Ψυχρολουσία από το Οχι της Κατριβάνου σε κόφτη – υπερταμείο

Η έκπληξη ήρθε στο τέλος και έφερε ψυχρολουσία στην κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, που – σε αυτήν τη φάση – κράτησε μερικές ώρες.

Από νωρίς τίποτα δεν προμήνυε ότι η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου θα προκαλούσε απώλειες στον κυβερνητικό συνασπισμό. Οτι δηλαδή η βουλευτής Β’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ Βασιλική Κατριβάνου θα υπερψήφιζε επί της αρχής, αλλά θα καταψήφιζε τα άρθρα για το υπερταμείο που θα διαχειρίζεται τη δημόσια περιουσία και την τροπολογία για τον μηχανισμό αυτόματης δημοσιονομικής προσαρμογής, τον γνωστό και ως κόφτη.

Ελάχιστοι στον ΣΥΡΙΖΑ γνώριζαν ότι η Κατριβάνου τις τελευταίες ώρες πριν από την ψηφοφορία εμφανιζόταν ανένδοτη για την ψήφιση των δύο διατάξεων, κατά τις επαφές της με το προεδρείο της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.

Τελικά το νομοσχέδιο εγκρίθηκε με 153 ψήφους υπέρ έναντι 145 κατά και δύο απουσίες (Αδωνις Γεωγιάδης, Γρηγόρης Ψαριανός). Τα άρθρα που καταψήφισε η Κατριβάνου εγκρίθηκαν με 152 ψήφους.

Μία ώρα σχεδόν μετά τα μεσάνυχτα η Κατριβάνου επέλεξε να παραιτηθεί και θα τη διαδεχθεί στη Βουλή ο εκπρόσωπος Τύπου του Συντονιστικού οργάνου για την προσφυγική κρίση Γιώργος Κυρίτσης.

Θέατρο του παραλόγου. Είχε προηγηθεί ένα τριήμερο κατά το οποίο το Κοινοβούλιο έζησε αντιστροφή ρόλων σε ένα θέατρο του παραλόγου.

Από τη μια πλευρά βρίσκονταν οι βουλευτές της συμπολίτευσης και οι υπουργοί, οι οποίοι με υπερβάλλοντα ζήλο και υπό την ταμπέλα της «Αριστεράς» υποστήριζαν ακριβώς όσα κατήγγελλαν στο παρελθόν – αποκρατικοποιήσεις, περικοπή ΕΚΑΣ, επιβολή έμμεσων φόρων και ΕΝΦΙΑ. Και από την άλλη η αντιπολίτευση, η οποία με πρωτοστατούντες τους βουλευτές των κομμάτων που κυβέρνησαν κατά το παρελθόν και το περασμένο καλοκαίρι στήριξαν με τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ το τρίτο Μνημόνιο, επιχειρούσε να «πάρει το αίμα της πίσω». Με ποιον τρόπο; Οι βουλευτές της προχώρησαν σε επιθέσεις ανάλογες αυτών που είχαν δεχθεί όταν κατείχαν την εξουσία. Δηλαδή, κατηγορίες περί «ξεπουλήματος της χώρας» και «εκχώρησης της εθνικής κυριαρχίας», μέχρι και απειλές για «σκαμνιά».

Ενδεικτική του κλίματος αλλά και του παρελθόντος που πολλά μέλη της εθνικής αντιπροσωπείας επιθυμούν να διαγράψουν ή να παραποιήσουν είναι η φράση του Σταύρου Θεοδωράκη προς την κυβέρνηση: «Από το “όχι δεν πουλάμε” περάσατε στο “πάρ’ τα όλα και χάρη θα μας κάνεις”». Αλλά και του υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού προς την αντιπολίτευση: «Προκαλεί να κατηγορείται η κυβέρνηση για δημαγωγία, ενώ είναι ο ορισμός της δημαγωγίας να καταψηφίζεις με κορόνες παράγωγα μέτρα τα οποία υπερψήφισες». Αντιπροσωπευτική της ατμόσφαιρας όμως ήταν και η φράση διαμαρτυρόμενου πολίτη από τα θεωρεία της Βουλής, ο οποίος κατά την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα – στο σημείο που ανέλυε τους αριθμούς της ύφεσης – σηκώθηκε όρθιος και φώναξε: «Αφήστε τα νούμερα, κύριε Πρωθυπουργέ, την πολιτική μάχη πότε θα δώσετε; Εγώ είμαι ο αριστερός εδώ μέσα!».

Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ. Στο μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του ο Πρωθυπουργός ασχολήθηκε περισσότερο με τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και λιγότερο με την ουσία του νομοσχεδίου. «Το πρόβλημα με εσάς είναι ότι ταυτίζεστε με τις χειρότερες των θέσεων των δανειστών. Θέλετε σκληρές μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν θέλετε διευθέτηση του χρέους. Είστε με το ΔΝΤ στις σκληρές μεταρρυθμίσεις και με τον κύριο Σόιμπλε στο ζήτημα του χρέους» είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Επιπλέον καταλόγισε στη ΝΔ «απύθμενο θράσος» και «εκστρατεία ψεύδους και παραπληροφόρησης» αφού, όπως είπε, προετοίμαζε (ως κυβέρνηση) μέτρα 7,7 δισ. ευρώ για τη διετία 2015 – 2016. Ο ίδιος υπεραμύνθηκε των επιλογών του. Ισχυρίστηκε δηλαδή ότι «εμείς ακυρώσαμε πολλές από τις καταστροφικές δεσμεύσεις των κυβερνήσεων Σαμαρά – Βενιζέλου. Ακυρώσαμε τις μαζικές απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα, το λοκάουτ, απολύσεις και μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος».

Επιχείρησε, τέλος, να εμφανιστεί αισιόδοξος λέγοντας ότι «σήμερα κάνουμε το τελευταίο βήμα για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, που θα σημάνει μια νέα, δημιουργική εποχή για την Ελλάδα». Ο Πρωθυπουργός δεν παρέλειψε ωστόσο να δώσει υποσχέσεις και να μοιράσει παροχές: ανακοίνωσε την ίδρυση Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προανήγγειλε ότι δεν θα ζητηθεί η αναδρομική καταβολή του ΕΚΑΣ και θα δοθεί δυνατότητα στους ενστόλους για την εξέλιξη του βαθμολογίου τους. Παρατήρησε μάλιστα ότι το αίτημα της ΝΔ «φύγετε αμέσως» έγινε «άνοιξη του 2017» και σχολίασε πως «η πραγματική άνοιξη της οικονομίας βρίσκεται στο χέρι μας και μπορεί να είναι και η άνοιξη της χώρας». Τοποθέτησε μάλιστα τις επόμενες εκλογές στο τέλος της τετραετίας, το 2019, και όχι νωρίτερα.

Στον αντίποδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγόρησε την κυβέρνηση πως, μολονότι πλήττει με τους έμμεσους φόρους τους ασθενέστερους, παραλλήλως «επενδύει σε έναν ακήρυχτο ταξικό πόλεμο με στόχο την πληβειοποίηση της μεσαίας τάξης». Υποστήριξε ότι το υπερταμείο και ο κόφτης είναι αποτελέσματα της αναξιοπιστίας της κυβέρνησης και του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα. «Γι’ αυτό σας δένουν πισθάγκωνα με τον μηχανισμό και σας εξευτελίζουν στον υπέρτατο βαθμό με το Ταμείο που σας επιβάλλουν κι εσείς τα αποδέχεστε για να παραμείνετε στην καρέκλα. Είναι ημέρα ντροπής για τη χώρα και τη Βουλή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο ίδιος επέμεινε στο αίτημά του για εκλογές, το οποίο και χαρακτήρισε «πιο επίκαιρο από ποτέ» και κατηγόρησε τον Πρωθυπουργό ότι εμφάνισε την άγνοιά του ως «αντισυμβατική μαγκιά, επένδυσε σε ψέματα και όταν έσπασε τα μούτρα του φέσωσε τη χώρα με 86 δισ. ευρώ». Εκτός από αυταπάτη, είπε, υπήρχε κυρίως οργανωμένη πολιτική απάτη, πολυετής, συνειδητή, κυνική και αδίστακτη. «Αυτό το ιστορικό στίγμα θα το κουβαλάτε για πάντα. Είτε ψεύτης είτε αυταπατώμενος, δεν αξίζει να είστε Πρωθυπουργός της χώρας» τόνισε.

