«Δεν μπορείς να πεις ότι αποσύρεσαι για λίγο γιατί κουράστηκες» λέει ο Βαγγέλης Βενιζέλος όταν αναφέρεται στην επόμενη ημέρα των εκλογών. Είναι σαφές ότι θέλει το ΠΑΣΟΚ να συμμετέχει στις εξελίξεις ως εγγυητής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα επιδιώξει να πάρει υπουργικές καρέκλες. Πιστεύει ότι ο στόχος τού να αναδειχθεί το ΠΑΣΟΚ – Δημοκρατική Παράταξη τρίτο κόμμα είναι εφικτός.

Οχι ότι το μέγεθος δεν μετράει, αλλά χρειάζεται και τέχνη, συμπληρώνει με νόημα στη συνέντευξή του προς «ΤΑ ΝΕΑ» ως προς τα ποσοστά του κόμματός του.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αμφιβάλλει για την πιθανότητα αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν πιστεύει καθόλου στα σενάρια εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη και μάλιστα κατηγορεί ανοιχτά τη Νέα Δημοκρατία ότι τροφοδοτεί τον φόβο στο εσωτερικό, δουλειά που κάνουν ανεύθυνοι σπεκουλαδόροι στο εξωτερικό.
Τάσσεται κατά της επιμήκυνσης του προγράμματος και αναφέρει ότι κάτι τέτοιο σημαίνει «Μνημόνιο χωρίς δάνειο». Οσο για το ΠΑΣΟΚ υπόσχεται ένα συνέδριο στο οποίο θα συζητηθούν τα πάντα χωρίς ταμπού και προκαταλήψεις, δηλαδή και το θέμα της ηγεσίας.

Κύριε πρόεδρε, μια ανάσα από τις εκλογές και ο στόχος του ΠΑΣΟΚ – Δημοκρατική Παράταξη να αναδειχθεί τρίτη δύναμη δεν φαίνεται εφικτός. Τι θα σήμαινε για το ΠΑΣΟΚ να βρεθεί στην τέταρτη ή πέμπτη θέση ανεξαρτήτως ποσοστών;

Οχι μόνο είναι εφικτός αλλά είναι και το πιθανότερο σενάριο. Σας θυμίζω απλώς ότι τόσο στις διπλές εκλογές του 2012 όσο και στις ευρωεκλογές οι δημοσκοπήσεις έδειχναν το ΠΑΣΟΚ σε ακόμα χαμηλότερα ποσοστά από αυτά που του δίνουν σήμερα. Λίγη υπομονή λοιπόν μέχρι το βράδυ της Κυριακής.

Θα κάνω χρήση μιας παλαιότερης έκφρασης στενού συνεργάτη σας. Το μέγεθος (ενός κόμματος) μετράει;

Φυσικά μετράει, αλλά από μόνο του δεν λέει τίποτα. Χρειάζεται και τέχνη, δηλαδή σταθερές θέσεις, εμπειρία, γνώση, αντίληψη.

Επιμένετε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είναι μπαλαντέρ και μπορεί να μείνει και εκτός;

Εμείς λέγαμε πάντα το ίδιο, ήδη από το 2012: Θέλουμε κυβέρνηση όλων των δημοκρατικών και ει δυνατόν προοδευτικών δυνάμεων του συνταγματικού τόξου που πιστεύουν στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Και σε αυτή την κυβέρνηση δεν θα είμαστε εμείς ο μπαλαντέρ. Δεν χρειαζόμαστε υπουργικές καρέκλες για να «μπαστακωθούμε» σώνει και καλά. Μπορούμε να συμβάλουμε ως εγγυητές της εθνικής σταθερότητας και από τη Βουλή.

