Βάζουν φωτιά στο πετρέλαιο

Ραγδαία άνοδο τιμών του πετρελαίου φοβούνται οι αναλυτές σε περίπτωση κατά την οποία το Ιράν υλοποιήσει την απειλή του και κλείσει τα Στενά του Ορμούζ: μέσα σε λίγες ημέρες, προειδοποιούν, μπορεί να υπάρξει αύξηση έως και 50%. Η πιθανότητα και μόνο μιας τέτοιας εξέλιξης έχει συμβάλει σοβαρά ώστε να κρατηθούν οι τιμές πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι τις τελευταίες ημέρες, ενώ οι δηλώσεις που έκαναν ευρωπαίοι διπλωμάτες την Τετάρτη, περί κατ’ αρχήν συμφωνίας των «27» για επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου από το Ιράν, προσέθεσαν αμέσως δύο επιπλέον δολάρια στις τιμές του βαρελιού, τόσο στο Λονδίνο όσο και στη Νέα Υόρκη. Από επιμελητειακή άποψη, επισημαίνουν οι «New York Times», ο αποκλεισμός των Στενών του Ορμούζ με νάρκες, αεροπορικές επιθέσεις ή δολιοφθορά είναι σαφώς εντός των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Τεχεράνης.

Οι περισσότεροι αναλυτές, όμως, εκτιμούν ότι παρά την αυξανόμενη ένταση και τις ανταλλαγές λεκτικών πυρών με τη Δύση, το Ιράν δεν θα προβεί σε μια τόσο εχθρική κίνηση. Με το που διατυπώθηκαν οι νέες ιρανικές απειλές, στις 27 Δεκεμβρίου, η Ουάσιγκτον προειδοποίησε πως «δεν θα ανεχθεί» καμία αναστάτωση στα Στενά του Ορμούζ, από όπου διακινείται το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Από την Ουάσιγκτον όπου βρισκόταν χθες, ο βρετανός υπουργός Αμυνας Φίλιπ Χάμοντ προειδοποίησε πως οποιαδήποτε προσπάθεια του Ιράν να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ θα ήταν «παράνομη και αποτυχημένη»• το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, προσέθεσε, θα συμμετάσχει σε κάθε δράση προκειμένου να παραμείνουν ανοιχτά στη ναυσιπλοΐα τα Στενά.

«Εκτίμησή μου είναι πως το Ιράν απλώς εκτοξεύει απειλές• σε μια τέτοια κατάσταση όμως δεν υπάρχουν βεβαιότητες», λέει ο Μάικλ Λίβαϊ, ειδικός για ενεργειακά ζητήματα στο αμερικανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. «Μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά. Εξαρτάται όμως από το πόσο πόνο είναι πρόθυμοι να δεχθούν. Είναι πολύ πιο πιθανό να απειλούν παρά να αναλάβουν δράση», εκτιμά από την πλευρά του ο Νίκολας Γκβόσντεβ, καθηγητής Εθνικής Ασφάλειας στη Ναυτική Σχολή Πολέμου του Ρόουντ Αϊλαντ. Η (ετοιμόρροπη) οικονομία του Ιράν στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εξαγωγή, μέσω των Στενών, τουλάχιστον δύο εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου ημερησίως. Ενδεχόμενος αποκλεισμός του διαύλου θα έπληττε ιδιαίτερα την Κίνα, τον μεγαλύτερο αγοραστή ιρανικού πετρελαίου. Η ΕΕ που στο σύνολό της έρχεται δεύτερη, το 2010 είχε αγοράσει 18% του ιρανικού πετρελαίου που εξήχθη.

Η ΕΛΛΑΔΑ. Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική πλευρά διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών Σταύρου Δήμα ήταν η μόνη που εναντιώθηκε στη γαλλική πρωτοβουλία για την επιβολή εμπάργκο, κατά τη συνάντηση των 27 ΥΠΕΞ που πραγματοποιήθηκε αρχές Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες. Και αυτό διότι το 35% των εισαγωγών της χώρας μας σε πετρέλαιο εξαρτάται από το Ιράν, ενώ μεγάλο μερίδιο εισαγωγών έχουν ακόμη η Ιταλία και η Ισπανία. Στη συνάντηση των ΥΠΕΞ η ελληνική πλευρά είχε διαμηνύσει πως δεν μπορεί να συναινέσει σε εμπάργκο αν δεν συνεκτιμηθούν οι επιπτώσεις για τις οικονομίες των «27» και αν δεν βρεθούν εναλλακτικές πηγές με ίδιους όρους χρηματοδότησης για τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις ιρανικές εισαγωγές.