Προσωπικη κριτικη. Σε σφοδρή κριτική προσωπικά κατά του Αλέξη Τσίπρα προχώρησε η Φώφη Γεννηματά. «Ο άνθρωπος που θα άλλαζε την Ευρώπη έγινε ο πρόθυμος Πρωθυπουργός των πιο συντηρητικών κύκλων. Ο άνθρωπος που θα χόρευε τις αγορές με νταούλια και ζουρνάδες στήνει χορό πλειστηριασμών. Ο άνθρωπος που θα έδινε αξιοπρέπεια στον λαό φορτώνει ασήκωτα βάρη στους αδύναμους, διαλύει τη μεσαία τάξη και οδηγεί τη χώρα σε φτωχοποίηση» επισήμανε η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και κάλεσε την κυβέρνηση να αφήσει τα κλαψουρίσματα. «Τέρμα τα ψέματα και η υποκρισία. Αυτό που σας νοιάζει μόνο και σας ενώνει είναι η καρέκλα της εξουσίας» είπε και υποστήριξε ότι το συζητούμενο νομοσχέδιο αποτυπώνει «το αποκρουστικό πρόσωπο της πολιτικής σας».

Πυρά κατά της κυβέρνησης εκτόξευσε και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ από το βήμα της Βουλής. Με το βλέμμα στραμμένο στα υπουργικά έδρανα ο Δημήτρης Κουτσούμπας άρχισε την ομιλία του λέγοντας: «Είστε άπαιχτοι, υποκριτές, ψεύτες, θεομπαίχτες». Η πολιτική σας, τόνισε στη συνέχεια, «δεν είναι απλά πολιτική φοροαφαίμαξης, αλλά στοχεύει στο να επιταχυνθεί η συγκέντρωση της γης και της ακίνητης ιδιοκτησίας λαϊκών οικογενειών στα χέρια μονοπωλιακών ομίλων, που πληρώνουν ελάχιστο ως καθόλου φόρο κατοχής των ακινήτων». Ο ίδιος προειδοποίησε ότι η ανάπτυξη της κυβέρνησης περνά μέσα από την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων, αλλά και ότι υπηρετεί τον στόχο της καπιταλιστικής ανάκαμψης των κερδών των λίγων.

«Ηρθατε στην εξουσία διχάζοντας τον λαό. Μιλούσατε για εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας και τώρα η εθνικά περήφανη κυβέρνηση των κυρίων Τσίπρα – Καμμένου με ένα άρθρο σε έναν νόμο εκχωρεί στην τρόικα αρμοδιότητες που έχει το Κοινοβούλιο και η ελληνική διοίκηση» υποστήριξε ο επικεφαλής του Ποταμιού, υπογραμμίζοντας ότι αν είχε τολμήσει κανείς άλλος κάτι παρόμοιο, «θα τον είχατε ρίξει στην πυρά για προδοσία, θα στήνατε κάθε μέρα ειδικά δικαστήρια και κρεμάλες στο Σύνταγμα». Απευθυνόμενος στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ο πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων είπε «εγκληματείτε αν δώσετε ψήφο (στο πολυνομοσχέδιο)», προσθέτοντας «αν θεωρείτε ανώτερη τη δόση από το να υποθηκευτεί όλη η δημόσια περιουσία, ψηφίστε το. Είναι θέμα συνείδησης κάθε βουλευτή».