Αυτήν την εθνική ευθύνη που έχει δείξει το ΠΑΣΟΚ δεν την έχει πληρώσει ακριβά;

Πανάκριβα, όχι απλώς ακριβά. Αλλά δεν γινόταν αλλιώς. Και το βάρος γινόταν πιο δυσβάσταχτο γιατί πάνω στις πλάτες μας χόρευαν όλοι οι άλλοι με αντιμνημονιακή υστερία. Τώρα λοιπόν ήρθε η ώρα να μπει «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του». Ας επωμισθούν και άλλοι το ένα εκατοστό της εθνικής ευθύνης που δείξαμε εμείς και θα δούμε πόσα απίδια πιάνει ο σάκος του καθένα.

Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται ότι το ΠΑΣΟΚ – Δημοκρατική Παράταξη επιθυμεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο την επόμενη ημέρα. Εάν δεν έχετε συμμετοχή στο σχέδιο πτήσης μιας νέας κυβέρνησης, πώς μπορείτε να συμβάλετε σε ένα ασφαλές ταξίδι;

Προφανώς είδατε τις τελευταίες τηλεοπτικές μας διαφημίσεις. Αλλά ο σημαντικός ρόλος σε μια πτήση, ξέρετε, δεν είναι μόνο αυτός του πιλότου ή του συγκυβερνήτη. Σημαντικός είναι και ο ρόλος του πύργου ελέγχου, του προσωπικού ασφαλείας κ.ο.κ.

Πολλοί λένε ότι το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ έχει κουράσει. Μήπως θα ήταν προτιμότερη η αποχή απ’ όλα και η προσπάθεια ανασυγκρότησης της παράταξης;

Αυτό θα ήταν επιβεβλημένο αν ζούσαμε σε μια κανονική χώρα υπό κανονικές συνθήκες. Αλλά όταν είσαι στο καράβι την ώρα της τρικυμίας δεν μπορείς να πεις ότι αποσύρεσαι για λίγο γιατί κουράστηκες. Το ΠΑΣΟΚ δεν πάσχει από κυβερνητισμό. Τελείωσαν αυτά. Θέλουμε όμως να συμβάλουμε όσο γίνεται περισσότερο ώστε να ακολουθήσει η χώρα τη μόνη ασφαλή εθνική στρατηγική που μπορεί να μας βγάλει σε ήρεμα νερά και να δημιουργήσει συνθήκες κανονικότητας.

Πιστεύετε ότι στη συνεργασία ΠΑΣΟΚ – ΝΔ έχει μπει τελεία;

Μα εμείς δεν είχαμε καμία φιλοδοξία να συνεργαστούμε με τη ΝΔ, που είναι άλλωστε ο ιστορικός μας αντίπαλος καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Οπως σας είπα, εμείς θέλαμε συνεργασία των δημοκρατικών φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων του συνταγματικού τόξου. Θέλαμε και τον ΣΥΡΙΖΑ μέσα αλλά αυτός δεν ήθελε. Τελικά, προσχώρησαν στην πολιτική μας η ΝΔ και η ΔΗΜΑΡ αρχικά, η οποία αργότερα αποχώρησε. Δεν ζητάμε κάτι διαφορετικό. Και φυσικά το προσκλητήριο περιλαμβάνει πάλι όλους.

Εχετε μετανιώσει για χειρισμούς που κάνατε ή δεν κάνατε στην οριοθέτηση των σχέσεών σας με τη Δεξιά του κ. Σαμαρά την περίοδο της συγκυβέρνησης; Για να σας μείνει εν τέλει η ταμπέλα δεκανίκι.

Σε μια κυβέρνηση εθνικής ανάγκης, μια κυβέρνηση συνεργασίας, τα κόμματα κάνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις για να επιτευχθεί ο κοινός στόχος που είναι το εθνικό συμφέρον. Αυτό συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη, όπου υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών. Δυστυχώς πάντα ο μικρότερος εταίρος δέχεται ισχυρότερες πιέσεις.

