Το ρομπότ Philae, που προσεδαφίσθηκε χθες στην επιφάνεια του κομήτη Tchouri, «λειτουργεί καλά», αλλά βρίσκεται χωρίς αμφιβολία «σε μία απότομη πλαγιά», δήλωσε την Πέμπτη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Φιλίπ Γκοντόν, επικεφαλής του προγράμματος Rosetta στο Εθνικό Κέντρο Διαστημικών Μελετών της γαλλικής διαστημικής υπηρεσίας στην Τουλούζη.

«Ο Philae λειτουργεί καλά. Η μπαταρία του λειτουργεί καλά και τον τροφοδοτεί με ενέργεια». Αλλά κρίνοντας από τις φωτογραφίες που στέλνει, «βρίσκεται χωρίς αμφιβολία σε μία πλαγιά με μεγάλη κλίση», είπε.

Οι επιστήμονες ανησυχούν ότι το ρομπότ ίσως δεν βλέπει τον Ήλιο για αρκετές ώρες ώστε να φορτίσει τη μπαταρία του.

To ρομπότ βρίσκεται κάτω από έναν γκρεμό, με τα δύο σκέλη προσεδάφισης να ακουμπούν το έδαφος και το τρίτο να αιωρείται στο κενό, ανακοίνωσε την Πέμπτη ο Ζαν-Πιέρ Μπιμπρίνγκ, υπεύθυνος του οργάνου CIVA που μετέδωσε τις πρώτες εικόνες, από το αρχηγείο της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA).

Το απόγευμα της Τετάρτης (ώρα Ελλάδας), το Philae αναπήδησε δύο φορές στην επιφάνεια του κομήτη και στη συνέχεια, κατάφερε να σταθεροποιηθεί και να στείλει μηνύματα προς τη Γη και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος.

Από την έδρα της ESA στο Ράμσταντ της Γερμανίας δόθηκε στη δημοσιότητα και η πρώτη εικόνα του Philae στην επιφάνεια του κομήτη, σε απόσταση 511 εκατ. χιλιομέτρων.

Για την ιστορική προσεδάφιση της Τετάρτης, το Philae απελευθερώθηκε από το μητρικό σκάφος Rosetta και έπεσε αργά μέχρι τον κομήτη. Απέτυχε όμως να ενεργοποιήσει δύο άγκιστρα με τα οποία θα συγκρατούνταν στην επιφάνεια -ο 67P έχει τόσο ασθενή βαρύτητα ώστε το ρομπότ κινδυνεύει να εκτιναχθεί στο Διάστημα.

Αυτό παραλίγο να συμβεί όταν άγγιξε την επιφάνεια και αναπήδησε, παραμένοντας εν πτήσει για τουλάχιστον δύο ώρες πριν προσεδαφιστεί ξανά σε νέα θέση.

«Ακόμα δεν έχουμε αγκιστρωθεί» ανέφερε ο Στεφάν Ούλαμεκ, υπεύθυνος για το Philae. «Είμαστε σίγουροι ότι προσεδαφιστήκαμε την πρώτη φορά, μετά όμως έγινε ένα αρκετά μεγάλο άλμα».

«Πρέπει έφτασε σε ύψος ενός χιλιομέτρου» είπε.

Η μπαταρία του Philae επαρκεί για 60 ώρες λειτουργίας χωρίς νέα φόρτιση από τους ηλιακούς συλλέκτες. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι στο σημείο που έπεσε έχει λιακάδα μόλις για μιάμιση ώρα κάθε «μέρα» του κομήτη, διάρκειας 12 ωρών.

Οι αισθητήρες έδειξαν ότι το ρομπότ, το οποίο έχει μέγεθος πλυντηρίου και βάρος 110 κιλά, αρχικά βυθίστηκε αρχικά σε βάθος τεσσάρων εκατοστών μέσα σε ένα μαλακό υλικό. Αυτό είναι αναμενόμενο, για ένα σώμα που αποτελείται από πάγο, σκόνη και βράχια.

Το γεγονός ότι η συσκευή δεν αγκιστρώθηκε σωστά ίσως δημιουργεί κίνδυνο απογείωσης σε περίπτωση χρήσης του τρυπανιού για τη συλλογή δειγμάτων, είπε ο Ούλαμεκ.

Πρόσθεσε ότι οι μηχανικοί της αποστολής διστάζουν να ενεργοποιήσουν εκ νέου τα άγκιστρα για το φόβο εκτίναξης του ρομπότ πίσω στο Διάστημα.

Στο μεταξύ, το μητρικό σκάφος Rosetta συνεχίζει να αναζητά την ακριβή θέση του ρομπότ, απέχει όμως δεκάδες χιλιόμετρα από τον κομήτη και δεν βλέπει ακόμα καθαρά.

