Σημαντική αύξηση των εμφραγμάτων καταγράφεται κάθε χρόνο την Κυριακή του Πάσχα. Οπως διευκρινίζουν οι ειδικοί του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας αυτό συμβαίνει διότι η υπερβολική κατανάλωση τόσο μεγάλων ποσοτήτων λιπαρών που περιέχει η μαγειρίτσα αργά το βράδυ και ακόμη περισσότερο μετά από νηστεία, προκαλεί αιφνίδιο έμφραγμα.

Χαρακτηριστικό είναι, όπως εξηγεί ο Δημήτρης Τούσουλης, καθηγητής καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, ότι «οι κλίνες στα νοσοκομεία της Αθήνας γεμίζουν μερικές ημέρες αργότερα και όχι την Κυριακή του Πάσχα, καθώς το 70% των εμφραγμάτων συμβαίνουν στην περιφέρεια, όπου βρίσκονται οι περισσότεροι για να γιορτάσουν το Πάσχα».

Δεν είναι όμως μόνο οι καρδιολογικές μονάδες που γεμίζουν αυτές τις ημέρες, αλλά και οι πνευμονολογικές, καθώς οι υπερβολική ποσότητα από το αλάτι που καταναλώνουμε, προκαλεί πνευμονικό οίδημα σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια.

«Μάλιστα, το πνευμονικό οίδημα είναι πιο ύπουλο, καθώς η κατακράτηση του αλατιού εκδηλώνει τη νόσο δύο ημέρες αργότερα. Γι΄αυτό και όσοι εκδηλώσουν δύσπνοια την επόμενη ημέρα, θα πρέπει άμεσα να ενημερώσουν τον γιατρό τους», εξηγεί ο κ. Γιώργος Ανδρικόπουλος, διευθυντής καρδιολογικής κλινικής του νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν.

Η συνέντευξη Τύπου δόθηκε επ’ευκαιρία του 30ου Συνεδρίου Κλινικής Καρδιολογίας που διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας και την Α′ Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στις 17 και 18 Απριλίου στην Αθήνα.

Στο ίδιο πλαίσιο ο καθηγητής Δημήτριος Τούσουλης παρουσίασε τα πιο πρόσφατα δεδομένα που αφορούν στην αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου και των δυσλιπιδαιμιών, των βαλβιδοπαθειών, της καρδιακής ανεπάρκειας και της βηματοδότησης. Όσον αφορά τις επεμβατικές εξελίξεις τα επικαλυμμένα stents που χρησιμοποιούνται εδώ και αρκετά χρόνια έχουν πράγματι μειώσει τα ποσοστά επαναστένωσης στα στεφανιαία αγγεία. Νέα εξέλιξη αποτελούν τα βιοδιασπώμενα stent που μετά την τοποθέτησή τους στα στεφανιαία αγγεία αποδομούνται. Φαίνεται πως τα stent αυτά είναι εξίσου αποτελεσματικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ειδικές κατηγορίες ασθενών προσφέροντας το πλεονέκτημα ότι δεν παραμένουν στο αγγείο.

Αναφέρθηκε, επίσης, στην συνεχώς αυξανόμενη τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της διαδερμικής τοποθέτησης αορτικών βαλβίδων σε ασθενείς με στένωση αορτής και σημαντικά προβλήματα υγείας που δεν τους επιτρέπουν να χειρουργηθούν. Τελευταία μάλιστα πεδίο εντατικής έρευνας αποτελεί η εξέλιξη και τοποθέτηση διαδερμικά ή με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους από την κορυφή της καρδιάς τεχνητών βαλβίδων για την αντιμετώπιση της σημαντικής ανεπάρκειας μιτροειδούς, που προς το παρόν αντιμετωπίζονται χειρουργικά.

Αναφέρθηκε στις θεραπευτικές εξελίξεις της καρδιακής ανεπάρκειας και συγκεκριμένα στους αναστολείς της νεπριλισίνης που μεταβάλλουν το νευρο-ορμονικό προφίλ των πασχόντων και συνοδεύεται από παράταση της επιβίωσης και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών αυτών. Επίσης, αναφέρθηκε στη θεραπεία της υπερλιπιδαιμίας με μονοκλωνικά αντισώματα έναντι του PCSK9. Με τη θεραπεία αυτή ενεργοποιούνται οι υποδοχείς της LDL χοληστερόλης, μειώνοντας σημαντικά τα επίπεδα της ακόμα και σε ασθενείς με ανθεκτική υπερλιπιδιαμία.

Τέλος, αναφέρθηκε στην εφαρμογή βηματοδοτών χωρίς ηλεκτρόδια που είναι αποτελεσματική και μπορεί να αποδειχθεί πλέον ασφαλής των κλασσικών συστημάτων, αφού η απουσία ηλεκτροδίων μπορεί να μειώσει τις επιπλοκές. Μάλιστα φαίνεται πως στο μέλλον θα είναι δυνατή και η φόρτιση τους εξωτερικά, χωρίς να υπάρχει ανάγκη αντικατάστασης τους μειώνοντας έτσι την ταλαιπωρία των ασθενών.

Κόβουν τα φάρμακα λόγω οικονομικής κρίσης

Ο Γεώργιος Ανδρικόπουλος αναφέρθηκε στην επίδραση της οικονομικής κρίσης στην υγεία των πολιτών, που είναι από τα πιο σημαντικά θέματα που ανέδειξε η μεγάλη έρευνα του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας με την επωνυμία «Μήνας Ελέγχου Χοληστερόλης – Πρόγραμμα Εκτίμησης Καρδιαγγειακού Κινδύνου». Πρόκειται για μια διαρκή προσπάθεια του ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. να καταγράψει τη συχνότητα των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα στον Ελληνικό πληθυσμό, όπου μετρά ήδη περισσότερους από 60.000 εξετασθέντες από ιατρούς του ιδρύματος.

