Το σύντομο καλοκαίρι της ανεξαρτησίας

Το «Kαλοκαίρι» είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα έργα της Ιντιθ Γουόρτον, γνωστής κυρίως για «Τα χρόνια της αθωότητας» και το «Ιθαν Φρομ». Το μυθιστόρηµα αφηγείται την ιστορία της Τσάριτι Ρόγιαλ, μιας νεαρής κοπέλας, περήφανης και ελαφρώς δύστροπης, που μεγαλώνει ως υιοθετηµένη από έναν πρώην επιφανή δικηγόρο σε μια μικρή επαρχιακή πόλη. Οταν ο νεαρός αρχιτέκτονας Λούσιους Χάρνεϊ επισκέπτεται ένα καλοκαίρι την πόλη για μια αποτύπωση της αποικιακής οικιστικής κληρονομιάς της περιοχής, η δεκαοκτάχρονη Τσάριτι θα τον ερωτευτεί κεραυνοβόλα. Αφυπνίζεται ερωτικά, ξεκινά μια παθιασµένη σχέση μαζί του, ενώ παράλληλα εξεγείρεται κατά του χήρου πλέον πατριού της και αγωνίζεται να ξεφύγει από τη μιζέρια του βίου στην ορεινή Μασαχουσέτη των αρχών του 20ού αιώνα. Ομως ο Λούσιους ανήκει σε έναν άλλο κόσμο. Το παθιασμένο ερωτικό καλοκαίρι θα αποδειχθεί απλώς μια παρένθεση στην καλά τακτοποιημένη ζωή του, ενώ της αποκρύπτει το γεγονός ότι είναι λογοδοσμένος με άλλη. Η Τσάριτι, που είναι πλέον έγκυος, σε μια επίδειξη μεγαθυμίας θα τον αποδεσμεύσει ηθικά. Θα εξετάσει το ενδεχόμενο να κάνει έκτρωση, θα αποδράσει πρόσκαιρα σε μια μικρή ορεινή κοινότητα, αλλά τελικά θα αποδεχτεί τη μεγαλόθυμη πρόταση του πατριού της να τον παντρευτεί, παρά το ότι στο παρελθόν τον είχε αποκρούσει μετά βδελυγμίας. Η εξέγερση θα λάβει τέλος και η Τσάριτι θα επανέλθει στις αγκάλες της κοινωνίας που την εξέθρεψε, αναγνωρίζοντας την ανωτερότητα των κατεστημένων ηθικών αξιών αλλά και τον χαρακτήρα του συζύγου της.

Το «Καλοκαίρι» χαρακτηρίστηκε ως κλασικό «γυναικείο» μυθιστόρημα στην εποχή του και άργησε να κατακτήσει τη θέση που σήμερα κατέχει στην εργογραφία της Γουόρτον. Μόνο κατά τη δεκαετία του ’60 άρχισε να κατατάσσεται μεταξύ των καλύτερων έργων της. Οταν εκδόθηκε το 1917, προκάλεσε πάντως µεγάλη αίσθηση και πούλησε καλά, καθώς ήταν ένα από τα πρώτα μυθιστορήµατα που έφερναν στο προσκήνιο τη σεξουαλική αφύπνιση μιας νεαρής γυναίκας. Δεν είναι όμως αυτός ο μόνος λόγος για τον οποίο αναγνωρίζεται σήμερα η αξία του. Η Γουόρτον σκιαγραφεί εδώ με ηθογραφική παραστατικότητα τη ζωή σε μια μικρή επαρχιακή πόλη, τα όνειρα και τις διαψεύσεις για τη μεγάλη ζωή, την πόλωση πόλης – υπαίθρου και τη σεξουαλική ωρίμαση των νέων γυναικών. Για μένα, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίου είναι η ύπαρξη μιας απόμακρης περιοχής, του λεγόμενου «Βουνού», που έχει πάρει μυθικές διαστάσεις στα μάτια τής τοπικής κοινωνίας εκπροσωπώντας το στοιχειωμένο και το αλλότριο και απ’ όπου η Τσάριτι προέρχεται. Σ’ αυτό το Βουνό ζει λοιπόν μια φτωχή κοινότητα απόκληρων, χωρίς νόμους και χωρίς Θεό, ανάμεσά τους και η μητέρα της Τσάριτι, την οποία η ηρωίδα, σε μια απόπειρα επιστροφής στην κοινωνική της μήτρα, θα επιχειρήσει να επισκεφθεί μόνο και μόνο για να ανακαλύψει ότι είναι νεκρή. Οι οφειλές θα κλείσουν με την ταφή και η Τσάριτι θα επιστρέψει στη μικρή της πόλη. Ομως η αντίθεση πόλης – υπαίθρου θα έχει στο μεταξύ δοθεί με εξαιρετική επιμέλεια από τη συγγραφέα, μαζί με τις κυρίαρχες προκαταλήψεις που τη δομούν. Το Βουνό είναι η αγριότητα, η πεδιάδα ο πολιτισμός. Στο πλαίσιο αυτού του δίπολου θα δομηθούν ποικίλες εκδοχές της φύσης.

Ενα προνομιούχο κορίτσι από τη Νέα Υόρκη