Νωρίτερα πάντως την ευφορία των πρώτων στιγμών για την ιστορική προσέγγιση του κομήτη, είχε διαδεχθεί η αγωνία στην έδρα της ESA στη Γερμανία, καθώς τα πρώτα στοιχεία τα οποία ελήφθησαν μετά την προσεδάφιση άφηναν να διαφανεί μία κατάσταση όχι και τόσο σύμφωνη με τα προβλεπόμενα, δημιουργώντας αμφιβολίες για τις ικανότητες του Philae να φέρει εις πέρας το σύνολο του επιστημονικού του προγράμματος.

«Δεν καταλαβαίνουμε ακόμη πραγματικά τι συνέβη», δήλωσε ο Στέφαν Ούλαμεκ, υπεύθυνος για το Philae, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων στο Κέντρο του Ντάρμσταντ.

Οι διακυμάνσεις στα σήματα που εξέπεμψε το ρομπότ δείχνουν ότι είτε προσεδαφίσθηκε σε αμμώδη περιοχή, είτε αναπήδησε μαλακά στην επιφάνεια του κομήτη πριν ακουμπήσει μία δεύτερη φορά.

«Αρα, ίσως σήμερα προσεδαφισθήκαμε δύο φορές», δήλωσε την Τετάρτη ο Ούλαμεκ προκαλώντας τα γέλια της ομάδας.

«Γνωρίζουμε ότι το ρομπότ άγγιξε την επιφάνεια του κομήτη. Λάβαμε ένα πολύ καθαρό σήμα και λάβαμε επίσης τα στοιχεία του συστήματος προσεδάφισης. Είναι μία πολύ καλή είδηση», είπε.

«Η κακή είδηση είναι ότι, όπως φαίνεται, τα άγγιστρά του δεν λειτούργησαν και δεν έχει αγγιστρωθεί στην επιφάνεια», πρόσθεσε.

Εάν το ρομπότ δεν είναι καλά στερεωμένο στο έδαφος, «αυτό θα διαταράξει ορισμένα όργανα», δήλωσε την Τετάρτη στο Γαλλικό Πρακτορείο ο επικεφαλής του σχεδίου Rosetta στο Εθνικό Κέντρο Διαστημικών Σπουδών (CNES) της Τουλούζης Φιλίπ Γκοντόν εξηγώντας: «Πρέπει να είναι στερεά αγγιστρωμένο στην επιφάνεια για να χρησιμοποιήσει το γεωτρύπανο που θα επιτρέψει τη συλλογή δειγμάτων του εδάφους».

Η αποστολή του Philae είναι να πάρει δείγματα η ανάλυση των οποίων θα δώσει πληροφορίες για την προέλευση του ηλιακού συστήματος και για την εμφάνιση του νερού και της ζωής της Γη.

Οι δυσκολίες αυτές δεν στάθηκαν ικανές να διαλύσουν την ευφορία που δημιούργησε αυτή η παγκόσμια πρωτιά στα χρονικά της εξερεύνησης του Διαστήματος.

«Είμαστε οι πρώτοι που καταφέραμε κάτι τέτοιο και θα μείνει για πάντα. Είναι μία μεγάλη επιτυχία. Ηταν μία μεγάλη ημέρα», δήλωσε ο Ζαν-Ζακ Ντορντέν, γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. «Εχουμε επαφή με το Philae, γεγονός που αντικειμενικά είναι πολύ σημαντικό και η μπαταρία λειτουργεί. Οταν υπάρχει επαφή και ενέργεια, μπορούμε να συγκεντρώσουμε στοιχεία».

Η NASA χαιρέτισε τη θεαματική επιτυχία «στην εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος», ως «βήμα-κλειδί για τη διεθνή συνεργασία», παραπέμποντας στα τρία αμερικανικά όργανα που μεταφέρει η Rosetta.

Χρειάστηκαν επτά ώρες ελεύθερης πτώσης από την αποκόλλησή του από τη Rosetta μέχρι την προσεδάφιση του Philae στην επιφάνεια του πυρήνα του κομήτη.

Κατά τη διάρκεια της πτώσης αυτής το μικρό ρομπότ τράβηξε φωτογραφίες του πιστού του συνεργάτη, της Rosetta.

Οποια και αν είναι η κατάσταση του Philae στην επιφάνεια του κομήτη, η Rosetta, που έχει ήδη διατρέξει απόσταση 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων στο Διάστημα, θα συνεχίσει να ακολουθεί τον Tchouri τουλάχιστον μέχρι τις 13 Αυγούστου, όταν ο κομήτης θα βρεθεί στην κοντινότερη απόσταση από τον Ηλιο.