O Μπιναλί Γιλντιρίμ δεν κρατά πλέον ούτε τα προσχήματα. Ανακοινώνοντας χθες τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης, ο τούρκος πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι πρώτη του μέριμνα θα είναι να εργαστεί ώστε να αποκτήσει η χώρα του το ισχυρό προεδρικό σύστημα που επιθυμεί ο Ερντογάν. Και απέρριψε τις καταγγελίες ότι ο τελευταίος αναμειγνύεται ευθέως στις κυβερνητικές υποθέσεις επειδή προεδρεύει σήμερα της πρώτης συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.
Η νέα κυβέρνηση δεν περιλαμβάνει εκπλήξεις. Τα δύο πρόσωπα που έχουν την ευθύνη της οικονομικής πολιτικής, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ και ο υπουργός Οικονομικών Ναγτζί Αγμπάλ, παραμένουν στη θέση τους. Το ίδιο συμβαίνει με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όπως φυσικά και με τον υπουργό Ενέργειας (και γαμπρό του Ερντογάν) Μπεράτ Αμπαϊράκ. Τη θέση του υπουργού Ευρωπαϊκής Ενωσης αναλαμβάνει ο πρώην εκπρόσωπος του AKP Ομέρ Τσελίκ. Οι υπόλοιπες αλλαγές και μετακινήσεις ουσιαστικά υπηρετούν τον στόχο του τούρκου προέδρου να ελέγχει πλήρως την κατάσταση.
«Η λογική επικράτησε» επισημαίνει ο Τίμοθι Ας από την εταιρεία Nomura. «Ο Ερντογάν κράτησε τον Σιμσέκ στη θέση του για να έχει τις αγορές και τους επενδυτές στο πλευρό του. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Σιμσέκ θα έχει απόλυτη ελευθερία κινήσεων για να εφαρμόσει τις διαρθρωτικές του μεταρρυθμίσεις. Οι εξουσίες μεταφέρονται προς τον Ερντογάν και τους λιγότερο ορθόδοξους συμβούλους του». Ο τούρκος πρόεδρος πιστεύει, για παράδειγμα, ότι η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από την αύξηση της κατανάλωσης και ότι τα υψηλά επιτόκια προκαλούν πληθωρισμό.
Η κατάρτιση νέου Συντάγματος που προανήγγειλε χθες ο Γιλντιρίμ, ώστε να ληφθεί υπόψη ότι ο αρχηγός του κράτους εκλέγεται πλέον απευθείας από τον λαό, έχει στην πραγματικότητα δευτερεύουσα σημασία. Οπως επισημαίνουν (ανωνύμως) ανώτατα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος, η Τουρκία έχει εισέλθει σε μια περίοδο ενός «ντε φάκτο» προεδρικού συστήματος. Οι αποφάσεις του Ερντογάν θα εφαρμόζονται απαρεγκλίτως και χωρίς συζήτηση. Η Τουρκία μετατρέπεται σε «κράτος ενός ανδρός» είπε αυτή την εβδομάδα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς στη γερμανική τηλεόραση.
Αμφισβητούν τον Μπαχτσελί
Σε ανοιχτή αμφισβήτηση του βετεράνου ηγέτη του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί προχώρησαν εκατοντάδες μέλη του κόμματος. Και το Ανώτατο Δικαστήριο τούς δικαίωσε, δίνοντας το πράσινο φως για τη διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου. Αν ανατραπεί ο Μπαχτσελί, το κόμμα θα σκληρύνει τη γραμμή του και ο Ερντογάν θα δυσκολευτεί να αποσπάσει την πλειοψηφία που θέλει για να προχωρήσει σε συνταγματικές αλλαγές.