Πάγιο αίτημα της Αριστεράς για δεκαετίες: «Εξω οι βάσεις του θανάτου». Οι βάσεις τελικά έμειναν –αλλά παρέμεινε η τάση της απώθησης κάθε αμερικανικού «δακτύλου». Δεν εξηγείται αλλιώς αυτό που συμβαίνει με τις ξένες παραγωγές. Ας ξεκινήσω όμως από το κεντρικό μας θέμα: Τον περασμένο Μάιο, η εταιρεία Universal έκανε τις πρώτες ανακοινώσεις για το πολυαναμενόμενο σίκουελ του «Mamma Mia!». Μάθαμε λοιπόν πως οι Μέριλ Στριπ, Κόλιν Φερθ και Πιρς Μπρόσναν επιστρέφουν στα πλατό, ενώ τα γυρίσματα θα γίνονταν, ξανά, στη Σκόπελο. Και για να διαρρεύσουν στον διεθνή Τύπο τέτοιες πληροφορίες, σημαίνει πως υπήρξε όντως πρόθεση από μεριάς των παραγωγών.

Ε, όλα αυτά ξεχάστηκαν πολύ σύντομα: Στο τέλος οι παραγωγοί επέλεξαν την Κροατία. Αμέσως ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός γράφει μια επιστολή στην υπουργό Τουρισμού, χαρακτηρίζοντας το γεγονός «πλήγμα στον τουρισμό της Θεσσαλίας και της χώρας γενικότερα». Στη συνέχεια, το γραφείο Τύπου του υπουργείου Τουρισμού εκδίδει τη δική του ανακοίνωση, τονίζοντας πως «το υπουργείο Τουρισμού δεν είναι αρμόδιο» και πως «κατόπιν επικοινωνίας με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, στο οποίο ανήκει το Hellenic Film Commission και εποπτεύεται από το υπουργείο Πολιτισμού, επιβεβαιώθηκε ότι ουδέποτε είχε γίνει οποιαδήποτε προσέγγιση ή επικοινωνία και ουδέποτε είχε κατατεθεί στον αρμόδιο φορέα οποιοδήποτε αίτημα ή πρόταση σχετική με την εν λόγω ταινία».

Εμείς όμως, που γνωρίζουμε το αλαλούμ που περιμένει κάθε ξένο παραγωγό με φιλοδοξίες γυρισμάτων στην Ελλάδα, έχουμε κάθε λόγο να τους πιστέψουμε. Ποιος άλλωστε θέλει να μπλέξει με την Ελλάδα; Τι εννοώ με αυτό; Μα ήρθαν σε επαφή με τη χώρα οι παραγωγοί του «Jason Bourne» με τον Ματ Ντέιμον; Συμπλοκές στην Αθήνα ήθελε το σενάριο, στην Τενερίφη τις γύρισαν! Είναι ακόμα φρέσκες στ αφτιά μας οι δηλώσεις του σεναριογράφου Ιβαν Σπηλιωτόπουλου που υπέγραψε το 2011 έναν «Ηρακλή» για λογαριασμό της Paramount –ταινία προϋπολογισμού 110 εκατομμυρίων δολαρίων που τελικά γυρίστηκε στην Ουγγαρία: «Είναι πάρα πολύ απλό. Δεν προσελκύουμε. Διώχνουμε! Συζητήθηκε από την πλευρά των παραγωγών το ενδεχόμενο γυρισμάτων στην Ελλάδα. Εφτασαν και άνθρωποι της Paramount στην Ελλάδα. Ομως δεν κατόρθωσαν να συναντήσουν ούτε έναν εκ της κυβερνήσεως, που θα μπορούσε να τους εξηγήσει πώς θα τους διευκολύνει. «Δεν μας μιλούσαν» άκουσα να λένε. Εφαγαν πόρτα! Ε, η Βουδαπέστη μας τα πρόσφερε όλα: φορολογικές ελαφρύνσεις, διευκόλυνση στα γυρίσματα, τον στρατό της ακόμα. Τα γυρίσματα του «Αλέξανδρου» έγιναν αλλού, τα γυρίσματα της «Τροίας» αλλού. Τώρα η Warner Brothers ανακοίνωσε πως σχεδιάζει να γυρίσει την «Οδύσσεια». Πάμε στοίχημα πως θα γυριστεί στη Μάλτα;». Σημειώστε εδώ πως για τον «Αλέξανδρο» έχει ακουστεί από τον διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ ότι όταν ο Ολιβερ Στόουν ζήτησε να δει τον Ευάγγελο Βενιζέλο, έχοντας ξεκαθαρίσει πως δεν γύρευε οικονομική ενίσχυση παρά μόνο μια υποστήριξη, περίμενε έξω από το γραφείο του τρία τέταρτα. Ε, στο τέλος βαρέθηκε να περιμένει.

«ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΚΙΝΗΤΡΟ». Ο σκηνοθέτης και παραγωγός Σπύρος Ταραβίρας, που δραστηριοποιείται στην Αμερική αλλά και την Ευρώπη, μου λέει από την άλλη άκρη της γραμμής: «Η πολιτεία έχει μια ευθύνη, δεν βλέπει τον κινηματογράφο ως αγαθό εμπορικό που μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη, στον τουρισμό, στη διατήρηση θέσεων εργασίας στο σινεμά και αλλού. Στο Μόναχο της Γερμανίας, κάποια στιγμή στα τέλη του 1980 σκέφτηκαν πως θα πρέπει να ιδρυθεί ένα γραφείο στο οποίο θα απευθύνονται οι παραγωγοί, ούτως ώστε να διαμεσολαβεί στην όποια σχετική διοίκηση του υπουργείου –αυτά κυρίως για τις άδειες γυρισμάτων σε κάστρα σε Μόναχο και Βαυαρία. Βγαίνει μια ωραία μπροσούρα με όλο το υλικό, συλλέγουν απ’ όλα τα κάστρα της Βαυαρίας τα ονόματα των υπευθύνων με τα τηλέφωνά τους και στην πορεία ανακαλύπτουν πως αυτό έχει και τουριστικό όφελος –έτσι κάθε χρόνο ο οδηγός αυτός επεκτεινόταν. Την εποχή του Ιντερνετ, μάλιστα, όλοι πια είχαν πρόσβαση σ’ αυτόν. Μέχρι που άρχισε ο ανταγωνισμός από την Τσεχία, την Ουγγαρία και τη Μάλτα –αυτές οι χώρες, έχοντας ένα κίνητρο κόστους και μια παράδοση στο σινεμά (και με μεγάλα στούντιο, όπως στη Τσεχία) –προσέφεραν ένα φτηνότερο εργατικό δυναμικό, αλλά και φοροαπαλλαγές. Το λέμε και «επενδυτικό κίνητρο». Αν έρθεις να γυρίσεις εδώ, εφόσον τηρούνται ορισμένα κριτήρια, θα σου δώσω ένα 25% έκπτωσης σε ό,τι ξοδέψεις. Το έκαναν η Μάλτα, η Τσεχία και η Ουγγαρία για να χτυπήσουν τις μεγάλες και ισχυρές οικονομικά χώρες. Το βλέπουν αυτό οι Γερμανοί, οι Αγγλοι, οι Γάλλοι –και αρχίζουν τις υπερπαραγωγές στα στούντιό τους αναπτύσσοντας και αυτοί το εργαλείο των φοροαπαλλαγών. Πάντα υπό κάποιες συνθήκες. Πολύ απλά, η κάθε χώρα βλέπει ποιοι είναι οι άμεσοι ανταγωνιστές της, το δικό της προφίλ και αναπτύσσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα. Στην Ελλάδα είχαμε γύρω στο 2009 την ίδρυση του Film Xommision Office. Ε, μέχρι σήμερα, δεν έχει στηθεί καν ιστοσελίδα!».

Τον Ταραβίρα επιβεβαιώνει και ο Τζιμ Γιαννόπουλος, πρώην πρόεδρος της 20th Century Fox σε συνέντευξή του στο «People»: «Η Ελλάδα δεν έχει τόσο καλά οργανωμένο το κινηματογραφικό της σύστημα. Επιπλέον είναι ακριβή. Πρέπει να βρεθούν τα κίνητρα για να έρθουμε εκεί –και φυσικά όλοι οι παράγοντες πρέπει να συνεκτιμηθούν, π.χ. τα εργατικά έξοδα, ο διαθέσιμος εξοπλισμός, η διαμονή. Μην ξεχνάτε ότι τους συντελεστές μιας κινηματογραφικής παραγωγής αποτελούν περίπου 200 άνθρωποι. Αυτό που λέω δεν είναι μομφή για την Ελλάδα, αλλά ένα γεγονός. Στην Ουγγαρία υπάρχει 25% επιστροφή του ΦΠΑ και αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός λόγος για να κάνει απόσβεση η όποια παραγωγή. Αυτό το στοιχείο την κάνει πιο ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες χώρες –φυσικά και την Ελλάδα».

Τα γυρίσματα στην Ακρόπολη για τα «Δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου» του Χοσέιν Αμινί με τον Βίγκο Μόρτενσεν και την Κίρστεν Ντανστ είναι τα τελευταία που θυμόμαστε. Αλλά τι να περιμένεις από μια χώρα στην οποία έκανε πρόταση γυρισμάτων στην Επίδαυρο ο Ζαν Λικ Γκοντάρ και εκ του υπουργείου τού ζητήθηκε… σενάριο!

Τελευταία Νέα