Παραδόξως, τα τρία εκατομμύρια άγριοι σολομοί που ζουν ακόμα στα παγωμένα νερά του Βόρειου Ατλαντικού (πριν από μερικά χρόνια ήταν 30 εκατ.) έχουν… εναποθέσει τις τελευταίες ελπίδες για την επιβίωσή τους στον πιο απίθανο από τους δυνάμει σωτήρες τους, σε έναν ερασιτέχνη ψαρά. Το όνομά του είναι Ορι Βίγκφουσον, κατάγεται από την Ισλανδία και εκτός από την αλιεία ασχολείται με την παραγωγή μιας πασίγνωστης –όχι μόνο στη χώρα του αλλά ακόμα και στη Ρωσία –βότκας. Οποτε δεν ψαρεύει ή δεν ασχολείται με την επιχείρησή του, ο Βίγκφουσον σκέφτεται πώς μπορεί να ξοδέψει ένα τμήμα της τεράστιας περιουσίας του για τη διάσωση των σολομών. Ο καλύτερος τρόπος για τη διάσωση των σολομών είναι η επένδυση εκατομμυρίων ευρώ για την αγορά των πολύτιμων αδειών ωκεάνιας αλιείας. Σκοπός του ισλανδού ψαρά είναι να αποκτήσει όσο περισσότερες μπορεί ώστε να τις αποσύρει από την αγορά. Επιδιώκει με αυτό τον τρόπο να σταματήσει ή, έστω, να περιορίσει την αλίευση των σολομών για εμπορικούς σκοπούς, η οποία μέσα σε μια δεκαετία έχει οδηγήσει τους άγριους σολομούς του Ατλαντικού στο χείλος τους αφανισμού.

Η τραγική πραγματικότητα είναι εδώ και καιρό γνωστή σε όλους. Αυτό το εξαιρετικό είδος ψαριού που αναπαράγεται και γεννιέται στους ποταμούς της Ρωσίας, της Ιρλανδίας, της Σκωτίας, της Νορβηγίας, του Καναδά και των ΗΠΑ και στη συνέχεια μεταναστεύει προς τον Ατλαντικό, κατά τη WWF αποτελεί είδος προς εξαφάνιση, ένα πάντα των θαλασσών το οποίο πωλείται γύρω στα 60 ευρώ το κιλό. Η βιομηχανική αλιεία έχει μειώσει δραματικά τον πληθυσμό άγριων σολομών με αποτέλεσμα ο σολομός, φρέσκος ή καπνιστός, που καταλήγει στα τραπέζια εκατομμυρίων ανθρώπων να είναι ο εξημερωμένος «ξάδερφός» του, ο οποίος γεννιέται και εκτρέφεται μόνο και μόνο για να καταναλωθεί.

ΔΕΝ ΤΣΙΜΠΑΕΙ ΠΙΑ… Ο Ορι Βίγκφουσον αντελήφθη το πρόβλημα με τους σολομούς όταν διαπίστωσε ότι χρόνο με τον χρόνο ολοένα και λιγότεροι τσιμπούσαν τα δολώματά του. Πεπεισμένος ότι το λάθος δεν είναι δικό του ούτε των δολωμάτων που χρησιμοποιούσε, ο Βίγκφουσον αποφάσισε να καταλάβει το γιατί.

Αφότου μελέτησε και χτύπησε πόρτες πανεπιστημίων και περιβαλλοντικών οργανώσεων ανά τον κόσμο, ο Ισλανδός ανακάλυψε ότι ο κύριος υπαίτιος είναι ο παγκόσμιος στόλος των αλιευτικών. Η ανυπαρξία αυστηρών κανόνων είχε ως αποτέλεσμα την τραγική μείωση των πληθυσμών όχι μόνο των πολυπόθητων και πανάκριβων σολομών αλλά και των ταπεινότερων σκουμπριών και βακαλάων. Μάλιστα, οι αλιείς των σολομών συνηθίζουν να τους περιμένουν στις εκβολές των ποταμών και να τους ψαρεύουν λίγο πριν ξεκινήσουν για το ταξίδι της επιστροφής στον τόπο γέννησής τους και αναπαραγωγής.

Ο οικολόγος επιχειρηματίας και ψαράς αποφάσισε να δράσει και δεν έχασε ούτε λεπτό. Πώς; Βάζοντας το χέρι βαθιά στην τσέπη και αρχίζοντας να αναζητά όλες τις αλιευτικές εταιρείες που κατείχαν τις πολύτιμες, καθώς είναι ελάχιστες και πανάκριβες, άδειες αλιείας του σολομού του Ατλαντικού. Εχοντας καταλάβει ότι το πιο ισχυρό μέσο για να πετύχει κάποιος το σκοπό του σε έναν κόσμο που κυβερνάται από το κεφάλαιο είναι το χρήμα, ο Βίγκφουσον δεν δυσκολεύτηκε να πετύχει τον σκοπό του.

Η North Atlantic Salmon Fund, η εταιρεία που έχει ιδρύσει στο Ρέικιαβικ ο ισλανδός μεγιστάνας της βότκας, έχει αγοράσει ήδη –πληρώνοντας πανάκριβα –τις περισσότερες από τις άδειες αλιείας σολομού που κυκλοφορούν στην επικράτεια της Βρετανίας. Μέσα σε μερικά χρόνια, η γενναιοδωρία του Βίγκφουσον είχε ως αποτέλεσμα οι επαγγελματίες αλιείς σολομών να μειωθούν κατά 75% –οι ψαράδες που βγήκαν στη «σύνταξη» ξεπερνούν τους 5.000.

Σήμερα, ο αναπάντεχος σωτήρας των σολομών του Ατλαντικού έχει βάλει πλώρη για το Ελντοράντο της ελεύθερης αλιείας –τα ποτάμια της Ρωσίας στις εκβολές των οποίων μια ομάδα σκληροπυρηνικών αλιέων από τη Νορβηγία έχει στήσει καρτέρι μόνιμο, περιμένοντας τα κοπάδια των άγριων σολομών.

Στόχος του Βίγκφουσον είναι να σταματήσει εντελώς η αλιεία αυτών των μοναδικών ψαριών στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό.