Τι συμβαίνει όταν ο θεός της ινδικής μυθολογίας Γκανές επιστρέφει στη Γη για να ζητήσει από τον Αδόλφο Χίτλερ να του επιστρέψει το σύμβολό του, τη σβάστικα; Πώς μπορεί το κυνήγι των Ρομά από τα ολοκληρωτικά καθεστώτα στις αρχές του 20ού αιώνα να μετατραπεί σε χορευτικό ρυθμό; Πώς χτυπά η καρδιά των Αθηναίων και τι κρύβει το βλέμμα τους; Ξέρετε πώς ζει ο μετανάστης της γειτονιάς σας και πώς περνάει την ημέρα του έως ότου επιστρέψει να κοιμηθεί σε ένα άθλιο υπόγειο;

Ενας κόσμος αληθινός αν και πλασμένος με τέχνη, γεμάτος πόνο και χαρά, που προσφέρει άφθονη τροφή για σκέψη. Είναι ο κόσμος όπως τον είδε φέτος η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και κατάφερε να τον χωρέσει σε ένα πολυσυλλεκτικό και αντισυμβατικό πρόγραμμα, από το οποίο δεν λείπουν ούτε τα λαμπερά ονόματα ούτε οι μεγάλες παραγωγές ούτε καμία ηλικιακή ομάδα. Και υπόσχεται μια σεζόν που θα κρατήσει το ενδιαφέρον ζωντανό καθώς το φετινό σύνθημα είναι «Η Στέγη μας το σπίτι σας».

«Δώσαμε βάρος στη νέα ελληνική καλλιτεχνική παραγωγή, παρά τον διεθνή μας προσανατολισμό. Τολμήσαμε να προκαλέσουμε το κοινό να μας ακολουθήσει εκτός κτιρίου, στον αστικό ιστό. Ανεβάζουμε στη σκηνή κείμενα με μεγάλες υπογραφές, όπως των βραβευμένων με Νομπέλ Ελίας Κανέτι και Ελφρίντε Γέλινεκ. Δώσαμε έμφαση σε κοινωνικές ομάδες που έχουν διαφορετικές ανάγκες. Αποφασίσαμε να κινηθούμε και στην περιφέρεια, ενώ θέσαμε μέσω σειράς συζητήσεων την Αθήνα στο επίκεντρο», δίνει το στίγμα του φετινού προγράμματος στα «ΝΕΑ» η εκτελεστική υποδιευθύντρια της Στέγης, Αφροδίτη Παναγιωτάκου.

Τι θα συμβεί λοιπόν επί σκηνής; Ο θεός-ελέφαντας Γκανές εξ Ινδίας θέλει να επιστρέψει στη ναζιστική Γερμανία για να πάρει πίσω από τον Χίτλερ, το σύμβολό του, τη σβάστικα. Κι αν το θέμα μοιάζει επίκαιρο, εντυπωσιακότερο είναι ότι επί μία ώρα και σαράντα λεπτά στο σανίδι εμφανίζονται επαγγελματίες ηθοποιοί – άτομα με νοητική υστέρηση. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια. Ο σκηνοθέτης τους Μπρους Γκλάντγουιν –ο μοναδικός της ομάδας που δεν έχει νοητική υστέρηση –κουράστηκε να πείσει κάποιον από τους ηθοποιούς να παίξει τον ρόλο του Χίτλερ, καθώς όλοι αρνούνταν να υποδυθούν αυτόν τον ρόλο (2-5/4).

Οι τραγικές μνήμες από τις διώξεις των Ρομά στις αρχές του 20ού αιώνα από τα απολυταρχικά καθεστώτα της εποχής αποκτούν χορευτικό ρυθμό. Βασανιστήρια, πόνος, περηφάνια και ελεύθερο πνεύμα μετατρέπονται σε βήματα φλαμένκο και ανεβαίνουν στο σανίδι από τον Ισραέλ Γκαλβάν (23-27/4).

Βαρεθήκατε να βλέπετε θέατρο καθισμένοι σε μια καρέκλα; Κανένα πρόβλημα. Η Στέγη δίνει ραντεβού στους θεατές σε έναν σταθμό τρένου. Εκεί τους περιμένει ένας αριθμός μεταναστών. Κάθε θεατής συναντά τον δικό του μετανάστη κι αρχίζουν μαζί μια περιήγηση ώστε ο μόνιμος κάτοικος να γνωρίσει τον κόσμο του ανθρώπου που έχει φθάσει από μακριά. Ολα αυτά στην παράσταση «No man’s land» του Ολλανδού Ντράις Βερχόβεν (9-18/5 στο πλαίσιο του Fast Forward Festival).

Κι αν η πραγματικότητα δεν σας γοητεύει, στο πρόγραμμα υπάρχει κι ένα παραμύθι. Εκείνο ενός απογοητευμένου και κακομαθημένου βασιλιά, ο οποίος έχει βαρεθεί το σύστημα που εξουσιάζει, όμως οι υπήκοοί του δεν τον αφήνουν να παραιτηθεί. Πίσω από το παραμύθι δεν βρίσκεται παρά ένας «μάγος» της σκηνής, ο Τζέιμς Τιερέ, ο εγγονός του Τσάρλι Τσάπλιν, ο οποίος επιστρέφει στην Αθήνα όχι με one man show αυτή τη φορά, αλλά με ένα ολόκληρο σύμπαν από χορευτές και ακροβάτες και υπόσχεται ένα φαντασμαγορικό θέαμα στην παράσταση «Tabac – Rouge» (20-24/11).

Πόσα μάτια αντέχετε να σας κοιτούν ταυτοχρόνως και πόσες καρδιές μπορείτε να ακούτε να χτυπούν μαζί; Ο εκ των κορυφαίων γάλλων εικαστικών, ο Κριστιάν Μπολτάνσκι, μάζεψε τα πιο ενδιαφέροντα βλέμματα των Αθηναίων, «άκουσε» την καρδιά τους, τα μετέτρεψε σε μια εντυπωσιακή εγκατάσταση και τα παρουσιάζει στον χώρο της Στέγης (8/10-12/1).

Ο Κριστιάν Μπολτάνσκι όμως δεν είναι ο μοναδικός σταρ της εικαστικής σκηνής που θα προσγειωθεί στην Αθήνα. Το «παρών» θα δώσει και η γιαγιά της περφόρμανς, Μαρίνα Αμπράμοβιτς, η οποία στο πλαίσιο του Balkan Festival που διοργανώνει η Στέγη θα αποκαλύψει τα μυστικά τής περίφημης μεθόδου της που «ενισχύουν την κατανόηση των θεατών σχετικά με την πνευματική και σωματική τους εμπειρία» –μέθοδο που εφήρμοσε και κατέγραψε σε βίντεο πρόσφατα, ολόγυμνη, η Lady Gaga (7/3).

Και βεβαίως από το πρόγραμμα δεν θα λείψουν οι ελεύθεροι σκοπευτές, όπως ο Ρομέν Γαβράς (29/10), ο Τζόναθαν Κόε (4/12), ο Ντέιβιντ Σεντάρις (18/2) και ο Α.Β. Γεοσούα (25/4), που έρχονται στο πλαίσιο του διευρυμένου προγράμματος συζητήσεων και διαλέξεων «Λέξεις και σκέψεις», ενώ ανάμεσα στις θεματικές που θα αναπτυχθούν σε άλλους κύκλους του προγράμματος είναι η Αθήνα, η εκπαίδευση, η σχέση τέχνης και επιστήμης μέσω του προγράμματος Cern.

Ολόκληρο το πρόγραμμα