Τρεις δεκαετίες μετά τη δημιουργία της πρώτης Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου (ΖΕΣ) σε κινεζικό έδαφος, η ιδέα του Ντενγκ Σιάο Πινγκ να ανοίξει τα σύνορα στους διεθνείς επενδυτές μοιάζει απολύτως επιτυχημένη. Το Χονγκ Κονγκ και άλλες περιοχές όπως η Σενζέν έχουν δει το «θαύμα» της καπιταλιστικού τύπου ανάπτυξης να αποδίδει πλούσιους καρπούς. Ασφαλώς όχι για όλους. Το παράδειγμα της εταιρείας Foxconn είναι το πιο ενδεικτικό: η ταϊβανέζικη εταιρεία κάνει χρυσές δουλειές χτίζοντας εργοστάσια-στρατόπεδα σε ζώνες που διέπονται από ειδικό νομικό καθεστώς, το οποίο απαλλάσσει από το βάρος των φόρων τους επιχειρηματίες και αφαιρεί από τους εργαζομένους «περιττά» δικαιώματα όπως η συνδικαλιστική δράση. Από αυτές τις μονάδες παράγονται τα smartphones που αγοράζουν πανάκριβα οι Ευρωπαίοι αλλά συναρμολογούν δουλεύοντας ακατάπαυστα για 200 ευρώ τον μήνα οι υπάκουοι εργάτες-στρατιώτες. Πάνω από το 60% των άμεσων ξένων επενδύσεων της Κίνας συγκεντρώνεται σήμερα στις ΖΕΣ. Ετσι το Πεκίνο ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα την επέκταση αυτών των ζωνών στη Σαγκάη προκειμένου να ξαναζεστάνει τις μηχανές της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας που διψά για νέες επενδύσεις.

Ομως η ιδέα βρίσκει πολέμιους εκεί που δεν θα περίμενε κανείς. Οι τέσσερις μεγαλύτεροι τραπεζίτες της χώρας δεν βλέπουν με καλό μάτι το τέλος του μονοπωλίου τους και το άνοιγμα στον ελεύθερο ανταγωνισμό. Δεν έχουν κι άδικο. Τα κερδοσκοπικά κεφάλαια έρχονται και φεύγουν γρήγορα αφήνοντας πίσω τους φούσκες που σκάνε με πάταγο. Εχει κι η «απελευθέρωση» τα αρνητικά της…