«Aποφάσισα, απόψε, έπειτα από πολλή σκέψη, να παραιτηθώ από βουλευτής. Είναι μια απόφαση πολύ δύσκολη, πολιτικά και προσωπικά, αλλά και αναγκαία για μένα. Υπάρχουν φορές που όσο κι αν προσπαθείς να εξορθολογίσεις κάτι, δεν μπορείς να το κάνεις. Είναι σημαντικό, πιστεύω, να ξέρουμε μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε, ώστε να κρατήσουμε μέσα μας την ελπίδα και την αίσθηση ότι ζούμε τη ζωή όπως της αξίζει, ακόμα και μέσα στην ήττα.

Από τον Σεπτέμβρη μέχρι σήμερα νιώθω, κάθε μέρα, να επιβεβαιώνεται η ύπαρξη μιας συνεχούς επιτροπείας, που κάνει ασφυκτικά τα περιθώρια άσκησης πολιτικής, που ακυρώνει ουσιαστικά τη δυνατότητα να αλλάξει η ζωή μας. Εφαρμόζουμε μέτρα και πολιτικές που έρχονται σε αντίθεση με τον πυρήνα των αξιών και της πολιτικής μας· ταυτόχρονα, όμως, αδυνατώ να σκεφτώ οποιαδήποτε αξιόπιστη εναλλακτική. Γι’ αυτό και παραιτούμαι. Είναι, για μένα, ένα βαθύ πολιτικό και υπαρξιακό αδιέξοδο, για το τι κάνουμε (και ξέρω ότι το ζουν βασανιστικά πολλές και πολλοί από τον κόσμο της Αριστεράς, αλλά και ευρύτερα, ανεξάρτητα από τη στάση που επιλέγει τελικά ο καθένας), και δεν θεωρώ ότι κάποιος αυτή τη στιγμή έχει τη λύση. Φυσικά, το βαθύ αυτό αδιέξοδο δεν λύνεται μιλώντας για «προδότες» και «προδοσία»· αντίθετα, ένας τέτοιος λόγος όχι μόνο συσκοτίζει τα πράγματα, αλλά μας βυθίζει ακόμα πιο βαθιά στο τέλμα.

Αισθάνομαι μεγάλη αγάπη και ευγνωμοσύνη για τους ανθρώπους, τους συντρόφους και τις συντρόφισσες, μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ, με τους οποίους βρεθήκαμε και συμπορευτήκαμε μαζί. Θέλω να τους πω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Θα κάνω μια ξεχωριστή, ονομαστική αναφορά στους άμεσους συνεργάτες μου, μετά τον Ιούνιο του 2012, είτε συνεχίσαμε μαζί είτε αποχώρησαν κάποια στιγμή: την Ειρήνη Βλάχου, τον Δημήτρη Ιωάννου, την Κατερίνα Κνήτου, τον Δημοσθένη Παπαδάτο – Αναγνωστόπουλο, την Κλειώ Παπαπαντολέων, την Ελένη Σπαθανά, τον Σπύρο Τσουκαλά, τον Γιάννη Χατζηδημητράκη. Πολύ μεγάλο μέρος όσων έκανα οφείλεται σε όλους και όλες εσάς που βρεθήκαμε μαζί, στη συλλογική προσπάθεια, τα οράματα και τις σχέσεις μας. Ευχαριστώ, θερμά, ακόμα όλους όσους και όσες με εμπιστεύτηκαν και με ψήφισαν.

Τελειώνοντας θέλω να πω (πέρα από το ότι αναλαμβάνω, προσωπικά και πολιτικά, την ευθύνη για ό,τι έκανα και δεν έκανα και δεν μου φταίνε κάποιοι «άλλοι») ότι τη στιγμή ακριβώς που παραιτούμαι νιώθω ότι πρέπει, επειγόντως, να βρούμε συλλογικά τους τρόπους να κάνουμε πράξη την αλληλεγγύη, τη δικαιοσύνη και την ανθρωπιά· έναν βίο αξιοβίωτο».