Αυτή τη χρονιά εξετάστηκαν 2.734 εθελοντές και τονίστηκαν οι αλλαγές σε σχέση με το περυσινό δείγμα. Έτσι, ενώ την περυσινή χρονιά 13% των ασθενών δήλωσε ότι αναγκάστηκε να διακόψει τη φαρμακευτική αγωγή για την υψηλή χοληστερόλη, λόγω υψηλού κόστους συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη, τη φετινή χρονιά το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 16,5%. Αντίστοιχα, το ποσοστό των ασθενών που χαρακτηρίζει «δυσβάσταχτο» το κόστος συμμετοχής στην υπολιπιδαιμική φαρμακευτική αγωγή διπλασιάστηκε από 7,8 σε 15,9%.

Τα δεδομένα αυτά αποδεικνύουν με έμφαση ότι η οικονομική κρίση και οι περιοριστικές πολιτικές στη υγεία έχουν σημαντική δυσμενή επίδραση στην υγεία του πληθυσμού και ειδικά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Έτσι, σε μια περίοδο που ιδιαίτερα ισχυρά επιστημονικά δεδομένα συνηγορούν στη χρήση της υπολιπιδαιμικής αγωγής για την επίτευξη ιδιαίτερα χαμηλών επιπέδων LDL χοληστερόλης, οι Έλληνες ασθενείς στερούνται συχνά τη φαρμακευτική τους αγωγή λόγω υψηλού κόστους.

Όσον αφορά στην κολπική μαρμαρυγή, και τα φετινά δεδομένα δείχνουν ότι ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό ενηλίκων στη χώρα μας (3,5%) έχει κάποια στιγμή εμφανίσει κολπική μαρμαρυγή. Δυστυχώς, ένα μεγάλο ποσοστό των γιατρών χρησιμοποιεί ακόμα την ασπιρίνη για την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου στους ασθενείς αυτούς, μολονότι οι πρόσφατες Ευρωπαϊκές και Αμερικανικές οδηγίες συνιστούν τη χρήση της ειδικής αντιπηκτικής αγωγής και όχι τη χρήση ασπιρίνης.

Ο Διευθυντής της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών κ. Δημήτριος Ρίχτερ αναφέρθηκε στην επίδραση των μεγάλων κλινικών μελετών στην καθημερινή κλινική πράξη, όπως η IMPROVE_IT που έδειξε πως η προσθήκη εζετιμίμπης στην υπάρχουσα θεραπεία με στατίνη μειώνει περαιτέρω τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και πως επίπεδα LDL μετά από έμφραγμα της τάξης των 55 mg/dl μακροπρόθεσμα είναι τόσο αποτελεσματικά όσο και ασφαλή. Ακόμη αναφέρθηκε στα νεώτερα δεδομένα για τα υπολιπιδαιμικά του μέλλοντος, όπως οι PCSK9 αναστολείς, όπου με μία ένεση υποδόρια το μήνα θα έχουμε περαιτέρω μείωση της LDL κατά 50%, επιπρόσθετα της μείωσης που έχουμε από στατίνη και εζετιμίμπη.

Τέλος, αναφέρθηκε στα νεότερα δεδομένα για την καρδιαγγειακή απεικόνιση, όπου η πρώτη μεγάλη μελέτη με αξονική στεφανιογραφία (PROMISE) έδειξε πως σε ασθενείς που παρουσιάζουν στηθάγχη, είτε ξεκινήσουμε τη διαγνωστική προσπέλαση με αξονική στεφανιογραφία, είτε με τη κλασσική διαδικασία (τεστ κοπώσεως ή σπινθηρογράφημα ή stress-echo) η πρόγνωση των ασθενών είναι η ίδια.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών κ.Κωνσταντίνος Τούτουζας αναφέρθηκε στα νεότερα δεδομένα στον τομέα της κολπικής μαρμαρυγής: η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή καρδιακή αρρυθμία. Οι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΑΕΕ).

Τα περισσότερα ΑΕΕ οφείλονται σε θρόμβους που σχηματίζονται στο ωτίο, μια δομή του αριστερού κόλπου της καρδιάς. Στην Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική στο Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α. πραγματοποιείται πλέον η επεμβατική σύγκλειση του ωτίου του αριστερού κόλπου με χρήση της συσκευής Watchman. Η επέμβαση αυτή προστατεύει από ΑΕΕ ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή που δεν δύνανται να λάβουν αντιπηκτικά.

Στον τομέα της καρδιακής ανεπάρκειας, αρρυθμιών και βαλβιδοπαθειών αναφέρθηκε στα τελευταία δεδομένα για την απεικόνιση και αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας και των βαλβιδοπαθειών. Συνεδρίες αφιερωμένες ειδικά σε κλινικά περιστατικά δομικών καρδιοπαθειών και αρρυθμιών αναδεικνύουν τον κλινικό προσανατολισμό του συνεδρίου. Ιδιαίτερα στον τομέα των βαλβιδοπαθειών θα αναφερθεί ο σημαντικός ρόλος των διαδερμικών τεχνικών σε υψηλού χειρουργικού κινδύνου ασθενείς, συμπεριλαμβανομένης της διαδερμικής εμφύτευσης αορτικής βαλβίδας (TAVI) για τη στένωση της αορτικής βαλβίδας , η οποία πραγματοποιείται και στη χώρα μας.