Την έντονη αντίδραση επιστημόνων από όλο τον κόσμο προκάλεσε η δημιουργία ενός νέου θανατηφόρου στελέχους της γρίπης που κατασκεύασαν προσχεδιασμένα στο εργαστήριο κινέζοι ερευνητές. Αν και το πείραμα που έκαναν δεν ξέφυγε από τα επιστημονικά όρια, όπως ισχυρίζονται οι ίδιοι, οι συνάδελφοί τους προειδοποιούν πως «η δημιουργία και μόνο ενός τόσο επιθετικού στελέχους θέτει το πείραμα εκτός των ορίων ασφάλειας για τον παγκόσμιο πληθυσμό».
Η κατασκευή νέων ιών στο εργαστήριο είναι μια συνήθης τακτική και χρησιμοποιείται ώστε να «προβλεφθεί η φύση». Η τακτική που ακολουθείται σε τέτοιου είδους πειράματα είναι να προσπαθήσουν να προβλέψουν την εξελικτική πορεία ενός στελέχους ιού μέσα στη φύση για τα επόμενα πέντε χρόνια, να δημιουργήσουν το αντίστοιχο στο εργαστήριο, ώστε ακολούθως να φτιάξουν και το αντιιικό φάρμακο ή εμβόλιο για να αποφευχθεί πανδημία με πολλούς νεκρούς. Ο τελικός στόχος δηλαδή είναι η πρόληψη.
Οι Κινέζοι, ορμώμενοι από τα δύο πιο πρόσφατα και επικίνδυνα στελέχη του ιού της γρίπης, αυτό της νέας γρίπης (Η1Ν1) και της γρίπης των πτηνών (Η5Ν1), αποφάσισαν να τα συνδυάσουν και να δημιουργήσουν ένα πολύ ισχυρό και εύκολα μεταδοτικό νέο ιό της γρίπης. Ποιο ήταν το σκεπτικό τους;
Το στέλεχος Η1Ν1 μεταδίδεται πολύ εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα θανατηφόρο και τα υπάρχοντα φάρμακα το σκοτώνουν. Από την άλλη, το Η5Ν1 δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά μόνο από πτηνό σε άνθρωπο. Οταν όμως κάποιος το κολλήσει, έχει 60% πιθανότητες να πεθάνει.

Οι κινέζοι επιστήμονες δημιούργησαν ένα νέο στέλεχος που έχει τη μεταδοτικότητα του Η1Ν1 και την επικινδυνότητα του Η5Ν1, σύμφωνα με τις δοκιμές που έκαναν σε γουρούνια και τα αποτελέσματα που δημοσίευσαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Science».

Επιδημιολόγοι και ιολόγοι υποστηρίζουν ότι τέτοιου είδους πειράματα χρειάζονται πολύ καλύτερο σχεδιασμό και μέτρα ασφαλείας λόγω των «επιθετικών ιών που δημιουργούνται στο εργαστήριο» και δεν μπορούν να φυλάσσονται απλώς σε ένα κτηνιατρικό εργαστήριο. «Απόλυτη ανευθυνότητα» καταλογίζει στους Κινέζους ο λόρδος Μέι της Οξφόρδης και πρώην πρόεδρος της Βασιλικής Ιατρικής Ακαδημίας. «Ισχυρίζονται ότι δημιούργησαν τον επιθετικό ιό για να αναπτύξουν φάρμακα και εμβόλια. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι τους ώθησε η τυφλή φιλοδοξία που έχουν, δίχως καμία αίσθηση του τι δύνανται να προκαλέσουν», εξηγεί ο ίδιος.

Για τον Σιμόν Γουάνι-Χόμπσον από το Ινστιτούτο Παστέρ και άλλους σημαντικούς ερευνητές, το παγκόσμιο πεδίο της έρευνας ιών δεν υποστηρίζεται όπως θα έπρεπε, γι’ αυτό και ακόμη δεν έχουν καταφέρει οι ειδικοί να παρασκευάσουν εμβόλιο πριν από την εμφάνιση κάποιου ιού με τη μορφή επιδημίας.

Χρειάζονται πιο αυστηρά μέτρα

«Δεν σκέφτονται τι κάνουν; Πώς θα επιτευχθεί η επιτήρηση του ιού στον χώρο όπου φυλάσσεται; Χρειάζονται πιο αυστηρά μέτρα. Δεν σχεδιάζονται τόσο απλά οι υβριδικοί ιοί», λέει οΣιμόν Γουάνι-Χόμπσον, καθηγητής του Ερευνητικού Τμήματος Ιολογίας του γαλλικού Ινστιτούτου Παστέρ