Είναι γυναίκες «επιζήσασες», οι οποίες κάποια στιγμή έζησαν την εμπειρία του καρκίνου, είδαν τη ζωή τους να αλλάζει ριζικά, κατάφεραν όμως να αντιμετωπίσουν τον καρκίνο και να βγουν νικήτριες. Στο άκουσμα της απόφασης της Αντζελίνα Ζολί να υποβληθεί σε προληπτική διπλή μαστεκτομή, λόγω του αυξημένου κινδύνου να νοσήσει από καρκίνο, κάποιες μίλησαν με θαυμασμό. Υπάρχουν όμως και εκείνες οι φωνές που δηλώνουν προβληματισμένες, υποστηρίζοντας πως μια τέτοια απόφαση, όπως αυτή της διάσημης ηθοποιού, είναι καθαρά προσωπική και δεν θα πρέπει να είναι πανάκεια για όλες τις γυναίκες.

Τον Σεπτέμβριο του 2001, για την 32χρονη τότε Ειρήνη Ζαννάρα το μέλλον έμοιαζε μακρινό και τα σχέδια, όπως λέει η ίδια, έφταναν μόνο μέχρι την επόμενη ημέρα. Μόλις είχε μάθει πως νοσεί από καρκίνο. «Οταν νόσησα, έκανα ό,τι έπρεπε για να ξεπεράσω τον κίνδυνο. Σχεδόν μία δεκαετία μετά, όταν ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο του Μαστού Αλμα Ζωής έδωσε τη δυνατότητα γονιδιακού ελέγχου τον έκανα, μιας και πληρούσα κάποιες προϋποθέσεις: Ημουν νέα όταν ασθένησα και υπήρχε στο άμεσο οικογενειακό μου περιβάλλον περιστατικό καρκίνου του μαστού. Τα αποτελέσματα, ευτυχώς, ήταν αρνητικά» εξηγεί στα «ΝΕΑ» η 44χρονη σήμερα εθελόντρια και μέλος του Συλλόγου.

Οπως προσθέτει, ο λόγος για τον οποίο μπήκε στη διαδικασία του ελέγχου ήταν περισσότερο για τις μικρές σε ηλικία γυναίκες της οικογένειας, για την κόρη της, τις ανιψιές της, τις εξαδέλφες της, με την προοπτική εάν υπήρχε προδιάθεση να αρχίσουν να ελέγχονται. «Με αυτόν τον τρόπο προλαμβάνεις χειρότερες καταστάσεις. Στην περίπτωση που τα αποτελέσματα του γονιδιακού ελέγχου ήταν θετικά, σίγουρα θα πρότεινα ακόμη και στην κόρη μου, όταν πια μεγάλωνε, ότι υπάρχει και η εναλλακτική της προληπτικής μαστεκτομής, η οποία σε γλιτώνει από μια περίοδο ταλαιπωρίας και χημειοθεραπειών. Η απόφαση, ωστόσο, θα ήταν δική της».

Οπως τονίζουν γυναίκες που έχουν νοσήσει από τον καρκίνο του μαστού, η απόφαση της Ζολί είχε ένα βασικό κίνητρο: την οικογένεια.

Μια ψηλάφηση στο στήθος και η ανακάλυψη ενός όγκου πριν από περίπου 16 χρόνια ήταν για την Κλεοπάτρα Γαβριηλίδου, πρόεδρο σήμερα του Συλλόγου Αλμα Ζωής, η αρχή της μάχης με τον καρκίνο. Οπως επισημαίνει, η μαστεκτομή για πολλούς μπορεί να σημαίνει ότι η γυναίκα χάνει πια τη θηλυκότητά της. «Για κάποια που μπαίνει στη διαδικασία να ακρωτηριάσει τον έναν ή και τους δύο μαστούς είναι σίγουρα πολύ δύσκολο και κυρίως είναι δύσκολο να αποδεχθεί μια άλλη εικόνα για το σώμα της. Ωστόσο, πλέον με την πλαστική αποκατάσταση οι γυναίκες αυτές αποκτούν αυτοπεποίθηση και δεν αισθάνονται αυτό που έχασαν».

Το θέμα της προληπτικής μαστεκτομής το ζουν, όπως λέει, στον Σύλλογο από όσες βίωσαν ήδη μια φορά τον καρκίνο και το κάνουν για να αποφύγουν μια δεύτερη. «Αυτό που έκανε η ηθοποιός είναι διαφορετικό. Είναι μια υγιής γυναίκα με κακό ιστορικό και με ελαττωματικά γονίδια. Μπήκε σε αυτή τη διαδικασία για να εξασφαλίσει τη ζωή της. Δεν είναι όλες οι γυναίκες τόσο ώριμες και έτοιμες. Εάν συνέβαινε σε μένα, θα μελετούσα πολύ τις εναλλακτικές μου και μέσα σε αυτές θα ήταν και η προληπτική μαστεκτομή».

«Δεν είναι απλό θέμα»

Στα 36 της χρόνια η Ιωάννα Γραικού νόσησε από καρκίνο του μαστού. Από την ίδια ασθένεια είχε νοσήσει και η μητέρα της. Γνωρίζει, δηλαδή, τον καρκίνο από τα 13 της. Η κόρη της Ιωάννας Γραικού, όπως εξηγεί, από την ηλικία των πεντέμισι ετών γνωρίζει για τον καρκίνο και για το βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό, «γι’ αυτό και είναι υποψιασμένη, κάνοντας πια πιο συχνά από ό,τι άλλες γυναίκες ιατρικό έλεγχο και περισσότερες εξετάσεις. Εάν μια γυναίκα πρέπει να εξετάζεται προκειμένου να μη χρειαστεί να περάσει τη διαδικασία χημειοθεραπειών και ακρωτηριασμού, για κάποια που έχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού αυτός ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται επί 10».

Η μητέρα της έκανε μαστεκτομή, η κ. Γραικού ογκεκτομή. Ομως, όπως λέει, «πώς μπορεί κάποιος να της πει να ακρωτηριάσει προληπτικά τους μαστούς της; Είναι σαν να λέμε ότι επειδή το ποσοστό ατυχημάτων στην Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου είναι πολύ αυξημένο δεν θα πάω ποτέ στην Πάτρα. Θα πάω, απλώς θα προσέχω πολύ στον δρόμο. Δεν θα πρέπει να μας καταβάλλει ο φόβος. Αλλωστε, για όσες γυναίκες έχουμε νοσήσει, τα ποσοστά θνησιμότητας πια είναι πολύ χαμηλά» αναφέρει χαρακτηριστικά. Η ίδια έκανε τον γονιδιακό έλεγχο και τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά. Υποστηρίζει δε πως «σε όποια γυναίκα που πληροί τις προϋποθέσεις και κάνει τον έλεγχο θα πρέπει να παρέχονται ψυχολογική υποστήριξη και χρόνος ώσπου να αποφασίσει πώς θέλει να προχωρήσει».