«Σε μια αντιπαράθεση πρέπει να αγνοήσουμε την αντικειμενική αλήθεια ή μάλλον να την εκλάβουμε ως μια τυχαία συγκυρία και να επικεντρωθούμε μόνο στην υπεράσπιση της θέσης μας και στην αντίκρουση της θέσης του αντιπάλου». Αυτά αναφέρει προκλητικά ο μεγάλος γερμανός φιλόσοφος Αρτουρ Σοπενχάουερ σχετικά με τον διάλογο και την αντιπαράθεση και ο λόγος είναι η «εγγενής ποταπότητα της ανθρώπινης φύσης». Οι άνθρωποι αδυνατούν να δεχτούν την αλήθεια εξαιτίας της «έμφυτης ματαιοδοξίας η οποία συνοδεύεται από φλυαρία και εγγενή ανειλικρίνεια» και γι’ αυτό καταφεύγουν συχνά σε διάφορα τεχνάσματα με μοναδικό σκοπό την επικράτηση της προσωπικής τους γνώμης. Ετσι, ο διάλογος από αναζήτηση της αλήθειας μετατρέπεται σε ένα παιχνίδι νοητικών δεξιοτήτων και στρατηγικών στο οποίο κυριαρχεί ο πιο εξασκημένος και μελετηρός. Αυτές οι δεξιότητες και τα τεχνάσματα, 38 στο σύνολο, που συγκροτούν την «εριστική διαλεκτική» όπως την αποκαλεί ο Σοπενχάουερ, παρουσιάζονται και αναλύονται από τον φιλόσοφο με σκοπό να μας διδάξει όχι τόσο την τέχνη της επικράτησης, όσο την τέχνη της αναγνώρισης και της αποφυγής των ανέντιμων στρατηγικών. Παραθέτοντας προτροπές όπως «Αποκρύψτε τη θέση σας», «Εκμαιεύστε αποδοχές μέσα από τις ερωτήσεις», «Εκνευρίστε τον αντίπαλό σας», «Θέστε ερωτήματα με άτακτη σειρά», «Χρησιμοποιήστε τις ιδέες του αντιπάλου σας», «Διακόψτε, σταματήστε, εκτρέψτε τη συζήτηση» ή ακόμη «Ισχυριστείτε πως νικήσατε παρότι έχετε ηττηθεί», ο Αρτουρ Σοπενχάουερ αποδεικνύει από τη μία τη δική του οξύτητα και οξυδέρκεια και από την άλλη την ανθρώπινη, μερική σίγουρα αν όχι απόλυτη, τάση προς την υστεροβουλία.
Σχόλια
