν στην Τουρκία τον Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος θεωρείται ο εμπνευστής του αποτυχημένου πραξικοπήματος και της προσπάθειεας αποσταθεροποίησης της εξουσίας του Ρ. Ερντογάν, παγώνουν την πώληση των F-35 στην Άγκυρα, ενώ την ίδια στιγμή απαιτούν την ακύρωση της αγοράς από την Τουρκία των S-400 από τη Ρωσία.
Παράλληλα παρατηρείται όξυνση των ενεργειακών ανταγωνισμών, με αιχμή και την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ η Συρία παραμένει μήλον τις έριδος, μεταξύ «Ανατολής και Δύσης».
Η σύγκρουση ΗΠΑ – Τουρκίας απειλεί με κρίση και το ΝΑΤΟ, με την Αγκυρα, την άλλοτε στρατηγική σύμμαχο της Ουάσιγκτον να πέφτει σε δυσμένεια.
Σε αυτό το σκηνικό η οικονομία της Τουρκίας, κινδυνεύει με πλήρη κατάρρευση, καθώς η λίρα χάνει την αξία της σε έναν κατήφορο που δείχνει να μην έχει επιστροφή. Το οικονομικό θαύμα του Ερντογάν αποδεικνύεται φούσκα και απειλεί τη σαθρή ανάπτυξη στην οποία στηρίχθηκε η χώρα επί σειρά ετών.
Υποβάθμιση
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι οίκοι αξιολόγησης Standard & Poor’s και Moody’s υποβάθμισαν την Παρασκευή το αξιόχρεο της Τουρκίας, επικαλούμενοι την αστάθεια της λίρας και προβλέποντας ύφεση στην οικονομία της χώρας για το επόμενο έτος.
Ο οίκος Standard & Poor»s έριξε την Τουρία κατά μία βαθμίδα, στο B+ από το BB-, διατηρώντας «σταθερή» την προοπτική της. Η υποβάθμιση αυτή, σημειώνει στην ανάλυσή του, αντικατοπτρίζει τις εκτιμήσεις των αναλυτών για επικείμενη ύφεση τον επόμενο χρόνο αλλά και την πρόβλεψη ότι ο πληθωρισμός θα αγγίξει το 22% τους επόμενους τέσσερις μήνες. Η αποδυνάμωση της λίρας ασκεί πιέσεις στον χρεωμένο τομέα των επιχειρήσεων και έχει σημαντικά αυξήσει τον χρηματοδοτικό κίνδυνο για τις τουρκικές τράπεζες, προσθέτει ο οίκος.
Ο Moody»s, από την πλευρά του, υποβάθμισε το αξιόχρεο της Τουρκίας στο Ba3, από Ba2 και ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι θεωρεί πλέον την προοπτική της «αρνητική». Ο οίκος επισημαίνει επίσης τις εντεινόμενες ανησυχίες για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας αλλά και την έλλειψη ενός σαφούς και αξιόπιστου σχεδίου για την αντιμετώπιση των αιτιών της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, παρά τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κρίση της λίρας χτυπά και την κατεχόμενη Κύπρο, καθώς το ψευδοκράτος χρησιμοποιεί το τουρκικό νόμισμα και η οικονομία του είναι σε άμεση συνάρτηση με την Αγκυρα…
Ερντογάν: Σας προκαλούμε
Ο Ρ. Ερντογάν επέλεξε να απαντήσει στην υποβάθμιση με νέο γύρο απειλών από το βήμα του συνεδρίου του κόμματος του ΑΚΡ. «Σήμερα κάποιοι άνθρωποι προσπαθούν να μας απειλήσουν μέσω της οικονομίας, μέσω των επιτοκίων, του συναλλάγματος, των επενδύσεων και του πληθωρισμού» είπε ο τούρκος πρόεδρος και πρόσθεσε: «Εμείς τους λέμε: είδαμε τα παιχνίδια σας και σας προκαλούμε».
«Δεν παραδοθήκαμε και δεν θα παραδοθούμε σε εκείνους που συμπεριφέρονται σαν στρατηγικοί εταίροι αλλά μας καθιστούν στρατηγικό στόχο», σημείωσε ο Ερντογάν, αναφερόμενος στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Μπράνσον μανδύας για την κρίση
Με τη Τουρκία στο χείλος της καταστροφής, τούρκοι και τουρκοκύπριοι πανεπιστημιακοί, υπογραμμίζουν σε δημόσιες τοποθετήσεις τους ότι η αιτία της οικονομικής κρίσης που ζει η Τουρκία δεν είναι ο πάστορας Μπράνσον. Αντίθετα όπως επισημαίνουν η τουρκική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την «κρίση Μπράνσον» για να καλύψει τα πραγματικά αίτια της οικονομικής κρίσης, προς την οποία ήταν ξεκάθαρο ότι βάδιζε η Τουρκία εδώ και αρκετό διάστημα, για όποιον ήθελε να δει τα σημάδια. Τονίζουν δε ότι αυτός ήταν και πραγματικός λόγος που ο Ερντογαν έκανε πρόωρες εκλογές…
Διαβάστε επίσης
Ερντογάν προς ΗΠΑ: Δεν παραδινόμαστε σε όσους μας καθιστούν στρατηγικό στόχο
Χαστούκι Τραμπ στον Ερντογάν: Ερχονται κι άλλες κυρώσεις για τον πάστορα
Στον γκρεμό σπρώχνουν την Τουρκία οι οίκοι αξιολόγησης
Guardian: Ο αλαζόνας Ερντογάν δεν έμαθε τη νέμεση των αρχαίων Ελλήνων
