Σε τρεις Καταλανούς το Oσκαρ αρχιτεκτονικής

Τρεις άγνωστοι μέχρι πρότινος Καταλανοί που δραστηριοποιούνται συνήθως εντός των ορίων της γενέτειράς τους στη Βορειοανατολική Ισπανία είναι οι φετινοί νικητές του Βραβείου Πρίτσκερ (Pritzker), του πιο σημαντικού βραβείου αρχιτεκτονικής στον κόσμο. Πραγματοποιώντας την ανατροπή, οι άνθρωποι του Ιδρύματος Χάιατ που κάνουν την απονομή συνήθως σε διακεκριμένους αρχιτέκτονες μεγάλων γραφείων αποφάσισαν να επιβραβεύσουν τις προσπάθειες του Ραφαέλ Αράντα, της Κάρμε Πίγκεμ και του Ραμόν Βιλάλτα που αποσκοπούν στη βελτίωση της δόμησης στην τοπική τους κοινωνία.

Εχοντας στήσει το γραφείο τους RCR Arquitectes το 1988 στη μικρή πόλη Ολότ, πέρασαν τρεις δεκαετίες δημιουργικής δουλειάς σχεδιάζοντας κομψά κτίρια που δένουν όμορφα με το περιβάλλον. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν το τοπίο όπου τοποθετείται το κάθε κτίσμα, επιμελούνται προσεγμένες δομές που χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υλικά, παιχνιδίσματα με το φως, τις σκιές, τον όγκο και την ευθραυστότητα. Το γεγονός αυτό κέντρισε το ενδιαφέρον των μελών της κριτικής επιτροπής του Ιδρύματος Χάιατ κατά την επιλογή των τελικών νικητών του Pritzker. «Εχουν αποδείξει ότι η ενότητα ενός υλικού μπορεί να δανείσει τέτοια απίστευτη δύναμη και απλότητα σε ένα κτίριο. Η συνεργασία αυτών των τριών αρχιτεκτόνων παράγει ασυμβίβαστη αρχιτεκτονική ενός ποιητικού επιπέδου, αντιπροσωπεύοντας το διαχρονικό έργο που αντανακλά μεγάλο σεβασμό για το παρελθόν, ενώ προβάλλει τη σαφήνεια που είναι το παρόν και το μέλλον», αναφέρει στην ανακοίνωση ο πρόεδρος της επιτροπής αυστραλός αρχιτέκτονας Γκλεν Μουρκούτ.

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΟ. Διατρέχοντας το ενεργητικό των ισπανών αρχιτεκτόνων, ανακαλύπτει κανείς εμπνευσμένα σχέδια όπως το οινοποιείο Bell-lloc που θεμελιώθηκε το 2007 στην περιοχή Παλαμός στις ακτές της Χιρόνα. Μέσα σε μια καταπράσινη έκταση, έχει διπλωμένη οροφή από ανακυκλωμένο χάλυβα ενώ τα γωνιώδη τοιχώματα δίνουν την αίσθηση στον επισκέπτη ότι μπαίνει σε αρχαίο ταφικό θάλαμο. Από μικρές σχισμές στην οροφή του οινοποιείου τις ηλιόλουστες μέρες οι εσωτερικοί χώροι λούζονται στο φως. Από χάλυβα και σε θολωτό σχήμα είναι επίσης και η κορυφή του δημοτικού χώρου που υπέγραψαν οι RCR Arquitectes στην πόλη Ριπόλ το 2011. Τοποθετημένο στο κενό ανάμεσα στα υφιστάμενα κτίρια της περιφέρειας, οι πεζοί προσεγγίζουν το σημείο μέσω μιας πεζογέφυρας που διατρέχει το ποτάμι της πόλης και οι τοίχοι της είναι διακοσμημένοι με αρκετά φυτά. Στη διεθνή τους καριέρα οι Αράντα, Πίγκεμ και Βιλάλτα ανέλαβαν το 2014 δύο πρότζεκτ στη Γαλλία. Επιμελήθηκαν την κατασκευή του μουσείου Soulages στο Ροντέζ, χρησιμοποιώντας μπλοκ από χάλυβα πάνω σε επικλινές δάπεδο. Στην περιοχή της Νεγκρεπελίς, εξάλλου, παρέδωσαν το κέντρο τέχνης La Cuisine, ολοκληρώνοντας την ανακαίνιση ενός φρουρίου του 13ου αιώνα.