Ενας σοβιετικός κοσμοναύτης πίνει βαρύ ελληνικό καφέ στην πισίνα του Αστέρα Βουλιαγμένης. Η Σταρ Ελλάς του 1967 κερδίζει τα φλας των παπαράτσι. Ενας χίπης χορεύει ξέφρενα, την ώρα που μια καρναβαλικής εμπνεύσεως βίντατζ νυχτερίδα παγιδεύεται στο αυτόματο ποτιστικό σύστημα του γκαζόν. Ενα γαϊτανάκι κωμικών πλάνων στο σποτ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής δίνει τον τόνο για την καθ’ ημάς μεταφορά της θρυλικής οπερέτας του Γιόχαν Στράους «Η νυχτερίδα».

Το σουρεαλιστικό σύμπαν που «έστησε» ο σκηνοθέτης του σποτ Νίκος Πάστρας φέρνει την οπερέτα ένα βήμα πιο κοντά στη σύγχρονη εικονογραφία. Ο στόχος παραμένει σταθερός: η προσέγγιση ενός νέου κοινού. «Σκέφτηκα πως ο καλύτερος τρόπος να «περάσουν» το πνεύμα, η ατμόσφαιρα και το χιούμορ με τα οποία προσεγγίζει το έργο ο Αλέξανδρος Ευκλείδης (σ.σ. σκηνοθέτης της παράστασης) ήταν καρικατούρες χαρακτήρων της εποχής στην οποία μεταφέρεται η παράσταση, το 1967. Ο χώρος του Αστέρα έχει ενδιαφέρουσα και συγκεκριμένη αισθητική αλλά και πολιτική σημασία» εξηγεί ο Νίκος Πάστρας. Το στοίχημα του εγχειρήματος κερδίζεται; Μπορεί μια μοντέρνα κινηματογραφική γραφή να θέλξει το κοινό; «Αν κάτι είναι πραγματικά καλό, ξεπερνάει τις κατηγοριοποιήσεις. Δεν πιστεύω πώς το κοινό της οπερέτας και της όπερας είναι απαραίτητα συντηρητικό και δεν εκτιμάει κάτι διαφορετικό».

Στη συνείδηση μιας μεγάλης μερίδας κοινού, η οπερέτα είναι καταγεγραμμένη ως «αποπαίδι» της όπερας και του δραματικού θεάτρου. Η ιστορική έρευνα, υποστηρίζει ο Αλέξανδρος Ευκλείδης, αποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο: «Η οπερέτα μαζί με την επιθεώρηση υπήρξαν στη χώρα μας πραγματικές ναυαρχίδες του μουσικού θεάτρου, για να μην πούμε του θεάτρου γενικότερα, κατά τις τέσσερις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Τη συγκεκριμένη περίοδο γράφτηκαν πεντακόσια περίπου έργα οπερέτας, από τα οποία ελάχιστα γνωρίζουμε».

Το δημοφιλές έργο του Γιόχαν Στράους «Η νυχτερίδα» είναι το πρώτο με το οποίο ξεκίνησε η Εθνική Λυρική Σκηνή, στο κτίριο του Εθνικού Θεάτρου, στις 5 Μαρτίου του 1940. Από τότε η διάσημη οπερέτα παρουσιάζεται πάντα στην ελληνική γλώσσα. Και αυτή την «ελληνοποίηση» ο σκηνοθέτης της παράστασης Αλέξανδρος Ευκλείδης επιχειρεί να τη διευρύνει μεταφέροντας τη δράση στα αστικά σαλόνια της Αθήνας και στις καμπάνες του Αστέρα Βουλιαγμένης το ’60. Το πάρτι του σοβιετικού πρέσβη Ορλόφσκι λαμβάνει χώρα το βράδυ της 20ής Απριλίου 1967, παραμονή του πραξικοπήματος, ενώ το ξημέρωμα της επόμενης ημέρας βρίσκει τους ήρωες στα κρατητήρια.«Ηθελα να συνδέσω με παιγνιώδη τρόπο την ιστορία του έργου, να το εντάξω στο ελληνικό πλαίσιο χωρίς να κάνω ευθείες αναφορές στη σημερινή πολιτική κατάσταση. Ωστόσο προέκυψαν από μόνες τους: σε μια εποχή που ξαναρχίζουν κάποιοι να μιλούν σοβαρά για πραξικοπήματα, που κάποιοι χρησιμοποιούν τον όρο «επανάσταση» για τη χούντα, που ένα νεοναζιστικό κόμμα εκφράζει –τουλάχιστον σύμφωνα με σφυγμομετρήσεις –ένα μέρος της κοινωνίας, τότε, ναι, υπάρχουν πράγματα που θυμίζουν την περίοδο πριν από το πραξικόπημα».

Τελευταία Νέα