Η ταμπέλα «δεκανίκι» όμως είναι άδικη γιατί εμείς δεν προσχωρήσαμε ούτε κατά χιλιοστό στη στρατηγική και στην πολιτική της ΝΔ. Η ΝΔ έκανε άτακτη υποχώρηση και προσήλθε στις θέσεις μας και τη δική μας πολιτική αποδέχτηκε στο σύνολό της. Εντός της ΝΔ μάλιστα ο κ. Σαμαράς δεχόταν σκληρή κριτική ότι αφήνει να σύρεται από το ΠΑΣΟΚ.

Η συμβολή μας στην κυβέρνηση αυτή ήταν δηλαδή καθοριστικής σημασίας. Σκεφθείτε μόνο το ενδεχόμενο να είχαμε μια αυτοδύναμη κυβέρνηση της ΝΔ. Σκεφθείτε την εισφορά του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία δυόμισι χρόνια στο συνολικό πλαίσιο, στην αποφυγή λαθών, σε μέτρα κοινωνικής ευαισθησίας, στην ορθολογική αντιμετώπιση προκλήσεων, στην εξωτερική πολιτική.

Ο πρώην πρωθυπουργός κ. Σημίτης λέει ότι η χώρα βρίσκεται στο περιθώριο των αποφάσεων της ΕΕ, σχεδόν απομονωμένη. Τι έγινε όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης και η Ελλάδα δεν κατάφερε να αποκτήσει φωνή στον ευρωπαϊκό πυρήνα;

Εγινε η κρίση. Η Ελλάδα ξαφνικά βρέθηκε δακτυλοδεικτούμενη ως ο «πυρπολητής» της Ευρώπης. Οταν μια χώρα βρίσκεται στα γόνατα, χωρίς δυνατότητα χρηματοδότησης από τις αγορές και προσφεύγει στους εταίρους της για βοήθεια, οι δυνατότητες παρεμβάσεων ελαχιστοποιούνται και η εθνική της κυριαρχία πλήττεται, υπό τη μορφή της δυνατότητας λήψης αποφάσεων που αφορούν την καθημερινή οικονομική διαχείριση. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα ήταν παρούσα παντού και κινείτο στο κεντρικό ρεύμα των αποφάσεων της ΕΕ.

Φαίνεται ότι το αποτέλεσμα της κάλπης είναι μη αναστρέψιμο. Ειλικρινά ανησυχείτε και εσείς για ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη;

Αυτά τα σενάρια στο εσωτερικό τροφοδοτούνται από τη ΝΔ που έχει εξαπολύσει ένα κύμα άγαρμπου και αδέξιου εκφοβισμού αλλά και από τις αντιφάσεις και τις επιπολαιότητες του ΣΥΡΙΖΑ. Στο εξωτερικό αυτά τα σενάρια υποκινούνται από ανεύθυνους σπεκουλαδόρους. Ο κίνδυνος δεν είναι να μας διώξουν από το ευρώ –γιατί κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τις συνθήκες –αλλά να πτωχεύσουμε εντός ευρώ, να πάθουμε ασφυξία και τότε μέσα στην απελπισία να αναζητηθούν άλλες λύσεις.

Πιστεύετε ότι η αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποκλεισθεί;

Δεν πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει αυτοδυναμία. Κυρίως δεν ξέρω αν πράγματι θέλει μια τεχνητή αυτοδυναμία λόγω μπόνους 50 εδρών. Φοβούμαι ότι δεν θα ξέρει τι να την κάνει.

Τι πιθανότητες δίνετε στο σενάριο της αριστερής παρένθεσης;

Μα αυτό είναι το θέμα μας; Το θέμα είναι μην μπει σε παρένθεση το μέλλον της χώρας.

Εχετε πει ότι θα ήταν καταστροφικό να ζητηθεί νέα παράταση του Μνημονίου πέραν της δίμηνης που λήγει στο τέλος Φεβρουαρίου. Τι θα σήμαινε μια επιμήκυνση αυτού του status για τη χώρα;

Θα σήμαινε πολύ απλά ότι η Ελλάδα από μόνη της θα ζητούσε να παραμείνει στο Μνημόνιο αλλά χωρίς δάνειο. Με την τρόικα αλλά χωρίς δάνειο. Και πέρα από το οξύμωρο της υπόθεσης ότι ο κορμός του αντιμνημονιακού μετώπου, ο ΣΥΡΙΖΑ, λέει τώρα ότι θέλει να παρατείνει το Μνημόνιο (χωρίς δάνειο επαναλαμβάνω) μια τέτοια ενέργεια θα είχε τραγικές συνέπειες γιατί θα απέκλειε τη χώρα από την πρόσβαση στην προληπτική πιστωτική γραμμή της ΕΚΤ που μπορεί να παρέχει φτηνό χρήμα σε χώρες οι οποίες δεν είναι σε πρόγραμμα, αλλά αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας από τις αγορές. Η χώρα θα έμενε εκτός αγορών και θα υπονομεύονταν οι προοπτικές ανάπτυξης και απασχόλησης.

Το ΠΑΣΟΚ δείχνει πως δεν έχει καμία πολιτική σχέση με Το Ποτάμι. Εάν θα χρειαζόταν να συνεργαστείτε σε μια κυβέρνηση με προοδευτικό πρόσημο πώς θα το αντιμετωπίζατε;

Η καμπύλη που διέγραψε η ΔΗΜΑΡ μας βοηθάει να κατανοήσουμε τη φύση, τα όρια, τις αντοχές του κόμματος του κ. Θεοδωράκη που εν πολλοίς διεκδικεί τη θέση μιας νέας ΔΗΜΑΡ. Και καλά, η παλιά ΔΗΜΑΡ ανήκε στον χώρο της Κεντροαριστεράς τουλάχιστον. Το Ποτάμι τι πρεσβεύει; Είναι ένας ετερόκλητος συνεταιρισμός πρώην δημαριτών, δεδηλωμένων απολιτίκ που παρ’ όλα αυτά γοητεύονται από την πολιτική και καραμπινάτων νεοφιλελεύθερων δεξιών, κάποιοι από τους οποίους είχαν συνεργαστεί με την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Τι θα κάνετε μετά τις εκλογές για την ανασύσταση του ΠΑΣΟΚ; Να περιμένουμε ένα νέο προσκλητήριο προς τα στελέχη που έφυγαν προσφάτως ή και παλαιότερα;

Ολα αυτά θα τα δούμε μετά τις εκλογές στο ανοιχτό, ριζικά ανανεωτικό συνέδριό μας. Τώρα όμως στις 25 Ιανουαρίου, όποιος ανήκει στην παράταξη πρέπει να ψηφίσει ΠΑΣΟΚ. Τώρα. Αυτή είναι η χρήσιμη ψήφος με κοινοβουλευτικό αντίκρισμα.

Τι σχεδιάζετε για το συνέδριο; Κάποιοι ήδη μιλούν για ένα συνέδριο με όλα τα θέματα ανοιχτά, υπονοώντας και αυτό της ηγεσίας. Εσείς τι λέτε;

Είπαμε ότι θα είναι ένα μεγάλο, ανοιχτό και ενωτικό συνέδριο, στο οποίο θα συζητήσουμε τα πάντα, χωρίς ταμπού και προκαταλήψεις.

Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών την Κυριακή, εσείς ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με τι διάθεση πιστεύετε ότι θα ξαπλώσετε το βράδυ;

Ησυχος με τη συνείδησή μου γιατί έκανα ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν για να βοηθήσω την πατρίδα μου και να πω την αλήθεια στους Ελληνες. Το θέμα όμως δεν είναι με τι διάθεση θα κοιμηθεί κάποιος το βράδυ, αλλά πώς θα είναι η κατάσταση όταν ξυπνήσει το πρωί.